Tο Δικαστήριο
των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ( ΔΕΚ) με σημερινή απόφασή του καταδίκασε, την Ελλάδα,
διότι παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τρεις κοινοτικές οδηγίες, σχετικές
με τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων. Συγκεκριμένα,
το ΔΕΚ αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση του ότι η Ελλάδα :
«1) – μην έχοντας
καταρτίσει και θεσπίσει εντός εύλογης προθεσμίας, σχέδιο διαχείρισης των
επικίνδυνων αποβλήτων, το οποίο να είναι σύμφωνο με τις απαιτήσεις της σχετικής
κοινοτικής νομοθεσίας, και μην έχοντας δημιουργήσει ενιαίο και κατάλληλο δίκτυο
εγκαταστάσεων διάθεσης των επικίνδυνων αποβλήτων, στο πλαίσιο του οποίου να
εφαρμόζονται οι πλέον κατάλληλες μέθοδοι για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου
προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας,
– μην
έχοντας λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει, όσον αφορά τη
διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων, την τήρηση των άρθρων 4 και 8 της οδηγίας
2006/12/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου
2006, περί των στερεών αποβλήτων, καθώς και των άρθρων 3, παράγραφος 1, 6 έως
9, 13 και 14 της οδηγίας 1999/31/ΕΚ του Συμβουλίου, της 26ης Απριλίου 1999,
περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από
τις οδηγίες 91/689/ΕΟΚ, 2006/12 και 1999/31
2) – Καταδικάζει την Ελληνική Δημοκρατία στα
δικαστικά έξοδα».
Το ιστορικό της υπόθεσης
Το
2003 η Επιτροπή κίνησε αυτεπαγγέλτως διαδικασία με αντικείμενο την εφαρμογή,
από τις ελληνικές αρχές, της κοινοτικής οδηγίας 1999/31, σκοπός της οποίας είναι ο καθορισμός μέτρων για την κατά το
δυνατόν πρόληψη ή μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της υγειονομικής ταφής
των αποβλήτων καθ’ όλο τον κύκλο ζωής του χώρου υγειονομικής ταφής. Το
2003 η Επιτροπή κίνησε αυτεπαγγέλτως διαδικασία με αντικείμενο την εφαρμογή,
από τις ελληνικές αρχές, της κοινοτικής νομοθεσίας περί επικίνδυνων αποβλήτων
και, ειδικότερα, των οδηγιών 75/442, 91/689 και 1999/31.
Η Επιτροπή, εκτιμώντας ότι ο σχεδιασμός της
διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων στην Ελλάδα δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις
της κοινοτικής νομοθεσίας, ότι δεν υφίστανται στην ελληνική επικράτεια
κατάλληλες και επαρκείς εγκαταστάσεις επεξεργασίας ή διάθεσης επικίνδυνων
αποβλήτων και ότι η μέθοδος διάθεσης του μεγαλύτερου μέρους της παραγόμενης
στην Ελλάδα ποσότητας επικίνδυνων αποβλήτων δεν είναι συμβατή με τις απαιτήσεις
της σχετικής κοινοτικής νομοθεσίας, ζήτησε από την Ελληνική Δημοκρατία, με
έγγραφο της 21ης Μαρτίου 2005, να υποβάλει τις παρατηρήσεις της εντός δύο
μηνών.
Οι ελληνικές αρχές απάντησαν καταρχάς με
έγγραφο της 25ης Μαΐου 2005, με το οποίο ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι η ισχύουσα
νομοθεσία είναι υπό τροποποίηση και ότι, έως το τέλος του 2005, θα ολοκληρωθεί
η αναθεώρησή της, στο πλαίσιο της οποίας θα εκπονηθούν τεχνικές προδιαγραφές
και εθνικό σχέδιο διαχείρισης. Διευκρίνισαν ακόμη ότι τα επικίνδυνα απόβλητα
αποθηκεύονται προσωρινά στους χώρους παραγωγής τους, οι οποίοι κατά κανόνα
είναι ελεγχόμενοι, προστατευμένοι από τις καιρικές συνθήκες και προσιτοί σε συγκεκριμένα
μόνο πρόσωπα, και υποστήριξαν ότι λαμβάνονται όλα τα μέτρα προστασίας του
περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας κατόπιν εκδόσεως ειδικών διοικητικών
αδειών.
Στη συνέχεια,, με έγγραφο της 4ης Αυγούστου
2005, οι ελληνικές αρχές υποστήριξαν, μεταξύ άλλων, ότι καταρτίστηκαν οι κοινές
υπουργικές αποφάσεις σχετικά με τις τεχνικές προδιαγραφές και τα μέτρα
διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων. Ανέφεραν ακόμη ότι προχωρεί η κατάρτιση
του εθνικού σχεδίου διαχείρισης.
Μετά
την εξέταση των σχετικών εγγράφων, η Επιτροπή, εκτιμώντας ότι η Ελληνική
Δημοκρατία παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τις διατάξεις των κοινοτικών
οδηγιών σχετικά με τα επικίνδυνα απόβλητα, και την υγειονομική ταφή τους, απέστειλε με έγγραφο της 19ης Δεκεμβρίου 2005,
αιτιολογημένη γνώμη, ( ένα στάδιο πρίν από την κατάθεση προσφυγής) ζητώντας από
την Ελλάδα να συμμορφωθεί προς τις προαναφερθείσες διατάξεις εντός δύο μηνών
από τη λήψη της αιτιολογημένης γνώμης.
Η Ελληνική Δημοκρατία απάντησε στην
αιτιολογημένη γνώμη με έγγραφα της 20ής Φεβρουαρίου, της 1ης Ιουνίου, της 29ης
Σεπτεμβρίου και της 22ας Νοεμβρίου 2006, καθώς και της 21ης Μαρτίου 2007.
Με το έγγραφό τους της 29ης Σεπτεμβρίου 2006,
οι ελληνικές αρχές κοινοποίησαν στην Επιτροπή δύο κοινές υπουργικές αποφάσεις,
τις υπ’ αριθ. 13588/725 και 24944/1159, επισημαίνοντας ότι επίκειται η υπογραφή
τρίτης απόφασης, και συγκεκριμένα της υπ’ αριθ. 8668 κοινής υπουργικής
αποφάσεως, από τους αρμοδίους υπουργούς. Η απόφαση αυτή, με την οποία εγκρίθηκε
το εθνικό σχέδιο διαχείρισης, κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή με έγγραφο της 21ης
Μαρτίου 2007.
Ωστόσο
η Επιτροπή, εκτιμώντας ότι η κατάσταση στην Ελλάδα δεν είναι ικανοποιητική όσον
αφορά τις απαιτήσεις της σχετικής με τα απόβλητα κοινοτικής νομοθεσίας, άσκησε προσφυγή και στη συνέχεια εκδόθηκε η
σημερινή, καταδικαστική απόφαση του ΔΕΚ
(Σημ.: Η νομολογία του ΔΕΚ
σχετικά με το θέμα των αποβλήτων περιλαμβάνει άλλες 14 ελληνικές αποφάσεις)