Η ExxonMobil κατέληξε σε συμφωνία για την εξαγορά μεγάλου μεριδίου σε μεγάλο κοίτασμα πετρελαίου στην Γκάνα, έναντι ποσού της τάξεως των 4 δισ. δολαρίων. Πρόκειται για ένα από τα πλουσιότερα κοιτάσματα σε πετρέλαιο που έχουν ανακαλυφθεί στην Αφρική τα τελευταία χρόνια.
Οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ξεκίνησαν στα τέλη του προηγούμενου έτους συγκεντρώνοντας το ενδιαφέρον πολλών μεγάλων πολυεθνικών πετρελαϊκών εταιρειών, αλλά υπήρξαν σημαντικά εμπόδια στις επαφές με την κυβέρνηση της χώρας. Η τελική συμφωνία θα επιφέρει πενταπλάσια κέρδη για τις Blackstone και Warburg Pincus που επένδυσαν από κοινού στην περισσότερα από 800 εκατ. δολάρια στην Kosmos Energy, η οποία έχει τα δικαιώματα εκμετάλλευσης της περιοχής.
Οι αναλυτές ανέμεναν ότι η ExxonMobil θα προχωρούσε σε μεγάλες επενδύσεις πριν από την έναρξη της κρίσης στις χρηματοοικονομικές και πιστωτικές αγορές. Η μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία του κόσμου είχε ανακοινώσει ωστόσο ότι θα περιμένει πρώτα να σταθεροποιηθούν οι τιμές.
Η νέα συμφωνία αποτελεί ένδειξη ότι η αγορά βρίσκεται πλέον σε ένα σημείο που καθιστά περισσότερο εφικτή την επίτευξη συμφωνιών, καθώς οι πωλητές συμβιβάζονται με τις χαμηλότερες αποτιμήσεις της αγοράς.
Παράλληλα, σηματοδοτεί και το αυξανόμενο ενδιαφέρον των μεγάλων πολυεθνικών για τη Δυτική Αφρική, οι οποίες αντιμετωπίζουν το τελευταίο διάστημα σημαντικά προβλήματα στις προσπάθειές τους να επεκταθούν λόγω του έντονου προστατευτισμού που επικρατεί σε χώρες όπως η Ρωσία και η Βενεζουέλα. Η Αφρική εμφανίζεται περισσότερο ασφαλής επιλογή σε αυτό το επίπεδο, αν και η στρατιωτική αστάθεια που επικρατεί στην περιοχή είναι το μεγάλο πρόβλημα.
Ωστόσο, αντίστοιχες συμφωνίες αρχίζουν να βρίσκονται όλο και πιο συχνά στο στόχαστρο των μεγάλων εταιρειών, καθώς αποτελούν δύσκολους στόχους για εγχώριες εξεγέρσεις. Η πετρελαιοφόρος περιοχή της Γκάνας αποκαλύφθηκε το 2007 και χωρίζεται σε δύο περιοχές αδειοδότησης. Στην μια η Kosmos έχει μερίδιο της τάξεως του 31% και στην άλλη 18%.
Η Kosmos έχει την έδρα της στο Ντάλας και ιδρύθηκε από τους Τζιμ Μούσελμαν και Μπράιαν Μάξτεντ, πρώην διευθυντικά στελέχη της Triton Energy. Μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες της Δύσης, όπως η Royal Dutch Shell και BP, αλλά και αναδυόμενοι παίχτες, όπως η κινεζική CNOOC, εμφανίζονταν ως πιθανοί αγοραστές.
Ο Kosmos γνωστοποίησε τη Δευτέρα σε όλους τους πιθανούς αγοραστές ότι κατέληξε σε «αποκλειστική δεσμευτική συμφωνία» με την Exxon και ότι η διαδικασία της πώλησης ολοκληρώθηκε.
Ωστόσο, η κυβέρνηση της Γκάνας εκτιμά ότι τα δικαιώματά της δεν έγιναν απολύτως σεβαστά μέσω της πώλησης, η οποία πραγματοποιήθηκε από τις Standard Chartered και Barclays Capital. Η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι δεν είχε πλήρη ενημέρωση σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων.
Σημειώνεται ότι η χώρα δεν διαθέτει ιδιαίτερη εμπειρία στη διαχείριση ανάλογων συμφωνιών. Η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία της Γκάνας προσέλαβε φέτος την Morgan Stanley, προκειμένου να αποκτήσει καλύτερη τεχνογνωσία αναφορικά με τη διαχείριση των φυσικών της πόρων.
Οι Blackstone και Warburg Pincus επένδυσαν 300 εκατομμύρια δολάρια στην Kosmos το 2004 και επιπλέον 800 εκατομμύρια το 2007. Τα πενταπλάσια κέρδη τους από την επίτευξη της συμφωνίας ενδέχεται να αποτελέσουν μείζον πολιτικό ζήτημα στο εσωτερικό της χώρας.
Η κατάλληλη στιγμή
Οι αναλυτές ανέμεναν ότι η ExxonMobil θα προχωρούσε σε μεγάλες επενδύσεις πριν από την έναρξη της κρίσης στις χρηματοοικονομικές και πιστωτικές αγορές. Η μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία του κόσμου είχε ανακοινώσει, ωστόσο, ότι θα περιμένει πρώτα να σταθεροποιηθούν οι τιμές.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ/FINANCIAL TIMES, 07/10/2009)