Εννέα μήνες μετά την είσοδο του Ομπάμα στον Λευκό Οίκο το νέο στίγμα στις σχέσεις με την Ρωσία αλλά και με την Κίνα παραμένει ζητούμενο. Επιπλέον η διαχείριση της Κρίσης αλλά και ενδοευρωπαϊκή κακοφωνία έχουν βραχυκυκλώσει μια συνολική προσπάθεια επαναπροσδιορισμού της Διατλαντικής Σχέσης.
Είναι φανερό ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεταβατική περίοδο όπου οι ΗΠΑ προσπαθούν μετά την αποτυχία του μονομερούς παρεμβατισμού να διαμορφώσουν διεθνείς συναινέσεις και συμπλεύσεις για τη διαχείριση κρίσεων.
Τα παραπάνω προφανώς επηρεάζουν καθοριστικά τη σκληρή στάση της Τεχεράνης ως προς το πυρηνικό της πρόγραμμα: Η Ισλαμική Ηγεσία του Ιράν εκτιμά ότι επί του παρόντος δεν έχει να περιμένει κάποια κύρωση με ουσιαστικό αντίκρισμα από τη διεθνή κοινότητα.
Πρόκειται για μια στάση αναμονής που αποσκοπεί στη διασφάλιση της ωρίμανσης των προϋποθέσεων για μιά συνολική διμερή εκκαθάριση εκκρεμοτήτων με τις ΗΠΑ:
-Η σταθεροποιητική συνεργασία της Τεχεράνης είναι αναγκαία για να μπορέσουν οι ΗΠΑ να αποχωρήσουν από το Ιράκ, αλλά και για να υπάρχει σχετική ηγεσία στο Λίβανο και τη Γάζα. Με δεδομένη μάλιστα τη συνεχή επιδείνωση στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν, αργά ή γρήγορα οι ΗΠΑ θα υποχρεωθούν να ζητήσουν την πολιτική σε πρώτη φάση εμπλοκή τόσο της Ινδίας όσο και του Ιράν.
-Με δεδομένη την αδιαλλαξία και την έλλειψη διάθεσης συνεργασίας της κυβέρνησης Νετανιάχου στο Ισραήλ, το Ιράν αναδεικνύεται σε αποφασιστικό παράγοντα αποτροπής απρόβλεπτων και ανεξέλεγκτων εξελίξεων.
- Επιπλέον μια συνολική διμερής εξομάλυνση των σχέσεων Ουάσιγκτον-Τεχεράνης είναι ουσιαστική προϋπόθεση για πιο ευνοϊκούς όρους στην αναζήτηση συνολικής προσέγγισης με τη Μόσχα: Τόσο μέσω του ρόλου και της επιρροής που μπορεί να ασκήσει το Ιράν στον Καύκασο και την Κεντρική Ασία όσο και στον τομέα της ενέργειας με τα αποθέματα Φυσικού Αερίου της Ισλαμικής Δημοκρατίας να μπορούν να δώσουν οικονομική αξιοπιστία στα εναλλακτικά και ανταγωνιστικά των ρωσικών συμφερόντων δίκτυα αγωγών.
Είναι δηλαδή σαφές ότι ανεξάρτητα από την εσωστρέφεια στην οποία έχει βυθισθεί η κυβέρνηση Αχμαντινετζάντ, αλλά και η ισλαμική ηγεσία του Ιράν μετά τις μετεκλογικές συγκρούσεις, σήμερα όλα τα δεδομένα της διεθνούς και της περιφερειακής συγκυρίας δείχνουν ότι η Τεχεράνη μπορεί σε ό,τι αφορά τον έλεγχο του πυρηνικού της προγράμματος να παίξει το παιχνίδι της καθυστέρησης με μηδενικό κόστος.
Επί πλέον σε κάθε περίπτωση το Ιράν νομιμοποιείται να πιστεύει ότι ο χρόνος δουλεύει υπέρ του: Πόση διάρκεια μπορεί να έχει το παιχνίδι καθυστέρησης που παίζει η κυβέρνηση Νετανιάχου και μέχρι πού μπορεί να φθάσουν οι πιέσεις της κυβέρνησης Ομπάμα προς την κατεύθυνση συνολικής επανεκκίνησης της συνολικής διαπραγματεύσεις για συνολική επίλυση του Μεσανατολικού;
Το πρόβλημα για τις ΗΠΑ είναι ότι οι δύο ουσιαστικοί πρωταγωνιστές στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, το Ιράν και το Ισραήλ, παίζουν το παιχνίδι της καθυστέρησης, με την εκτίμηση ότι η Ουάσιγκτον δεν μπορεί σήμερα να προχωρήσει πιο πέρα από μια σκληρή ρητορική.
Μένει να δούμε αν πρόκειται για μια μεταβατική περίοδο αναμονής ή για ένα νέο σκηνικό όπου οι περιφερειακοί πρωταγωνιστές αμφισβητούν ευθέως τον επιδιαιτητικό μεσολαβητικό ρόλο των ΗΠΑ στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή.-
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 11/09/2009)