Η έγκαιρη ολοκλήρωση των μονάδων παραγωγής στο τεράστιο κοίτασμα πετρελαίου και φυσικού αερίου Kashagan στην Βόρειο Κασπία, και από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί τελευταία στον κόσμο μεγέθους 35 δις. βαρελιών, από την κοινοπραξία εταιρειών που έχει αναλάβει την ανάπτυξη του (NCOC) αποτελεί το διακύβευμα για την ανάδειξη του Καζακστάν ως της μεγαλύτερης πετρελαιοπαραγωγού χώρας της Κεντρικής Ασίας και δεύτερης μεγαλύτερης πετρελαιοεξαγωγού χώρας εκτός OPEC.
Σήμερα το Καζακστάν παράγει γύρω στο 1,2 εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, αξιοποιώντας κυρίως τα κοιτάσματα της περιοχής Tengiz, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου εξάγει στην Ρωσία ενώ μικρότερες ποσότητες, κατευθύνει στις δυτικές αγορές μέσω Αζερμπαϊτζάν και Ιράν. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο “4ο Eurasian Energy Forum” που οργανώνεται αυτή την εβδομάδα στην Αστάνα πρωτεύουσα του Καζακστάν από την KazEnergy – Ένωση Πετρελαϊκών Εταιρειών του Καζακστάν - η ετήσια παραγωγή της χώρας αναμένεται να εκτοξευθεί στα 2 εκατ. βαρέλια μέχρι το 2015 και στα 3,5 εκατ. βαρέλια μέχρι το 2020 σαν αποτέλεσμα κυρίως της αναμενόμενης παραγωγής από το πεδίο στο Kashagan.
Όπως ανακοινώθηκε στο ανωτέρω Συνέδριο βάση συμφωνίας που υπεγράφη χθες μεταξύ των κυβερνήσεων του Καζακστάν και του Αζερμπαϊτζάν ένα μέρος της παραγωγής από το Kashagan πρόκειται να εξάγεται προς την Ευρώπη μέσω Μπακού (χρησιμοποιώντας τον αγωγό BTC και άλλων δευτερευόντων αγωγών) με την ανάπτυξη του νότιου διαδρόμου της Κασπίας με την χρησιμοποίηση πλοίων tankers. Παράλληλα προωθείται η αναβάθμιση του βορείου αγωγού CPC (χωρητικότητας 28 εκατ. τόνων το χρόνο) μέσω του οποίου ήδη εξάγεται ένα σημαντικό μέρος της πετρελαιοπαραγωγής του Καζακστάν ο οποίος καταλήγει στο Νοβοροσίσκ στην Μαύρη Θάλασσα.
Σύμφωνα με δηλώσεις του ισχυρού άντρα του πετρελαϊκού τομέα του Καζακστάν κ. Timur Kulibayev (ο οποίος τυγχάνει γαμπρός του προέδρου της χώρας Nursultan Nazarbayev) η έναρξη των εργασιών επέκτασης του CPC πρόκειται να ξεκινήσει στις αρχές του 2010 και προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2012 με την χωρητικότητα του να αυξάνεται στα 67 εκατ. τόνους το έτος. Αξίζει να σημειωθεί ότι από αυτήν την ποσότητα τα 17 εκατ. τόνοι προορίζονται για την πετρελαιαγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, σύμφωνα με δηλώσεις του Προέδρου της KazMunaiGaz κ. Kairgeldy Kabyldin.
Πέρα από τις εξαιρετικά θετικές προοπτικές για την περαιτέρω ανάπτυξη του Καζακστάν ως μεγάλης πετρελαιοπαραγωγού χώρας, κάτι που κατέστη εμφανές από τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο “4ο Eurasian Energy Forum”, το Καζακστάν έχει αρχίσει να παίζει έναν πιο ουσιαστικό ρόλο στα ενεργειακά πράγματα της Ασίας μέσω του πλέγματος αγωγών που μεταφέρουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο προς την απαιτητική αγορά της Κίνας. Ήδη λειτουργεί εδώ και μερικούς μήνες ο πετρελαιαγωγός Atasu-Alashankou μεταφέροντας 10 εκατ. τόνους το χρόνο με προοπτική η ποσότητα αυτή να αυξηθεί στα 20 εκατ. τόνους, ενώ στο στάδιο κατασκευής ευρίσκεται ο αγωγός αερίου Τουρκμενιστάν – Ουζμπεκιστάν – Καζακστάν – Κίνας ο οποίος θα έχει ολοκληρωθεί το 2010, χωρητικότητας 50 δις. κυβικά μέτρα αερίου το χρόνο, μεταφέροντας Τουρκμενικό και Καζάκικο αέριο στην Κίνα.
Η ανέλιξη του Καζακστάν ως νέας υπολογίσιμης ενεργειακής δύναμης στην Κεντρική Ασία κατέστη δυνατή χάρις στις λεπτές ισορροπίες που έχει οικοδομήσει η κυβέρνηση Nazarbayev όλο αυτό το διάστημα από την ανεξαρτητοποίηση της χώρας του από την Σοβιετική Ένωση το 1992, μεταξύ Ρωσίας και Δύσης. Το Καζακστάν έχει καταφέρει να προσελκύσει σημαντικότατες επενδύσεις στον τομέα του πετρελαίου από δυτικές εταιρείες με προεξέχουσες τις Chevron, Exxon, Shell, ENI. Παράλληλα το Καζακστάν έχει κρατήσει σε πολύ υψηλό επίπεδο τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις του με την Ρωσία αφού μέσω αυτής διέρχονται σημαντικές ποσότητες των εξαγόμενων πετρελαίων και με Ρωσικές εταιρείες να συμμετέχουν ως μέτοχοι στον αγωγό CPC αλλά και σε άλλα ενεργειακά project της χώρας.
Παρά το γεγονός ότι το Καζακστάν ανήκει στην Ρωσική σφαίρα επιρροής, λόγω πολιτιστικών καταβολών έχει καταφέρει την ανεξάρτητη ανάπτυξη του διατηρώντας άριστες σχέσεις σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο με όλες τις γειτονικές χώρες.
