Αίτηση ένταξης στην Ε.Ε. κατέθεσε, και επισήμως, χθες η Σερβία, επιχειρώντας να σβήσει οριστικά το παρελθόν του πολέμου, των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών και της διεθνούς απομόνωσης.
«Πρόκειται για ένα σημείο καμπή, μια νέα φάση που θα απαιτήσει οδυνηρές μεταρρυθμίσεις, που εν τέλει όμως θα ωφελήσει τους πολίτες μας», δήλωσε ο Σέρβος πρόεδρος, Μπόρις Τάντιτς, καταθέτοντας την αίτηση στον Σουηδό πρωθυπουργό και προεδρεύοντα της Ε.Ε., Φρέντριχ Ράινφελντ, ο οποίος χαρακτήρισε την απόφαση της Σερβίας «ένα ιστορικό βήμα στην πορεία για την ευρωπαϊκή της ολοκλήρωση».
Πορεία που προμηνύεται ωστόσο μακρά, καθώς εκκρεμούν ζητήματα - αγκάθια στις σχέσεις της Σερβίας με την ευρωπαϊκή κοινότητα: Το Κόσοβο, με το Βελιγράδι να αρνείται κατηγορηματικά να δεχτεί τη μονομερή ανεξαρτησία του, προσφεύγοντας μάλιστα στο Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης.
Και η συνεργασία της Σερβίας με τη Χάγη, με την Ολλανδία να συνδέει την αποκατάσταση των σχέσεων του Βελιγραδίου με την Ε.Ε., με την παράδοση του καταζητούμενου για εγκλήματα πολέμου Ράτκο Μλάντιτς.
«Ξεπάγωσε»
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Ε.Ε. «ξεπάγωσε» (ύστερα από 18 μήνες) την εμπορική συμφωνία με τη Σερβία, ενώ ήρε τη βίζα για τη Σερβία, την ΠΓΔΜ και το Μαυροβούνιο, επιτρέποντας έτσι στους πολίτες των πρώην γιουγκοσλαβικών δημοκρατιών να ταξιδεύουν ελεύθεροι στις 27 χώρες.
Ωστόσο, η επικύρωση της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης με την Ε.Ε. παραμένει σε εκκρεμότητα, ενόσω ο Μλάντιτς παραμένει ελεύθερος και η αποφασιστικότητα της Σερβίας να συνεργαστεί με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εν αμφιβόλω.
Ο φιλοδυτικός πρόεδρος της Σερβίας εξέφρασε πάντως τη βεβαιότητα ότι «το Βελιγράδι καταθέτει την αίτηση ένταξης την κατάλληλη στιγμή, αφού εκτιμήθηκε ότι συνεργάζεται με το δικαστήριο της Χάγης», ενώ επισήμανε ότι «το εάν θα λάβει η Σερβία το καθεστώς της υπό ένταξης χώρας είναι εντελώς διαφορετική υπόθεση από το εάν ολοκληρώσει πρώτα τη συνεργασία της με τη Χάγη».
Σε μία έμμεση πλην σαφή αναφορά μάλιστα σε Ολλανδία, Γερμανία και Βρετανία (χώρες που θεωρούν πρόωρη την αίτηση ένταξης της Σερβίας), ο Τάντις υπενθύμισε ότι «στα χρονικά της Ε.Ε., καμία υποψηφιότητα χώρας δεν είχε τη συγκατάθεση όλων των κρατών-μελών».
Σχεδόν είκοσι χρόνια μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και δέκα χρόνια μετά τους ΝΑΤΟϊκούς βομβαρδισμούς, η Σερβία κάνει ένα ουσιαστικό βήμα προς την Ε.Ε. Και μπορεί τα εμπόδια σε αυτή την ευρωπαϊκή πορεία να είναι πολλά, πολιτικοί αναλυτές όμως εκτιμούν ότι είναι θέμα χρόνου το πότε η Ε.Ε. θα ανοίξει τις πύλες της στη Σερβία? Μέχρι στιγμής, μόνο η Σλοβενία από τις πρώην γιουγκοσλαβικές δημοκρατίες έχει ενταχθεί στην Ε.Ε.
Η Σερβία σε μια ματιά...
•Πληθυσμός: 9,8 εκατ. (περιλαμβανομένου του Κοσόβου)
•Γλώσσα: Σερβική
•Θρήσκευμα: Χριστιανικό
•Προσδόκιμο ζωής: 72 χρόνια (άνδρες), 76 χρόνια (γυναίκες)
•Νόμισμα: Δηνάριο
•ΑΕΠ κατά κεφαλήν (PP): 10.679 δολ.
•Ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ: 6,1% (2008)
•Ποσοστό ανεργίας: 14%
Ο δρόμος προς την Ευρωπαϊκή Ενωση...
Από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας στις... πύλες της ευρωπαϊκής κοινότητας
1991: Σλοβενία, Κροατία, ΠΓΔΜ και Βοσνία αποσχίζονται από τη Γιουγκοσλαβία
1992: Σερβία και Μαυροβούνιο σχηματίζουν την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας -Πόλεμος της Βοσνίας- Ο ΟΗΕ επιβάλλει κυρώσεις
1995: Η συμφωνία του Ντέιτον βάζει τέλος στον βοσνιακό πόλεμο ?άρση των κυρώσεων
1997: Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς εκλέγεται πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας
1999: ΝΑΤΟϊκά μαχητικά σφυροκοπούν τη Γιουγκοσλαβία Το Κόσοβο γίνεται «διεθνές προτεκτοράτο»
2000: Το Βελιγράδι δονείται από μαζικές διαδηλώσεις, μετά τις προεδρικές εκλογές που αναδεικνύουν νικητή τον Μιλόσεβιτς ? Ο Μιλόσεβιτς παραιτείται Ο Βόισλαβ Κοστούνιτσα ορκίζεται πρόεδρος
2001: Ο Μιλόσεβιτς συλλαμβάνεται και οδηγείται ενώπιον της Χάγης Πέντε χρόνια αργότερα, βρίσκεται νεκρός στο κελί του, πριν τελειώσει η δίκη
2003: Δημιουργείται η Ενωση Σερβίας-Μαυροβουνίου Ο Σέρβος πρωθυπουργός Ζόραν Τζίντζιτς δολοφονείται
2005: Ξεκινούν οι συνομιλίες για τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης με την Ε.Ε.
2006: Η Ε.Ε. αναστέλλει τις συνομιλίες με το Βελιγράδι, λόγω της αποτυχίας του να συλλάβει τον Ράτκο Μλάντιτς Το Μαυροβούνιο κηρύσσει την ανεξαρτησία του
2008: Το Κόσοβο κηρύσσει μονομερώς την ανεξαρτησία του Συλλαμβάνεται ο Ράντοβαν Κάρατζιτς
2009: Η Ε.Ε. «ξεπαγώνει» την εμπορική συμφωνία με τη Σερβία Η Σερβία καταθέτει αίτηση ένταξης στην Ε.Ε.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 23/12/2009)