Αν δούμε την Ευρωπαϊκή Ένωση
ως ένωση πολιτικώς ανεξαρτήτων κρατών, η απόφαση του έκτακτου συμβουλίου
κορυφής ικανοποιεί πλήρως. Δεν ικανοποιεί όμως αν την εξετάσουμε υπό το πρίσμα
των αρχών της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Η Ευρωζώνη, το σπουδαιότερο
κατασκεύασμα της Ενωμένης Ευρώπης στη μακρά πορεία της, κινδυνεύει μετά τη
χθεσινή συνάντηση όσο κινδύνευε και πριν από αυτήν.
Η Ελλάδα αποτέλεσε και
αποτελεί την καλύτερη αφορμή και ταυτόχρονα ένα ατύχημα που (όλοι) περίμεναν να
συμβεί. Ποιος θα ελέγχει αν τελικά ο Γιώργος Παπανδρέου θα κάνει όσα έχει
καταγράψει στο Πρόγραμμα Σταθερότητας; Αν αυτή είναι η Επιτροπή, γιατί θα
επιτύχει εκεί που απέτυχε με τον πλέον απαράδεκτο τρόπο;
Είναι προφανές ότι το
Σύμφωνο Σταθερότητας, ο μηχανισμός διαφύλαξης της διεθνούς αξίας του ευρώ που
στηρίζεται στον κανόνα των μικρών ελλειμμάτων, δεν επαρκεί. Το παραδέχεται,
στην πρώτη φράση του, το χθεσινό κοινό ανακοινωθέν: «Όλα τα κράτη-μέλη οφείλουν
να εφαρμόζουν εθνικές πολιτικές ευθυγραμμισμένες με τους συμφωνημένους κανόνες».
Η Ελλάδα δεν το έκανε. Έσφαλλε. Αντί να λάβει διορθωτικά μέτρα, είπε ψέματα.
Παρά ταύτα, μια Ευρώπη
άξια των αρχών της, δεν μπορεί να αφήσει τα «κακομαθημένα παιδιά» της να
υποστούν την παιδαγωγική τιμωρία των «αλητών της αγοράς». Ένα μέλος της Ε. Ε.
«δεν πρόκειται να έχει τη μοίρα της Λίμαν Μπράδερς», είπε ο πρόεδρος Νικολά
Σαρκοζί. Το πρόβλημα πρέπει να λυθεί μέσα στην οικογένεια. Ακόμη κι αν
χρησιμοποιηθεί η «πολύτιμη εμπειρία» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Βεβαίως, οι πλάτες μιας
«Γερμανικής Ένωσης» δεν είναι μικρό πράγμα. Χωρίς αυτό να σημαίνει υποχρεωτικώς
περισσότερα από όσα προσπαθεί να ξεχάσει η Βρετανία, που υποχρεώθηκε σε άτακτη
(και δαπανηρή) φυγή από τον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών, το ισοδύναμο
της Ευρωζώνης, στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Εξάλλου, πέραν των εσωτερικών
εμποδίων που έχει να αντιμετωπίσει η Αγκελα Μέρκελ για να αποσπάσει τη
βουλευτική έγκριση στο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας, το πρόβλημα θα παραμείνει,
σε πρακτικό επίπεδο, ταμειακής φύσης. Η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να
δανειστεί κεφάλαια, το κόστος των οποίων θα αποτελεί εθνικό σκάνδαλο.
Η αλήθεια αυτή καθιστά
προσωρινή την τελευταία φράση του ανακοινωθέντος: «Η ελληνική κυβέρνηση δεν
ζήτησε κάποια κεφαλαιακή στήριξη». Πώς όμως είναι δυνατόν να λύσουμε ένα
ταμειακό πρόβλημα, χωρίς ταμειακές εισροές;
Οι παίκτες της πάντοτε
ασταθούς διεθνούς οικονομίας εύκολα αναγνωρίζουν, στο σημείο αυτό, την αχίλλειο
πτέρνα της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας «ψυχολογικού κατευνασμού». Η οριστική
έγκριση από το συμβούλιο των υπουργών Οικονομίας του ελληνικού προγράμματος θα
συνοδευθεί τώρα από ένα πολύ αυστηρότερο ανακοινωθέν σε σύγκριση με εκείνο που
είχε αρχικώς προβλεφθεί.
Ο Έλληνας υπουργός
Οικονομικών έχει ελάχιστο χρόνο να καταστήσει εξαιρετικά συγκεκριμένα τα μέτρα
που έχει εντάξει στο πρόγραμμά του. Με αριθμούς και ημερομηνίες. Η έκθεσή μας
στην πρώτη γραμμή της διεθνούς πολιτικής και οικονομικής τρικυμίας δεν αφήνει
περιθώρια προχειροτήτων και ιδεολογικών περιπλανήσεων!
(από την εφημερίδα «Καθημερινή», 12/2/2010)