«Μα κι εγώ άνθρωπος δεν είμαι;», ρώτησε ο Ζορμπάς. «Έχω γυναίκα, παιδιά, σπίτι... Ολόκληρη την καταστροφή». Πρόσφατα η ελληνική οικονομία μοιάζει κι αυτή με την «καταστροφή» του Ζορμπά.
Με
δημόσιο χρέος άνω του 100% του ακαθαρίστου εγχωρίου προϊόντος (ΑΕΠ) οι
επενδυτές άρχισαν να ανησυχούν σοβαρά στην προοπτική ενός ελλείμματος
της τάξης του 12% το 2010 και το 2011. Εμπρός στο φάσμα της ανάδυσης μιας «Ισλανδίας του Αιγαίου», τα «σπρεντ» των δεκαετών ομολόγων του ελληνικού δημοσίου πήραν την ανιούσα.
Τα «ασφάλιστρα έναντι ρίσκου» της χώρας (CDS)είναι πλέον υψηλότερα από εκείνα της Νοτίου Αφρικής, της Πολωνίας ή του Περού. Το πιο πιεστικό οικονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα είναι το ενδεχόμενο μιας «απεργίας» εκ μέρους των ξένων αγοραστών των ομολόγων της. Το
κυβερνών κόμμα ΠΑΣΟΚ έχει δεσμευτεί να μειώσει το έλλειμμα κατά 3%.
Αυτό συνιστά μια επώδυνη διόρθωση, που δεν έχουμε δει πολλές φορές να
γίνεται πραγματικότητα στην Ελλάδα, αν και ίσως τούτη τη φορά είναι πιο
αξιόπιστη λόγω της μεγάλης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας του ΠΑΣΟΚ.
Εντωμεταξύ, την ίδια ώρα που οι Βρυξέλλες γκρινιάζουν διότι το έλλειμμα της Ελλάδας έχει υπερβεί τα όρια της συνθήκης του Μάαστριχτ, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Πορτογαλία δεν έχουν πολύ μικρότερα ελλείμματα.
Η εύρεση πιστωτών κινδυνεύει να γίνεται όλο και δυσκολότερη για τα σπάταλα κράτη. Αν η Ελλάδα όμως καταφέρει να συνεχίσει πως είναι αξιόπιστος δανειστής, ικανός να αντεπεξέρθει σε υψηλά επιτόκια, θα συνεχίσει να βρίσκει ρευστό. Πάντως το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ελλάδας είναι η μακροπρόθεσμη προοπτική της.
Η οικονομία της δεν είναι ανταγωνιστική. Από το 2000, το εμπορικό της
έλλειμμα δεν παύει να αυξάνει. Η Ελλάδα είναι αναγκασμένη να
ολοκληρώσει τις διαρθρωτικές της αλλαγές, ιδίως στο ασφαλιστικό και
στην αγορά εργασίας της, μεταρρυθμίσεις που τις υπόσχεται από τότε που μπήκε στην ευρωζώνη, αλλά που ουδέποτε τις ξεκίνησε.
Αν
δεν πραγματοποιηθούν αυτές οι μεταρρυθμίσεις, η ελληνική οικονομία
είναι καταδικασμένη σε αργό θάνατο· τα ναυπηγεία της θα μεταβληθούν στη
«ζώνη της σκουριάς» της Μεσογείου.
Δυστυχώς, η Ελλάδα δεν είναι μόνη της. Ο ολέθριος συνδυασμός αυξανόμενης ανεργίας και διαρκών μισθολογικών αυξήσεων απαντάται και σε άλλα μέλη της ευρωζώνης, σαν την Ισπανία και την Ιταλία. Και από οικονομικής απόψεως, αυτό είναι το πιο ανησυχητικό δίδαγμα από την οικονομική ελληνική τραγωδία.
(από την εφημερίδα "Financial Times", 25/11/2009-www.ppol.gr)