Η Πυρηνική Ενέργεια Επιστρέφει, Όμως Χρειάζεται να Επιταχυνθεί

Η Πυρηνική Ενέργεια Επιστρέφει, Όμως Χρειάζεται να Επιταχυνθεί
της Αρχοντίας Γ. Καλλιτέρη
Τετ, 26 Μαρτίου 2025 - 17:43

Με τις ανάγκες για σταθερή αλλά χαμηλών ρύπων ενέργεια να εντείνονται, η πυρηνική ενέργεια διαφημίζεται πλέον ως η πιο βιώσιμη λύση. Η προσέγγιση αυτή έχει ήδη υιοθετηθεί, τόσο από πολλές κυβερνήσεις, όσο και επιχειρηματικούς κολοσσούς που απαιτούν ξεχωριστά συστήματα παροχής ενέργειας

Εντούτοις, οι εκτιμώμενες ανάγκες για την πυρηνική ενέργεια αυξάνονται με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα σε σχέση με την επαναφορά ή είσοδο νέων πυρηνικών μονάδων στο σύστημα, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει κρίσιμες ελλείψεις αργότερα.

Το 2024 μπορεί εύκολα να χαρακτηριστεί ως το έτος της μεγάλης επιστροφής για την πυρηνική ενέργεια. Με τις μεγαλύτερες αγορές ΑΠΕ να προσεγγίζουν ή να έχουν ήδη φτάσει το στάδιο της ωριμότητας, αναδεικνύοντας τις εγγενείς αδυναμίες τους, και την αναμενόμενη ενεργειακή ζήτηση να εκτινάσσεται χάρη στην ανάπτυξη των ψηφιακών υποδομών, όλο και περισσότεροι κρίσιμοι παίκτες ποντάρουν στην πυρηνική ενέργεια. Σε πολιτικό επίπεδο, αρκετά κράτη έχουν προχωρήσει σε μία αλλαγή των προηγούμενων θέσεών τους, με τις κυβερνήσεις να δίνουν νέα κίνητρα σε επενδυτές, τόσο στα συμβατικά πυρηνικά έργα, όσο και στις πειραματικές τεχνολογίες, αλλά και να προχωρούν σε μεταρρυθμίσεις των νομικών πλαισίων όπου απαιτείται προκειμένου να διευκολύνουν την ανάπτυξη νέων πυρηνικών υποδομών. Σε επιχειρηματικό επίπεδο, οι τεχνολογικοί κολοσσοί πρωτοστατούν στο νέο κίνημα για συνεργασίες με τους παραγωγούς πυρηνικής ενέργειας, θεωρώντας πως η συγκεκριμένη μορφή είναι η μόνη εγγυημένη λύση για την ταυτόχρονη κάλυψη των ενεργειακών αναγκών τους και την υλοποίηση των κλιματικών δεσμεύσεών τους.

Εντός αυτού του πλαισίου, το 2025 αναμένεται να εξελιχθεί σε μία καθοριστική χρονιά για την ισχυροποίηση του κλάδου. Εντούτοις, ένα σοβαρό πρόβλημα παραμένει— η ταχύτητα. Στις συμβατικές τεχνολογίες, δηλαδή τους παραδοσιακούς αντιδραστήρες ουρανίου, η διαδικασία έγκρισης και κατασκευής ενός νέο έργου μπορεί να ξεπεράσει και τη μία δεκαετία, κυρίως εξαιτίας των υψηλών κριτηρίων ασφαλείας και της πολυπλοκότητας των δομών. Και σε αυτές τις χρονικές απαιτήσεις δεν συνυπολογίζονται τυχόν δικαστικές περιπέτειες που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα νέο έργο, είτε από ανταγωνιστές του διαχειριστή, είτε από τοπικές κοινότητες και περιβαλλοντικές οργανώσεις. Χαρακτηριστικά, ο αντιδραστήρας Olkiluoto-3 στη Φιλανδία ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2005 και έφτασε να λειτουργεί κανονικά το 2023, μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες καθυστερήσεων για διαφορετικούς λόγους.

 

Ο συνολικός χρόνος κατασκευής των αντιδραστήρων που ολοκληρώθηκαν το 2022. Πηγή: Financial Times.

Όσον αφορά στις πειραματικές τεχνολογίες, η εικόνα είναι ακόμα πιο ασαφής. Αρκετοί παράγοντες της αγοράς, αλλά και κυβερνήσεις, έχουν επιδείξει έντονο ενδιαφέρον στους μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες (SMRs), οι οποίοι θεωρούνται πολύ πιο γρήγοροι στην κατασκευή και πολύ πιο ασφαλείς στη λειτουργία τους, πέραν του πλεονεκτήματος της εύκολης μεταφοράς. Παρά την αυξανόμενη χρηματοδότηση των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων, καμία από τις ερευνητικές ομάδες δεν έχει καταφέρει να δημιουργήσει εμπορικά βιώσιμους SMRs μέχρι στιγμής. Η αποτυχία αυτή έχει προκαλέσει αμηχανία σε αρκετούς επενδυτές, οι οποίοι ευελπιστούν πως θα έχουν λειτουργικούς και αποδοτικούς SMRs το αργότερο μέχρι το 2035.

Πιο θολό είναι το τοπίο και στον τομέα της πιο φιλόδοξης τεχνολογίας, δηλαδή των αντιδραστήρων σύντηξης. Έχοντας χαρακτηριστεί ως η τεχνολογία που θα αλλάξει τον κόσμο, οι αντιδραστήρες σύντηξης μπορούν θεωρητικά να προσφέρουν άφθονη, ασφαλή, και φθηνή ενέργεια. Όμως η λειτουργία τους έχει βρεθεί σε αδιέξοδο εξαιτίας των μηχανικών προβλημάτων της όλης διαδικασίας. Αν και ο διεθνής ανταγωνισμός για το ποιος θα καταφέρει να κατασκευάσει έναν λειτουργικό αντιδραστήρα σύντηξης έχει κλιμακωθεί τους τελευταίους μήνες με ομάδες στην Ευρώπη και την Κίνα να σημειώνουν θετική πρόοδο, η εμπορική αξιοποίηση της τεχνολογίας μοιάζει με επιστημονική φαντασία προς το παρόν.

Η ουσιώδης πρόκληση σήμερα είναι η παροχή επαρκών κινήτρων στους ερευνητές ώστε να επιταχύνουν τις δράσεις τους σε αυτές τις νέες τεχνολογίες. Με την εφοδιαστική αλυσίδα του ουρανίου να τίθεται υπό αμφισβήτηση λόγω των γεωπολιτικών ανακατατάξεων, η χρήση νέων πυρηνικών τεχνολογιών είναι απολύτως επιτακτική.

Ακολουθήστε το energia.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του energia.gr