Τα
αυστριακά δικαιοδοτικά όργανα τα οποία επελήφθησαν αγωγής προς παύση
διαταράξεων λόγω γειτονίας μεταξύ των κυρίων ακινήτων και του πυρηνικού σταθμού
του Temelín οφείλουν να λάβουν υπόψη την εκδοθείσα από τις τσεχικές αρχές άδεια
εκμεταλλεύσεως.
Η ως άνω άδεια εμπίπτει στο
κοινοτικό σύστημα που σκοπεί στη διασφάλιση της προστασίας του πληθυσμού από
τους πυρηνικούς κινδύνους.
Στην Αυστρία, ο ιδιοκτήτης
ακινήτου έχει τη δυνατότητα να επιτύχει την απαγόρευση των προκαλούμενων από
γειτονικό ακίνητο οχλήσεων καθ’ ο μέτρο οι οχλήσεις αυτές υπερβαίνουν το
σύνηθες μέτρο υπό το πρίσμα των τοπικών συνθηκών και θίγουν τη συνήθη χρήση του
ακινήτου. Πάντως, αν η υπερβαίνουσα το επίπεδο αυτό όχληση προκαλείται από
εγκατάσταση διαθέτουσα διοικητική άδεια, ο ιδιοκτήτης έχει τη δυνατότητα να
διεκδικήσει ενδίκως την καταβολή αποζημιώσεως για την όντως επελθούσα ζημία.
Το Land Oberösterreich
(επαρχία της Άνω Αυστρίας) είναι κύριος εκτάσεων οι οποίες χρησιμοποιούνται για
γεωργική δραστηριότητα και δοκιμαστικές καλλιέργειες εντός των οποίων είναι
εγκατεστημένη μια γεωργική σχολή. Οι εκτάσεις αυτές κείνται στην Αυστρία σε
απόσταση 60 περίπου χιλιομέτρων από τον πυρηνικό σταθμό του Temelín, ο οποίος
κείται επί τσεχικού εδάφους και την εκμετάλλευση του οποίου έχει η επιχείρηση
παροχής ενεργείας ČEZ. Οι τσεχικές αρχές εξέδωσαν το 1985 άδεια για την
κατασκευή και την εκμετάλλευση του εν λόγω πυρηνικού σταθμού, ο οποίος
λειτουργεί πλήρως από το 2003.
Κατά το Land Oberösterreich,
η προκαλούμενη από τη συνήθη λειτουργία του πυρηνικού σταθμού του Temelín
ραδιενέργεια ή οι κίνδυνοι μολύνσεως οι οποίοι συνδέονται με την εκμετάλλευση
και τυχόν δυσλειτουργίες αυτού παραβλάπτουν διαρκώς τη συνήθη χρήση των
εκτάσεών του.
Για τον λόγο αυτό, το Land
και άλλοι ιδιώτες ιδιοκτήτες άσκησαν ενώπιον του Landesgericht Linz
(περιφερειακό δικαστήριο του Linz) αγωγή με αίτημα να διαταχθεί η ČEZ να παύσει
τις οχλήσεις ή τους κινδύνους οχλήσεων που συνδέονται με τις ιοντίζουσες
ακτινοβολίες που ενδέχεται να προέρχονται από το σταθμό του Temelín και να
υποχρεωθεί να προσαρμόσει τον σταθμό αυτό στις ισχύουσες τεχνικές προδιαγραφές
ή να παύσει τη λειτουργία του αν είναι ανέφικτη η πραγματοποίηση των αναγκαίων
προσαρμογών.
Το αυστριακό δικαστήριο
διαπίστωσε ότι στην Αυστρία υφίσταται διαφορετική μεταχείριση μεταξύ των
διαθετουσών άδεια χορηγούμενη από τις εθνικές αρχές βιομηχανικών εγκαταστάσεων
και εκείνων που διαθέτουν άδεια χορηγηθείσα από τις αρχές άλλου κράτους μέλους
στον βαθμό κατά τον οποίο οι εκδοθείσες από τις δεύτερες άδειες δεν λαμβάνονται
υπόψη σε περίπτωση αγωγής στρεφόμενης κατά του δικαιούχου της αδείας προς παύση
οχλήσεων.
Συναφώς, ερωτάται το
Δικαστήριο αν η αρχή της απαγορεύσεως των διακρίσεων λόγω ιθαγενείας επιτρέπει
παρόμοια διαφορετική μεταχείριση και αν η χορηγηθείσα από τις τσεχικές αρχές
άδεια για την εκμετάλλευση του πυρηνικού σταθμού του Temelín θα έπρεπε να
αναγνωριστεί στην Αυστρία στο πλαίσιο παρόμοιας ένδικης αγωγής.
Το Δικαστήριο διαπιστώνει,
κατ’ αρχάς, ότι η ασκούμενη από τον σταθμό του Temelín βιομηχανική
δραστηριότητα εμπίπτει μεταξύ άλλων στο πεδίο εφαρμογής της Συνθήκης ΕΚΑΕ .
