Η Κιργιζία είναι η πιο φτωχή από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες
αλλά και ένα κράτος κομβικής σημασίας για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του
ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν. Οι ΗΠΑ διατηρούν αεροπορική βάση στο Μανάς, στα περίχωρα
της πρωτεύουσας Μπισκέκ - η οποία αποτελεί ζωτική οδό εφοδιασμού των
στρατευμάτων που πολεμούν τους Ταλιμπάν. Θεωρείται τόσο σημαντική ώστε οι ΗΠΑ
συμφώνησαν πέρυσι να τετραπλασιάσουν το ενοίκιο που πληρώνουν για τη χρήση της
στα 60 εκατ. δολάρια ετησίως, προκειμένου να πείσουν τον
Κουρμανμπέκ
Μπακίγεφ
να ανακαλέσει
τη διαταγή που είχε εκδώσει για το κλείσιμό της.
Η απειλή έξωσης των Αμερικανών τότε θεωρήθηκε ως
μια προσπάθεια για απόκτηση περαιτέρω εύνοιας από τη Ρωσία, η οποία επίσης
διαθέτει στρατιωτική βάση στη χώρα. Μάλιστα ο πρόεδρος Μπακίγεφ φρόντισε να
υλοποιήσει την αρχική ανακοίνωση απομάκρυνσης των Αμερικανών κατά τη διάρκεια
ταξιδιού του στη Μόσχα, όπου οι Ρώσοι συμφώνησαν να του παραχωρήσουν 2,15 δισ.
δολάρια για τη «διάσωση» της προβληματικής οικονομίας της Κιργιζίας. Εννοείται
πως στο Κρεμλίνο δεν άρεσε καθόλου το γεγονός ότι αργότερα ο πρόεδρος Μπακίγεφ
επέτρεψε στους Αμερικανούς να παραμείνουν. Στρατηγικά τοποθετημένο κατά μήκος
του θρυλικού Δρόμου του Μεταξιού και, συνορεύοντας με τη Κίνα, αυτό το έθνος
των 5 εκατομμυρίων κατοίκων έχει βρεθεί σήμερα μπλεγμένο στο «Μεγάλο Παιχνίδι»
συμφερόντων ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις για τον έλεγχο ροής των ενεργειακών
πόρων από την Κεντρική Ασία προς τις ξένες αγορές. Οταν η «Επανάσταση της
Τουλίπας» εκθρόνισε τον εκλεκτό του Κρεμλίνου δικτάτορα
Ασκάρ
Ακάγεφ
το 2005 δημιουργήθηκαν για μικρό διάστημα ελπίδες πως στην
Κιργιζία θα ανθούσε μια δημοκρατία-μοντέλο για την περιοχή. Ο κ. Μπακίγεφ όμως
έχει κατηγορηθεί ότι επέτρεψε την περαιτέρω εξάπλωση της διαφθοράς και πως
επιμένει στην όλο και πιο βίαιη καταστολή των κομμάτων της αντιπολίτευσης και
των μέσων ενημέρωσης.
Η γενικευμένη ανέχεια και οι πρόσφατες δραστικές
αυξήσεις στους λογαριασμούς των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, σε μια χώρα όπου ο
μέσος μισθός δεν υπερβαίνει τα 135 δολάρια τον μήνα, έχει οδηγήσει τις
τελευταίες εβδομάδες πολλούς Κιργιζίους να βγουν στους δρόμους, συμμετέχοντας
στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης. Η συνεχιζόμενη όμως
κοινωνική αναταραχή πυροδοτείται επίσης από τις τοπικιστικές έριδες αλλά και
από τον νεποτισμό του καθεστώτος: ο κ. Μπακίγεφ κατάγεται από τη Νότια Κιργιζία
και έχει εξοργίσει τις φατρίες του Μπισκέκ και του Ταλάς, όπου σημειώθηκαν και
τα χειρότερα κρούσματα βίας το τελευταίο διήμερο, με την τοποθέτηση μελών της
οικογενείας του σε κυβερνητικές θέσεις«κλειδιά». Η αντιπολίτευση τον κατηγορεί
πως προετοιμάζει για μελλοντικό διάδοχό του τον μεγαλύτερο γιο του
Μαξίμ.
(από την εφημερίδα «Το Βήμα», 9/4/2010)