Στο επίπεδο των 80 δολαρίων το βαρέλι κυμάνθηκε και χθες η τιμή του αργού πετρελαίου στην αγορά της Νέας Υόρκης, ενώ στην αγορά του Λονδίνου το brent βρισκόταν στις παρυφές των 79 δολαρίων το βαρέλι. Η τάση στις προθεσμιακές αγορές πετρελαίου παραμένει ανοδική από τις αρχές του Σεπτεμβρίου, οπότε οι τιμές ξεκίνησαν να σκαρφαλώνουν από το επίπεδο των 65 δολαρίων το βαρέλι στο οποίο είχαν πέσει.
Η ανάκαμψη αυτή προκάλεσε την εντατικοποίηση της παραγωγής των κρατών του ΟΡΕC, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα διεθνή αποθέματα στα επίπεδα του 1998. Τότε, η απληστία των πετρελαιοπαραγωγών είχε προκαλέσει την κατάρρευση των τιμών κάτω από τα 10 δολάρια το βαρέλι! Για να αποτρέψει τον κίνδυνο αυτόν παρενέβη όμως η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΔΥΕ). Οπως έγραψε η βρετανική εφημερίδα «Guardian», η υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ δρώσα υπηρεσία διοχέτευσε φήμες ότι οσονούπω... στερεύουν οι πετρελαιοπηγές και φθάνουμε στο τέλος της εποχής του πετρελαίου! Λες και η εποχή του χαλκού διαδέχθηκε την εποχή του λίθου επειδή τέλειωσαν οι... πέτρες. Το σενάριο του τέλους της εποχής του πετρελαίου «παίζει» κατά καιρούς την τελευταία 35ετία για να εξυπηρετήσει διαφόρους σκοπούς.
Η πρώτη φορά που «έπαιξε» ήταν κατά την πρώτη πετρελαϊκή κρίση του 1973- 1974. Τα ίδια περίπου ειπώθηκαν λίγα χρόνια αργότερα, κατά τη δεύτερη πετρελαϊκή κρίση του 1979- 1980, που κι αυτή είχε αίτια πολιτικά και διπλωματικά και όχι οικονομικά ή... γεωλογικά. Βεβαίως, ο τρόμος της διεθνούς κοινότητας και τότε και τώρα είναι μήπως καταρρεύσουν οι τιμές προτού προετοιμαστούν οι πετρελαιοπαραγωγικές χώρες για τη μετά πετρελαϊκή εποχή. Πριν δηλαδή διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους και απεξαρτηθούν οικονομικώς από τον μαύρο χρυσό. Η ανάδειξη του Ντουμπάι σε διεθνή τουριστικό προορισμό δείχνει ότι αυτό είναι εφικτό.
Εν πάση περιπτώσει, η άνοδος των τιμών του πετρελαίου το τελευταίο δίμηνο- αλλά και από την αρχή του έτους οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 77%, κατά ποσοστό δηλαδή που από το 1999 έχει να παρατηρηθεί- έχει προκαλέσει μια σπουδή των πετρελαιοπαραγωγικών κρατών του ΟΡΕC (αλλά και εκτός ΟΡΕC) να εκμεταλλευτούν όσο μπορούν τις συγκυρίες. Διότι, παρά τον καθορισμό από τη Σαουδική Αραβία των 75 δολαρίων το βαρέλι ως «δίκαιης τιμής» για το πετρέλαιο, οι παίκτες στις αγορές παραγώγων έχουν τετραπλασιάσει τα στοιχήματά τους για εκτίναξη της τιμής στα 100 δολάρια το βαρέλι. Οι χώρες-μέλη του οργανισμού, εκμεταλλευόμενες την ευνοϊκή γι΄ αυτές «αδικία», αύξησαν την παραγωγή τους κατά 4% ή κατά 1,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Και πάλι καλά, διότι η Σαουδική Αραβία έχει τη δυνατότητα μόνη της να αυξήσει την παραγωγή της κατά 4 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Ομως, στο σαουδαραβικό βασίλειο γνωρίζουν καλά ότι η αύξηση της παραγωγής δεν είναι προς όφελος των πετρελαιοπαραγωγών. «Δεν συμφέρει τον ΟΡΕC η άνοδος της τιμής στα 100 δολάρια το βαρέλι... Γνωρίζουν ότι είναι οι κερδοσκόποι που ανεβάζουν τις τιμές και όχι η ζήτηση. Σε κάποιο σημείο η αγορά θα εκραγεί...», δήλωσε στο πρακτορείο Βloomberg ο πρόεδρος της Schork Group στην Πενσυλβανία Στίβεν Σορκ.
Τι θα συμβεί όμως αν «εκραγεί» η αγορά- διάβαζε η «φούσκα»- και καταρρεύσουν οι τιμές όπως το 1998, έπειτα από την αυτοκτονική απόφαση του ΟΡΕC, στην ιστορική σύνοδο κορυφής της Τζακάρτα, τον Δεκέμβριο του 1997, να αυξήσει την παραγωγή του; Θα δημιουργηθούν μείζονες γεωπολιτικοί κίνδυνοι στη Μέση Ανατολή από την πολιτική αποσταθεροποίηση που θα προκαλέσει η κάθετη πτώση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της περιοχής. Ισως, ακόμη, αναζωπυρωθεί και ο ισλαμικός φονταμενταλισμός, αφού πολλοί «ειδικοί» θα ερμηνεύσουν τις εξελίξεις ως «συνωμοσία της σιωνιστικής Δύσης». Ε, μπροστά στο εφιαλτικό αυτό φαινόμενο και για να στηρίξουν την πετρελαϊκή αγορά «ψιθυριστές» από τη ΔΥΕ δήλωσαν ότι «η εποχή που θα στερέψουν οι πετρελαιοπηγές είναι πολύ πιο κοντά από όσο πιστεύουμε».
(Από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 11/11/2009)