Ακολούθως, το Δικαστήριο
υπογραμμίζει ότι οι έχουσες την εκμετάλλευση εγκαταστάσεως κειμένης εντός
κράτους μέλους επιχειρήσεις είναι συνήθως επιχειρήσεις διεπόμενες από το δίκαιο
της έδρας τους, η δε κατάστασή τους είναι συγκρίσιμη με εκείνη των προσώπων που
φέρουν την ιθαγένεια του κράτους αυτού. Επομένως, η διαφορετική μεταχείριση εις
βάρος των διαθετουσών διοικητική άδεια εκδοθείσα εντός κράτους μέλους άλλου από
την Αυστρία εγκαταστάσεις πρέπει να θεωρείται ως διαφορετική μεταχείριση λόγω
ιθαγενείας. Η αρχή της απαγορεύσεως κάθε διακρίσεως λόγω ιθαγενείας συνιστά
γενική αρχή του κοινοτικού δικαίου εφαρμοζόμενη και στο πλαίσιο της Συνθήκης
ΕΚΑΕ.
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι
η Κοινότητα διαθέτει, δυνάμει της Συνθήκης ΕΚΑΕ, κανονιστική αρμοδιότητα
προκειμένου να θεσπίζει, προς προστασία της υγείας, σύστημα εγκρίσεως που
πρέπει να εφαρμόζουν τα κράτη μέλη. Η χορήγηση διοικητικών αδειών αφορωσών την
κατασκευή και τη λειτουργία πυρηνικών εγκαταστάσεων εντάσσεται στο πεδίο
εφαρμογής της Συνθήκης ΕΚΑΕ, καθόσον αφορά τις αναγόμενες στην προστασία της
υγείας από τους προερχόμενους για τον πληθυσμό κινδύνους εκ των ιοντιζουσών
ακτινοβολιών πτυχές. Εξ αυτού έπεται ότι η διαφορετική μεταχείριση εις βάρος
των διαθετουσών διοικητική άδεια χορηγηθείσα εντός άλλου κράτους μέλους
πυρηνικών εγκαταστάσεων πρέπει να εξετάζεται υπό το φως της εν λόγω Συνθήκης.
Ακολούθως, το Δικαστήριο
υπογραμμίζει ότι η δυσμενής διάκριση λόγω ιθαγενείας δεν δικαιολογείται από
αμιγώς οικονομικούς λόγους, όπως η προστασία των συμφερόντων των ημεδαπών
επιχειρηματιών.
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει,
μεταξύ άλλων, ότι σε κοινοτικό επίπεδο έχουν θεσπιστεί βασικοί κανόνες
αφορώντες την προστασία της υγείας του πληθυσμού από τους κινδύνους που
προκύπτουν από ιοντίζουσες ακτινοβολίες, η δε τήρηση των βασικών αυτών κανόνων
ελέγχθηκε από την Επιτροπή στο Temelín μετά την προσχώρηση της Τσεχικής
Δημοκρατίας στην ΕΕ. Εξάλλου, ήδη προ της εν λόγω προσχωρήσεως, τα αφορώντα την
ασφάλεια του συγκεκριμένου σταθμού ζητήματα εξετάστηκαν από την Επιτροπή και
αποτέλεσαν αντικείμενο συστάσεων και συστηματικής παρακολουθήσεως εκ μέρους του
εν λόγω θεσμικού οργάνου προκειμένου ο συγκεκριμένος σταθμός να επιτύχει
επίπεδο πυρηνικής ασφαλείας συγκρίσιμο με εκείνο των παρεμφερών αντιδραστήρων
εντός άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.
Επιπλέον, το Δικαστήριο
υπογραμμίζει ότι, σε περίπτωση δυσλειτουργίας του συστήματος προστασίας που
εγκαθιδρύεται βάσει της Συνθήκης ΕΚΑΕ, τα κράτη μέλη διαθέτουν διαφόρους
τρόπους προς ανάληψη δράσεως προκειμένου να επιτευχθούν οι διορθώσεις που θα
απαιτούνταν ενδεχομένως επί του θέματος.
Υπό τις περιστάσεις αυτές, η
Αυστρία δεν μπορεί να δικαιολογεί την εφαρμοζόμενη σε σχέση με τη χορηγηθείσα
στη Τσεχική Δημοκρατία διοικητική άδεια για την εκμετάλλευση του πυρηνικού
σταθμού του Temelín δυσμενή διάκριση επικαλούμενη την ανάγκη προστασίας της
ζωής, της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος ή του δικαιώματος ιδιοκτησίας.
Πράγματι, το υφιστάμενο κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο, εντός του οποίου
εντάσσεται μερικώς η σχετική άδεια, συμβάλλει ακριβώς κατ’ ουσιώδη τρόπο στη
διασφάλιση της προστασίας των ανωτέρω αξιών. Έτσι, η διαφορετική αυτή
μεταχείριση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως αναγκαία ούτε ως ανταποκρινόμενη
στην αναλογικότητα για τους σκοπούς της προστασίας.
ΥΠΟΜΝΗΣΗ: Η προδικαστική
παραπομπή παρέχει στα δικαστήρια των κρατών μελών τη δυνατότητα, στο πλαίσιο
της ένδικης διαφοράς της οποίας έχουν επιληφθεί, να υποβάλουν στο Δικαστήριο
ερώτημα σχετικό με την ερμηνεία του κοινοτικού δικαίου ή με το κύρος κοινοτικής
πράξεως. Το Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον
του εθνικού δικαστηρίου. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επιλύσει τη
διαφορά σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση αυτή δεσμεύει, κατά
τον ίδιο τρόπο, τα άλλα εθνικά δικαστήρια που επιλαμβάνονται του ίδιου
προβλήματος