του Αθ. Χ. Παπανδρόπουλου
Οι εχθροί της παγκοσμιοποιήσεως, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν την Παρασκευή 16 Ιανουαρίου 2004 στην Βομβάη για να διαδηλώσουν κατά της ελεύθερης οικονομίας, σίγουρα βρέθηκαν σε λάθος χώρα. Η ινδική οικονομία έχει περίφημες επιδόσεις, τις οποίες οφείλει, σε μεγάλο βαθμό, στην παγκοσμιοποίηση. Για το 2003, το ινδικό ΑΕΠ αυξήθηκε 7% και για φέτος αναμένεται νέα άνοδός του, η οποία θα μπορούσε να πλησιάσει το 10%. Επίσης, οι υπεύθυνοι της ινδικής οικονομίας βλέπουν με μεγάλη τους χαρά την κατανάλωση να ανεβαίνει, τάση η οποία θα ενισχυθεί το 2004 και από τις φορολογικές και δασμολογικές ελαφρύνσεις. Παράλληλα, οι Ινδοί καταφεύγουν όλο και περισσότερο στην καταναλωτική πίστη, ενώ τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων μειώθηκαν πέρυσι κατά 3,5%, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις οικοδομικές κατασκευές.
Προσφάτως, επίσης, ο υπουργός Οικονομικών της Ινδίας, κ. Γιασβά Σινγκ, ανακοίνωσε μέτρα τα οποία απελευθερώνουν τις ξένες επενδύσεις, οι οποίες, από 4 δισεκατ. δολλάρια το 2002, φέτος είναι πιθανόν να ξεπεράσουν τα 10 δισεκατ. δολλάρια. Την ίδια στιγμή, οι ξένες επενδύσεις στην Κίνα έχουν φθάσει τα 96 δισεκατ. δολλάρια. Είναι λοιπόν σαφές ότι η ινδική κυβέρνηση, με εξαίρεση την γεωργία, είναι αποφασισμένη να ανοίξει περαιτέρω την οικονομία της χώρας, η οποία έχει αποκτήσει και εντυπωσιακή εξωστρέφεια. Εντυπωσιακές, επίσης, είναι οι επιδόσεις της Ινδίας και στην υψηλή τεχνολογία, ιδιαιτέρως δε στην πληροφορική. Με αποτέλεσμα, η χώρα να είναι από τις πρώτες στον κόσμο σε εξαγωγές λογισμικού, ήτοι φαιάς ουσίας.
Όπως υπογραμμίζει ο Ινδός οικονομολόγος Γκουρχάραν Ντας, η ινδική μεσαία τάξη ξεπερνά σήμερα τα 500 εκατομμύρια και, κάθε μήνα, δύο εκατομμύρια Ινδοί αποκτούν κινητό τηλέφωνο. Επίσης, ενώ το 1970 το 60% των Ινδών ζούσε στα όρια της φτώχειας, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει πέσει στο 30% περίπου. Ωστόσο, το 40% των πτωχών νοικοκυριών διαθέτει τηλεόραση και το 35% ραδιόφωνο. Όσο για την φτώχεια, εντοπίζεται σε τέσσερα από τα 28 κρατίδια της Ένωσης. Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι τα κρατίδια του Νότου είναι πολύ πιο ενσωματωμένα στην παγκόσμια οικονομία και γι αυτό υπερέχουν σε πλούτο από τον ινδικό βορρά.
Θα πρέπει ακόμα να υπογραμμίσουμε ότι, στον βαθμό που η οικονομία της αγοράς προωθείται στην ινδική κοινωνία, περιορίζονται και οι διάφορες κάστες που κυβερνούσαν την χώρα και οι οποίες αποτελούσαν –αλλά και αποτελούν– έως έναν βαθμό την αιτία της παρελθούσης κακοδαιμονίας της. Σήμερα, οι κάστες θεωρούνται παράνομες στην Ινδία, αλλά η κυβέρνησις δεν μπορεί εύκολα να τις καταργήσει. Στο μέτρο, όμως, που η ινδική οικονομία απελευθερώνεται, οι παλαιές άκαμπτες κοινωνικές δομές διαλύονται και αυτές, με αποτέλεσμα να αλλάζει βαθμιαία και το κοινωνικό πρόσωπο της μεγάλης και πολύπλοκης αυτής χώρας.
Μια χώρα, εξάλλου, στην οποία το επιχειρηματικό πνεύμα γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη, γι αυτό και οι διαδηλώσεις των εχθρών της ελευθερίας, στην Βομβάη, πέρασαν απαρατήρητες. «Είναι γελοίο να βλέπεις να διαδηλώνουν στην Ινδία άνθρωποι που πλήρωσαν τρεις φορές το μέσο ινδικό κατά κεφαλήν εισόδημα για να έλθουν εδώ και να μας πουν ότι είμεθα πτωχοί», έγραψε ο δημοσιογράφος Σ. Κακάρ. Τα δε λόγια του δείχνουν το μέγεθος του νέο-μακιαβελισμού των εχθρών της ανοικτής κοινωνίας.