Οσες κυρώσεις και αν επιβάλουν κατά του Ιράν τα Ηνωμένα Εθνη ή οι ΗΠΑ, δεν πρόκειται να κάμψουν τις ιρανικές εξαγωγές πετρελαίου, που αποφέρουν στην ιρανική κυβέρνηση περίπου τα μισά από τα έσοδά της. Στην εκτίμηση αυτή καταλήγει ρεπορτάζ της αμερικανικής εφημερίδας Wall Street Journal, αναφερόμενο σε πλειάδα περιπτώσεων στις οποίες πετρελαιοφόρα πλοία μεγάλων εταιρειών σταθμεύουν ανεπισήμως σε λιμάνια του Ιράν για να φορτώσουν ιρανικό πετρέλαιο. Σύμφωνα, πάντα, με τη WSJ, εμπειρογνώμονες του κλάδου εκτιμούν πως το μόνο αποτέλεσμα το οποίο μπορεί να έχει η κλιμάκωση των κυρώσεων κατά του Ιράν θα είναι η εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και της βενζίνης στις ΗΠΑ.
Η εν λόγω εφημερίδα επικαλείται στοιχεία των αρχών καταγραφής της ναυσιπλοΐας, σύμφωνα με τα οποία πετρελαιοφόρα της βρετανο-ολλανδικής Royal Dutsch Shell και της γαλλικής Total SA κρύβουν τις στάσεις τους στο Ιράν. Πρόκειται συγκεκριμένα για στοιχεία της βρετανικής εταιρείας πληροφοριών ναυσιπλοΐας IHS Fairplay, τα οποία διοχετεύονται στην παγκόσμια βιομηχανία ναυτιλίας. Η αμερικανική εφημερίδα αναφέρει ειδικότερα πως ακόμη και σε περιπτώσεις που οι συναλλαγές τους με το Ιράν είναι απολύτως νόμιμες –καθώς δεν υπόκεινται σε κάποιες συγκεκριμένες κυρώσεις– τα πετρελαιοφόρα κλείνουν τα ηλεκτρονικά τους συστήματα, με τα οποία ανιχνεύεται η πορεία τους. Ο λόγος είναι πως θεωρούν ότι θα μπορούσαν να στιγματιστούν και να χάσουν την πελατεία τους, κυρίως τις ΗΠΑ.
Παράλληλα, επικαλείται την εκτίμηση του Μαρκ Γουέρ, εκπροσώπου του ομίλου εμπορίας ενέργειας Vitol, που εξακολουθεί να εμπορεύεται ιρανικό αργό αλλά συγκαταλέγεται στις ελάχιστες εταιρείες που τοποθετούνται πρόθυμα επί του θέματος. Σύμφωνα με τον κ. Γουέρ, όλοι αγοράζουν από το Ιράν, «κυβερνήσεις, χώρες, εταιρείες», καθώς οι συναλλαγές τους δεν υπόκεινται σε καμία νομοθεσία.
Οι περισσότερες εταιρείες, πάντως, αποφεύγουν να συζητήσουν περί των αγορών τους σε ιρανικό πετρέλαιο. Οι Shell και BP δηλώνουν πως έχουν σταματήσει να πουλούν βενζίνη στο Ιράν. Σπανίως αναφέρουν, όμως, πως εξακολουθούν να αγοράζουν αργό και άλλα παράγωγα πετρελαίου από το Ιράν, των οποίων η αγορά είναι πολύ μεγαλύτερη και πολύ πιο προσοδοφόρα από τις παραδόσεις βενζίνης. Οπως τονίζει η WSJ, το Ιράν εισάγει μόλις 100.000 βαρέλια βενζίνης την ημέρα, ενώ εξάγει περί τα δύο εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα. Στελέχη της βιομηχανίας των πετρελαιοφόρων υποθέτουν, μάλιστα πως η Shell προσπαθεί να συγκαλύψει τις αγορές ιρανικού πετρελαίου ώστε να μην υποπτευθούν οι αμερικανικές αρχές ότι η βενζίνη που πουλάει στις ΗΠΑ προέρχεται από ιρανικό πετρέλαιο, καθώς κάτι τέτοιο αποτελεί παραβίαση της αμερικανικής νομοθεσίας. Η Shell είναι από τους μεγαλύτερους προμηθευτές πετρελαίου των ΗΠΑ, με τις πωλήσεις της να φθάνουν το 2009 τα 1,33 εκατ. βαρέλια την ημέρα σε βενζίνη, ντίζελ και άλλα καύσιμα. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν, πάντως, στοιχεία που να καταδεικνύουν πως τα προϊόντα που προωθεί στις ΗΠΑ προέρχονται σίγουρα από το Ιράν.