Ασχέτως των εξελίξεων στις άνω περιοχές, γενική είναι η αίσθηση ότι έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο έντονης γεωπολιτικής αστάθειας όπου οι εξοπλισμοί και οι προετοιμασίες για αναμενόμενες πολεμικές αναμετρήσεις έχουν εισέλθει στο καθημερινό πολιτικό και διπλωματικό λεξιλόγιο. Με την Ευρώπη να έχει αποφασίσει να αυτονομηθεί στρατιωτικά, μετά την δηλωθείσα αποχώρηση από την Αμερικανική αμυντική ομπρέλα, και τις ΗΠΑ να ετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν την μεγάλη Κινεζική απειλή αφού προηγουμένως τα βρουν με την Ρωσία του Πούτιν και διευθετήσουν την μικρή εκκρεμότητα με το Ιράν. Που όμως αποτελεί μια ακόμα εν δυνάμει σοβαρή πηγή αστάθειας, γιατί όπως προκύπτει σύμφωνα με πληροφορίες μας, η Τεχεράνη ήδη ετοιμάζεται να προχωρήσει σε υπόγεια πυρηνική δοκιμή θέλοντας να στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα αντίστασης στα σχέδια ΗΠΑ- Ισραήλ που απεργάζονται νέο κύμα βομβαρδισμών προκειμένου να πλήξουν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Όπως έδειξε η πρόσφατη πυρκαγιά σε ηλεκτρικό υποσταθμό στο αεροδρόμιο του Heathrow στο Λονδίνο (21/3) τα σύγχρονα ενεργειακά συστήματα είναι λίαν ευάλωτα σε ατυχήματα, αλλά και σε τρομοκρατικές ενέργειες θα προσθέταμε εμείς. Με μια ενδεχόμενη διακοπή στην ενεργειακή τροφοδοσία, είτε αυτή αφορά στο πετρέλαιο, στο φ. αέριο ή στον ηλεκτρισμό (μέσω των διεθνών ηλεκτρικών διασυνδέσεων) να αποτελεί ακόμα μεγαλύτερη απειλή για την εύρυθμη λειτουργία του ενεργειακού συστήματος μιας χώρας ή μιας ολόκληρης περιφέρειας. Μπορεί σήμερα η ομαλή ενεργειακή τροφοδοσία μιας χώρας στην Ευρώπη να θεωρείται δεδομένη, όμως όσο οδεύουμε σε μια γενικευμένη γεωπολιτική αστάθεια τέτοιου είδους βεβαιότητες αρχίζουν να εκλείπουν.
Εξάρτηση
Με την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης (από εισαγωγές ενέργειας κάθε είδους) να κινείται άνω του 65% και την Ελλάδα σε ακόμα υψηλότερο επίπεδο, στα 80%, υπάρχει δικαιολογημένο ενδιαφέρον για θέματα που άπτονται της ενεργειακής ασφάλειας της ΝΑ Ευρώπης και της χώρας μας ιδιαίτερα. Εάν εξετάσουμε με λεπτομέρεια τις πηγές ενεργειακής τροφοδοσίας της Ελλάδας σήμερα, τις δυνατότητες για αποθέματα και τις εναλλακτικές λύσεις ενεργειακής προμήθειας σε περίπτωση αποκλεισμού, θα δούμε ότι οι ανησυχίες για την ενεργειακή μας ασφάλεια είναι απόλυτα δικαιολογημένες.
Βάσει των ανωτέρω καθίσταται επιτακτική η πλήρης αναθεώρηση της ακολουθούμενης σήμερα ενεργειακής πολιτικής (που λίγο πολύ ακολουθεί τον αυτόματο πιλότο του αποτυχημένου ΕΣΕΚ) και η χάραξη μιας νέας στρατηγικής με γνώμονα την ριζική βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας. Η οποία θα πρέπει να στηριχθεί στην βελτίωση και αναβάθμιση του ηλεκτρικού δικτύου, σε νέες διεθνείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις, στην δημιουργία υπόγειων δεξαμενών για αποθήκευση φ. αερίου (γιατί ξεχάστηκε η αποθήκη της Νότιας Καβάλας;) και ασφαλώς στην εγχώρια παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου (γιατί σνομπάρουμε την παραγωγή από το βεβαιούμενο κοίτασμα του Κατάκολου και γιατί παρατηρείται αδικαιολόγητος αργοπορία με την πρώτη ερευνητική γεώτρηση νότια της Κρήτης;)
Πάνω απ´ όλα όμως θα πρέπει να απαλλαγούμε από την ψευδαίσθηση ότι οι ΑΠΕ θα λύσουν το πρόβλημα ενεργειακής ασφάλειας της χώρας με ή χωρίς αποθήκευση. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν συμβάλλουν στην μείωση των ενεργειακών εισαγωγών. Όμως αυτές αφορούν μόνο την προμήθεια ηλεκτρισμού που εξακολουθεί να αποτελεί μικρό μέρος του συνολικού ενεργειακού μείγματος. Καιρός είναι λοιπόν, τώρα που άλλαξε και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, να επανεξετάσουμε την ενεργειακή μας πολιτική υπό το πρίσμα των διεθνών και περιφερειακών γεωπολιτικών εξελίξεων που κάθε άλλο παρά ευνοϊκές για τα συμφέροντα της χώρας μας είναι.