Η «Κινεζική» Στρατηγική των Δυτικών Πετρελαϊκών

Η συμφωνία της κινεζικής CNOOC με την Bridas της Αργεντινής καθιστά την πρώτη με έναν έμμεσο τρόπο συνέταιρο της ΒΡ. Οι δύο όμιλοι αποκτούν έτσι συμμετοχή στην Pan American Energy σε ποσοστό 40-60 αντίστοιχα. Πρόκειται για το νεότερο κεφάλαιο στην επέκταση των κινεζικών κρατικών εταιρειών στη διεθνή αγορά ενέργειας. 

Την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε άλλωστε η συνεργασία της Shell με την PetroChina για την αγορά της Arrow Energy της Αυστραλίας. Επιπλέον, η γαλλική Total από κοινού με την CNOOC πρόκειται να αναπτύξουν τα κοιτάσματα της Tullow στην Ουγκάντα και η ΒΡ με την CNPC το τεράστιο κοίτασμα Ρουμάιλα του Ιράκ.

Η καθεμία από τις συμφωνίες αυτές έχει τις ιδιαιτερότητές της. Για παράδειγμα, όπως επισημαίνει ο Εντ Κρουκς των Financial Times, η περίπτωση του Ιράκ είναι εύκολη για τη ΒΡ από τεχνικής πλευράς, αλλά παρουσιάζει προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας. Η παρουσία της CNPC αμβλύνει τις πολιτικές αντιδράσεις επειδή πρόκειται για κρατική επιχείρηση, ενώ ταυτόχρονα παρέχει φθηνή εργατική δύναμη.

Πέρα όμως από το αμοιβαίο συμφέρον, οι δυτικές εταιρείες έχουν και ένα πρόσθετο κίνητρο για να συνεργαστούν με τις κινεζικές. Ο λόγος είναι η επιθυμία τους για πρόσβαση στην κινεζική αγορά, από τη στιγμή που οι παραδοσιακές τους αγορές βρίσκονται σε κάθοδο. Ο ΙΕΑ εκτιμά πως ακόμα και δίχως τις πρόσφατες ρυθμίσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας στη Δύση, η ζήτηση στις ΗΠΑ θα μειωθεί κατά 0,7% ετησίως από σήμερα μέχρι το έτος 2030. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη θα φτάσει το 0,4% και στην Ιαπωνία το 1,8%.

Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία του ΙΕΑ για την Κίνα κάνουν λόγο για αύξηση 28% της ζήτησης τον φετινό Ιανουάριο σε σχέση με πέρυσι. Η αύξηση της ζήτησης για πετρέλαιο θα αγγίξει το 3,3% ετησίως με βάση τις σημερινές πολιτικές. Άρα, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη η στροφή των δυτικών πετρελαϊκών προς το Πεκίνο.

Μια τάση που επικρατεί είναι η έμφαση στον τομέα upstream και στην ενίσχυση της παραγωγής, η οποία παραμένει ο πιο επικερδής τομέας των δραστηριοτήτων τους. Εντούτοις, επί μακρόν, το επιχειρηματικό τους μοντέλο στηρίχθηκε στην ενσωμάτωση, δηλαδή στον έλεγχο όλης της αλυσίδας της αξίας, από τον εντοπισμό του πετρελαίου μέχρι τη λιανική πώληση.

Η απομάκρυνση από αυτό σημαίνει παράλληλα και κίνδυνο έκθεσης σε διακυμάνσεις των κερδών, καθιστώντας τις εταιρείες αυτές πιο εξαρτώμενες από τις τιμές του πετρελαίου και του αερίου. Το πρόβλημα με τη στρατηγική για την Κίνα είναι το να προσδιορίσουν τι ακριβώς χρειάζεται το Πεκίνο, από τη στιγμή που εκείνο κατέχει ήδη τρεις πολύ επιτυχημένες πετρελαϊκές, την CNPC/ PetroChina, την Sinopec και την CNOOC.

Μια καλή περίπτωση είναι η τεχνολογία, ειδικά στον τομέα των μη συμβατικών κοιτασμάτων, τα οποία η Κίνα ενδιαφέρεται να εκμεταλλευθεί, αλλά στερείται της κατάλληλης τεχνογνωσίας. Σε αντάλλαγμα, οι κινεζικές εταιρείες ζητούν περιουσιακά στοιχεία τα οποία θα αυξήσουν την παραγωγή τους.

(από τους Financial Times, 15/3/2010)