Την ερχόμενη Τετάρτη στην Ρώμη θα παιχτεί μία νέα και, κατά τα φαινόμενα, κρίσιμη παρτίδα στην σκακιέρα των αγωγών φυσικού αερίου. Οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας και της Τουρκίας θα τα πουν εφ΄όλης της ενεργειακής – και, φυσικά, όχι μόνο αυτής – ύλης, σε μία κουβέντα με έντονο ελληνικό ενδιαφέρον.
Και αυτό γιατί Σίλβιο Μπερλουσκόνι και Ρετζέπ ταγίπ Ερντογάν θα προσπαθήσουν, εξυπηρετώντας βεβαίως και ατ συμφέροντα της χώρας τους, να πάνε ένα βήμα πιο πέρα την υπόθεση του ITGI, του τουρκοελληνοϊταλικού αγωγού, η οποία είναι κολλημένη στις διαφωνίες Τούρκων – Αζέρων σε σχέση με τις ποσότητες αζέρικου αερίου που θα παρακρατά η Τουρκία καθώς και σε σχέση με τα τέλη διέλευσης για το πέρασμα του πολύτιμου καυσίμου προς την Ευρώπη.
Η Ελλάδα περιμένει βραχυπρόθεσμα 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα αερίου από το Αζερμπαϊτζάν και στην φάση πλήρους ανάπτυξης του ITGI συνολικά 2,5 δισεκατομμύρια από τη συγκεκριμένη οδό. Η Ευρώπη πιέζει Τούρκους και Αζέρους να τα βρουν, καθώς πλησιάζει η δεύτερη φάση της ανάπτυξης του γιγαντιαίου κοιτάσματος Σακ Ντενίζ 2, το οποίο προσώρας φαίνεται ως πλέον αξιόπιστη – αλλά όχι και επαρκής – εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας έναντι του ρωσικού αερίου που καλύπτει το 25% της ευρωπαϊκής κατανάλωσης.
Τα δεδομένα
Μία συνάντηση σε τέτοιο επίπεδο μπορεί όντως να δώσει ώθηση, ειδικά με φόντο:
- Την πρόσφατη οριστικοποίηση από το Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας, στο οποίο μετείχε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιάννης Μανιάτης, της χρηματοδότησης με 100 εκατ. ευρώ της κατασκευής του «Ποσειδώνα», υποθαλάσσιου τμήματος του ITGI στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης των οικονομιών που έχει εκπονήσει η Κομισιόν. Ο Γ. Μανιάτης τα είπε για το συγκεκριμένο project με τον αρμόδιο Ιταλό υπουργό Κλαούντιο Σκαγιόλα, ενώ μαζί με τον Βούλγαρο υπουργό Ενέργειας κ. Τράικοφ «δούλεψαν» για να ακούσουν και την οριστικοποίηση της χρηματοδότησης με 45 εκατ. ευρώ και της ελληνοβουλγαρικής διασύνδεσης (GBI). Όπερ και εγένετο, με επόμενο προφανές βήμα την συγκρότηση των απαιτούμενων ομάδων εργασίας σε ένα σχέδιο που δικαίως έχει αποκληθεί και ως «μικρός Νabucco», αφού η γενική ιδέα είναι να καταστούν ουσιαστικά ένα σύστημα οι διασυνδέσεις Ελλάδας – Βουλγαρίας, Βουλγαρίας – Ρουμανίας και Ρουμανίας – Ουγγαρίας.
- Το …κρυφό ποντάρισμα της Μόσχας στον ITGI έναντι του «αμερικανοκίνητου» Nabucco – στον οποίο, ως γνωστόν, η χώρα μας δεν μετέχει παρά τις …νύξεις των «γερακιών» της προηγούμενης αμερικανικής κυβέρνησης - μιας και Ρώσοι και Ιταλοί έχουν στενότατη συνεργασία στον South Stream – και όχι μόνο – αλλά και καθώς ITGI και South Stream μοιάζει λογικό, τελικά, να ενοποιηθούν επί ελληνικού εδάφους με χρονικό ορίζοντα περί το 2015, ώστε να περνούν συνολικά προς την Ιταλία περί τα 12 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου με προέλευση και την Ρωσία αλλά και το Αζερμπαϊτζάν και με προφανείς τις διασφαλίσεις για την Ελλάδα ως προς το ότι «αφού οι αγωγοί βγαίνουν στην Ιταλία, αποκλείονται τυχόν …πονηρές τουρκικές σκέψεις σχετικά με την ροή του καυσίμου στην χώρα μας». Άνθρωποι της αγοράς, άλλωστε, προς επίρρωση της «συγγένειας» των δύο σχεδίων επισημαίνουν στην «Α» ότι ακόμη και τώρα θα μπορούσε να τρέξει ρωσικό φυσικό αέριο στον τουρκοελληνοϊταλικό αγωγό, αφού ο υποθαλάσσιος Blue Stream έχει περίσσεια δυναμικότητας και συναντά στις ακτές του Πόντου το τουρκικό σύστημα αγωγών που έρχεται προς την Ελλάδα.
- Την αναμονή ενός άλλου μεγάλου παίκτη, της νορβηγικής Statoil με πρόσβαση τόσο στο αέριο του Αζερμπαϊτζάν όσο και σε εκείνο το …απαγορευμένο, προς το παρόν, του Ιράν, μέσω της συνεταίρου της, της ελβετικής EGL. Είναι το δίδυμο του αγωγού TAP που μεταξύ άλλων περιμένει και την ολοκλήρωση της νομοθεσίας στην Ελλάδα ώστε να προχωρήσει και την αίτησή της για να ξεκινήσει κατασκευή Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου με διαδρομή Θεσσαλονίκη – Δυτική Μακεδονία – Αλβανία – Αδριατική αλλά και να συγκεκριμενοποιήσει το ενδιαφέρον της για την δημιουργία αποθηκευτικών χώρων αερίου είτε στις παλαιές γεωτρήσεις του Πρίνου είτε στην Ήπειρο.
Όπως φαίνεται λοιπόν, ένα σωρό από ...πρωταγωνιστές και δευτεραγωνιστές στο γεωπολιτικό παιχνίδι του αερίου είναι με το δάχτυλο στην σκανδάλη και πραγματικά στοιχηματίζουν πολλά στις συναντήσεις της Ρώμης και στην επίλυση των τουρκοαζέρικων διαφορών που έγιναν περισσότερες μετά τις τελευταίες εξελίξεις στο αρμενικό ζήτημα αλλά και που μια ολόκληρη (γηραιά) ήπειρος καίγεται κυριολεκτικά για να λυθούν!
(Δημοσιεύεται και στην εφημερίδα ΑΞΙΑ)