O Νέος Ρόλος του Kράτους

Στην εποχή της γενικευμένης αβεβαιότητας στην οποία έχει εισέλθει η παγκόσμια οικονομία εξαιτίας της τραπεζικής κρίσης, το μόνο βέβαιο είναι ότι πρέπει να επανεξεταστεί ο ρόλος του κράτους στην οικονομική δραστηριότητα. Εδώ και τρεις δεκαετίες, περίπου, στην πολιτική οικονομία και στην οικονομική πρακτική κυριαρχεί η λεγόμενη νεοφιλελεύθερη σχολή η οποία πρεσβεύει τον δραστικό περιορισμό του παρεμβατικού ρόλου του κράτους και τη λειτουργία των αγορών μέσω της αυτορύθμισης.
Του Χρήστου Καλαμπόκη
Πεμ, 24 Σεπτεμβρίου 2009 - 08:39

Στην εποχή της γενικευμένης αβεβαιότητας στην οποία έχει εισέλθει η παγκόσμια οικονομία εξαιτίας της τραπεζικής κρίσης, το μόνο βέβαιο είναι ότι πρέπει να επανεξεταστεί ο ρόλος του κράτους στην οικονομική δραστηριότητα. Εδώ και τρεις δεκαετίες, περίπου, στην πολιτική οικονομία και στην οικονομική πρακτική κυριαρχεί η λεγόμενη νεοφιλελεύθερη σχολή η οποία πρεσβεύει τον δραστικό περιορισμό του παρεμβατικού ρόλου του κράτους και τη λειτουργία των αγορών μέσω της αυτορύθμισης. Aιχμές του δόρατος ήταν η πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων -ώστε να ανοίξουν σε ιδιωτικές επενδύσεις οι αγορές όπου κυριαρχούσαν κρατικές επιχειρήσεις και ο περιορισμός του κράτους σε ένα γενικό εποπτικό ρόλο, στην επίβλεψη των κανόνων του ανταγωνισμού.

Οι αυτορυθμιζόμενες όμως σύγχρονες αγορές αποδείχθηκαν ανεπαρκείς, αναποτελεσματικές στην αντιμετώπιση της σημερινής κρίσης που πλέον άγγιξε όλες τις πτυχές της οικονομική δραστηριότητας, σε παγκόσμιο επίπεδο. Έτσι, ο παρεμβατικός ρόλος του κράτους επανήλθε στο προσκήνιο της πολιτικής, ακόμη και σε χώρες, όπως οι HΠA, όπου η φιλελεύθερη οικονομική σκέψη κυριαρχούσε στην πολιτική πρακτική.

Και ένα από τα όπλα πρώτης γραμμής που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της κρίσης σε Eυρώπη και HΠA είναι οι κρατικοποιήσεις. Mε άμεση ή έμμεση κρατικοποίηση οι κυβερνήσεις προσπαθούν να διασώσουν τράπεζες και άλλους χρηματοπιστωτικούς φορείς από την ολοκληρωτική κατάρρευση.

Για τη διάρκεια και το πραγματικό βάθος της κρίσης κανένας δεν μπορεί να είναι σίγουρος, ακόμη. Tο βέβαιο, είναι ότι η επόμενη ημέρα, μετά το τέλος της κρίσης τίποτε δεν θα είναι ίδιο στη λειτουργία των αγορών. H αυτορύθμιση των αγορών αποδείχθηκε επικίνδυνη για τις ίδιες της αγορές και ότι ο ρόλος του κράτους δεν είναι η άσκηση «υψηλής εποπτείας», αλλά ουσιαστικός. O διάλογος μόλις αρχίζει...

(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 18/09/2009)