Εκτός από τις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας, ο Τραμπ φαίνεται να βάζει στο στόχαστρο και τις σπάνιες γαίες της Ρωσίας.
Επιχειρεί έτσι να συνδυάσει το τερπνόν μετά του ωφελίμου: Να κλείσει όπως όπως το θέμα του πολέμου και παράλληλα να ανοίξει νέο γεωπολιτικό και οικονομικό πεδίο για την αμερικανική εκμετάλλευση των ρωσικών σπάνιων γαιών.
Η προσπάθεια προσέγγισης του Τραμπ με τη Μόσχα έχει βασικό στόχο να αποδυναμώσει την επιρροή της Κίνας, που έχει επισήμως κατονομαστεί ως η κυριότερη απειλή για τα αμερικανικά συμφέροντα.
Η Κίνα ελέγχει το 95% της παγκόσμιας παραγωγής και προσφοράς μετάλλων που προέρχονται από τις σπάνιες γαίες, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την πολεμική βιομηχανία και τη βιομηχανία ηλεκτρονικών. Γι’ αυτό λοιπόν ο Τραμπ έχει αρχίσει το κυνήγι για σπάνιες γαίες, από τη Γροιλανδία μέχρι την Ουκρανία και τη Ρωσία, επιχειρώντας να αναμορφώσει κατά το αμερικανικό δοκούν τον γεωπολιτικό χάρτη.
Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του ειδικού απεσταλμένου του Κρεμλίνου για τις οικονομικές και επενδυτικές συνεργασίες Κίριλ Ντμιτρίεφ στην εφημερίδα Izvestia, η Μόσχα και η Ουάσιγκτον έχουν ξεκινήσει συνομιλίες για την κοινή εκμετάλλευση σπάνιων γαιών και άλλα σχέδια στη Ρωσία, ενώ ήδη κάποιες εταιρείες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για αυτά.
Ο Πούτιν είχε αναφέρει τον Φεβρουάριο ότι οι ΗΠΑ ενδέχεται να ενδιαφέρονται να εξετάσουν την από κοινού εκμετάλλευση των κοιτασμάτων σπάνιων γαιών που υπάρχουν στη Ρωσία.
Τα ρωσικά αποθέματα
Η Ρωσία διαθέτει τα πέμπτα μεγαλύτερα αποθέματα ορυκτών από σπάνιες γαίες, μετά την Κίνα, τη Βραζιλία, την Ινδία και την Αυστραλία. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Αμερικανικού Γεωλογικού Ινστιτούτου, τα ρωσικά αποθέματα ανέρχονται στα 3,8 εκατ. μετρικούς τόνους.
Η Ρωσία εκτιμά πως το σύνολο των αποθεμάτων της σε σπάνιες γαίες είναι υψηλότερο. Το ρωσικό υπουργείο φυσικών πόρων αναφέρει πως η χώρα διέθετε αποθέματα 15 μετάλλων που προέρχονται από σπάνιες γαίες συνολικά 28,7 εκατ. τόνων έως την 1η Ιανουαρίου 2023 και πως τα 3,8 εκατ. τόνοι είναι η ποσότητα αποθεμάτων που δεν έχουν αναπτυχθεί ή είναι έτοιμα για ανάπτυξη.
Τα επίσημα ρωσικά έγγραφα αναφέρουν τη χαμηλή εγχώρια ζήτηση για μέταλλα καθώς και τον ισχυρό ανταγωνισμό από την Κίνα ως τα βασικά εμπόδια για την ανάπτυξη του κλάδου.
Η Ρωσία στοχεύει να γίνει μία από τις πέντε μεγαλύτερες παραγωγούς μετάλλων από σπάνιες γαίες, με μερίδιο έως και 12% της παγκόσμιας αγοράς, έως το 2030, με βάση τη στρατηγική ανάπτυξης του κλάδου.
Τα σχέδια Πούτιν
Στα τέλη Φεβρουαρίου, λίγη ώρα αφότου ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι συζητά με τη Ρωσία μεγάλες οικονομικές συμφωνίες στο πλαίσιο του τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία, ο Πούτιν οργάνωσε συνάντηση με θέμα τις σπάνιες γαίες, λέγοντας πως ο κλάδος αυτός είναι προτεραιότητα για την οικονομική ανάπτυξη της Ρωσίας.
Πρόσφατα μίλησε στο Ινστιτούτο Κουρτσάτοφ στη Μόσχα, το μεγαλύτερο ερευνητικό ινστιτούτο στην έρευνα και ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας, εκφράζοντας παράπονα για την απώλεια της σοβιετικής τεχνογνωσίας στην εξόρυξη και χρήση σπάνιων ορυκτών μετά την κατάρρευση της πρώην Σοβ. Ένωσης.
Κάλεσε μάλιστα το εν λόγω ινστιτούτο, που πήρε το όνομά του από τον Σοβιετικό δημιουργό της ατομικής βόμβας, και τη Rosatom να επικεντρωθούν στην αποκατάσταση της τεχνογνωσίας.
Πέρυσι τον Νοέμβριο ο Πούτιν κατηγόρησε την εταιρεία Tomtor, τη μεγαλύτερη σε αποθέματα μετάλλων από σπάνιες γαίες της Ρωσίας, πως καθυστερεί την ανάπτυξη των αποθεμάτων, προτείνοντας ή να αυξήσει τις επενδύσεις της ή να επιζητήσει βοήθεια από τρίτα μέρη, συμπεριλαμβανομένου του κράτους.
Η Tomtor, που βρίσκεται στη βόρεια περιοχή της Σιβηρίας της Γιακουτία, μαζί με τη Ζασικχινκόσγε στην περιοχή Ιρκούτσκ της Σιβηρίας, παίζουν κεντρικό ρόλο στα σχέδια της Ρωσίας για ενίσχυση της παραγωγής μετάλλων. Η έναρξη λειτουργίας και των δύο τοποθεσιών εξόρυξης έχει καθυστερήσει.
Οι ρωσικές εταιρείες
Η μοναδική εταιρεία παραγωγής έτοιμων μετάλλων από σπάνιες γαίες είναι η Solikamsk Magnesium Plant, η οποία κατασχέθηκε από τους πρώην ιδιοκτήτες της το 2022 εν μέσω κατηγοριών για παράνομη ιδιωτικοποίηση και παραχωρήθηκε στην κρατική επιχείρηση Rosatom το 2023.
Η Rosatom, που είναι το ρωσικό μονοπώλιο πυρηνικής ενέργειας, έχει προχωρήσει σε διαφοροποίηση προς άλλους κλάδους υψηλής τεχνολογίας και είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη της παραγωγής σπάνιων γαιών κάτω από ένα ειδικό «εθνικό πρόγραμμα».
Η Solikamsk Plant παίρνει μέταλλα σπάνιων γαιών από τα αποθέματα που ελέγχει η Rosatom στο Λοβοζέρσκογε στην περιοχή του Μουρμάνσκ στη βόρεια Ρωσία, η μόνη τοποθεσία της χώρας στην οποία λειτουργεί εξόρυξη σπάνιων γαιών.
Το εργοστάσιο της Solikamsk Plant επεξεργάζεται αυτή τη στιγμή περί τους 8.000 τόνους συμπύκνωσης από σπάνιες γαίες τον χρόνο. Η ρωσική παραγωγή μετάλλων από σπάνιες γαίες ανέρχεται σε 1% περίπου της παγκόσμιας παραγωγής ή 2.600 τόνους.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")