Σε
90 ημέρες μέσων ημερήσιων καθαρών εισαγωγών ή σε 61 ημέρες μέσης ημερήσιας
εσωτερικής κατανάλωσης καθορίζονται τα αποθέματα πετρελαίου έκτακτης ανάγκης,
με βάση τη νέα οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την 2009/119/ΕΚ, «σχετικά με
υποχρέωση διατήρησης ενός ελάχιστου επιπέδου αποθεμάτων αργού πετρελαίου και
προϊόντων πετρελαίου από τα κράτη μέλη», η οποία πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή
μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2012.
Συγκεκριμένα, η οδηγία στο άρθρο 3 περί αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης κλπ.,
προβλέπει ότι: «τα κράτη μέλη θεσπίζουν όλες τις απαραίτητες νομοθετικές,
κανονιστικές η διοικητικές διατάξεις, προκειμένου να διασφαλίσουν το αργότερο
έως τις 31 Δεκεμβρίου 2012 τη διατήρηση, προς όφελός τους, στην επικράτεια της
κοινότητας και σε μόνιμη βάση ενός συνολικού επιπέδου αποθεμάτων πετρελαίου,
ισοδύναμου τουλάχιστον με τη μεγαλύτερη από τις ποσότητες που αντιστοιχεί είτε
σε ενενήντα (90) ημέρες μέσων ημερήσιων καθαρών εισαγωγών, είτε σε εξήντα μια
ημέρες (61) μέσης ημερήσιας εσωτερικής κατανάλωσης».
Η νέα οδηγία θεσπίζει κανόνες που αποσκοπούν στο να διασφαλίσουν υψηλό επίπεδο
ασφάλειας του εφοδιασμού της ΕΕ με πετρέλαιο, χάρη σε μηχανισμούς που
χαρακτηρίζονται από αξιοπιστία και διαφάνεια και οι οποίοι βασίζονται στην
αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών, τη διατήρηση ενός ελάχιστου επιπέδου
αποθεμάτων αργού πετρελαίου ή και προϊόντων πετρελαίου και τη δημιουργία των
απαραίτητων διαδικαστικών μέσων για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης σοβαρής έλλειψης.
Με βάση τη νέα οδηγία, τα κράτη μέλη μπορούν να δημιουργήσουν έναν Κεντρικό
Φορέα Διαχείρισης Αποθεμάτων (ΚΦΔΑ) η παρεμφερείς φορείς, οπουδήποτε εντός της
Κοινότητας.
Όταν τα κράτη μέλη δημιουργούν τους ΚΦΔΑ τους, αυτοί λαμβάνουν τη μορφή μη κερδοσκοπικού
φορέα η υπηρεσίας, ενεργούν προς το κοινό συμφέρον και δε θεωρούνται
οικονομικοί φορείς κατά την έννοια της οδηγίας. Πρωταρχικός
στόχος του ΚΦΔΑ είναι η απόκτηση διατήρηση και πώληση αποθεμάτων πετρελαίου και
αποτελεί το μοναδικό οργανισμό η υπηρεσία, στον οποίο μπορούν να ανατίθενται
αρμοδιότητες για να αποκτά η να πωλεί ειδικά αποθέματα.
Σημειώνεται
πως η νέα οδηγία προβλέπει τη δυνατότητα για κάθε κράτος μέλος ανάληψης
δέσμευσης για διατήρηση ειδικών αποθεμάτων πετρελαίου, τα οποία υπολογίζονται
ως ημέρες κατανάλωσης, με βάση συγκεκριμένους όρους, που θέτει η οδηγία. Τα
ειδικά αποθέματα ανήκουν στην κυριότητα του κράτους μέλους ή του ΚΦΔΑ που έχει
θεσπίσει και διατηρούνται στην επικράτεια της Κοινότητας.
Όπως επισημαίνεται στο κείμενο της νέας οδηγίας, η σημασία του εφοδιασμού της
Ευρωπαϊκής Ένωσης σε πετρέλαιο παραμένει πολύ μεγάλη, ιδιαίτερα για τους τομείς
των μεταφορών και της χημικής βιομηχανίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (οι Αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών της ΕΕ) στο
Σχέδιο Δράσης του με τίτλο: «Μια Ενεργειακή Πολιτική για την Ευρώπη», έχει
τονίσει την ανάγκη να ενισχυθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού, τόσο σε επίπεδο ΕΕ,
συνολικά, όσο και για κάθε κράτος μέλος, χωριστά, με επανεξέταση, μεταξύ άλλων,
των μηχανισμών διατήρησης αποθεμάτων πετρελαίου της Ένωσης, ιδιαίτερα σε ό,τι
αφορά τη διαθεσιμότητα σε περίπτωση κρίσης.
Προϋπόθεση για την επίτευξη αυτού του στόχου, είναι και η προσέγγιση του
κοινοτικού συστήματος, με το αντίστοιχο του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ). Υπενθυμίζεται,
ότι σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 2006/67/ΕΚ, που αναφέρεται στην
υποχρέωση διατήρησης ελάχιστου επιπέδου αποθεμάτων κλπ. από τα κράτη μέλη, η
αξιολόγηση των αποθεμάτων αυτών γίνεται σε σχέση με τη μέση ημερήσια εσωτερική
κατανάλωση του προηγούμενου ημερολογιακού έτους. Αντίθετα, οι υποχρεώσεις
διατήρησης αποθεμάτων, πού προβλέπονται από τη συμφωνία περί Διεθνούς
Προγράμματος Ενέργειας της 18ης Νοεμβρίου 1974 (Συμφωνία ΙΕΑ) αξιολογούνται με
βάση τις καθαρές εισαγωγές πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου. Οι αρμόδιοι της
ΕΕ θεωρούν ότι είναι απαραίτητο να προσαρμοστούν η μεθοδολογία του υπολογισμού
των υποχρεώσεων διατήρησης αποθεμάτων, όπως και αυτή που αφορά την αξιολόγηση
των κοινοτικών αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης, προκειμένου να προσεγγίσουν τις
μεθοδολογίες που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο εφαρμογής της συμφωνίας ΙΕΑ.
Όσα κράτη μέλη της ΕΕ, δεν είναι μέλη του ΙΕΑ στις 31 Δεκεμβρίου 2012 και τα
οποία καλύπτουν πλήρως την εσωτερική τους κατανάλωση προϊόντων πετρελαίου από
εισαγωγές, μεταφέρουν την οδηγία στο εσωτερικό τους δίκαιο και εφαρμόζουν τις
σχετικές διατάξεις περί αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης το αργότερο έως τις 31
Δεκεμβρίου 2014.
Έως
ότου θέσουν σε ισχύ τα σχετικά μέτρα, τα κράτη μέλη αυτά διατηρούν αποθέματα
πετρελαίου, που αντιστοιχούν σε 81 ημέρες μέσων ημερήσιων καθαρών εισαγωγών.