ΠΑΡΑ ΤΟ παχύρρευστο πετρέλαιο, είδαµε µόνο δύο πλοία καθαρισµού από τα 1.150 που υποτίθεται ότι έχουν επιστρατευθεί: το ένα είχε κάποια βλάβη και το άλλο είχε αναλάβει τη ρυµούλκηση. Ηρθαµε µε την εξειδικευµένη τοξικολόγο Σούζαν Σόου για να καταδυθούµε στην κρυφή πλευρά της καταστροφής. Καλυµµένοι µε νεοπρένιο και βαζελίνη στα µέρη του δέρµατος που είναι εκτεθειµένα, κατεβήκαµε από την υπήνεµη πλευρά της βάρκας µας. Κάτω από το στρώµα των λυµάτων που έχουν το χρώµα των περιττωµάτων υπάρχουν µικρότεροι σβώλοι στερεοποιηµένου πετρελαίου. Δώδεκα µέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, τα κοµµάτια της πίσσας είναι µικρότερα αλλά υπάρχουν παντού. Ανάµεσά τους υπάρχουν και αυτά µε διαφορετική χροιά.
Πρόκειται για τούφες πλαγκτόν, αυγά και προνύµφες ψαριών, µικροσκοπικά φυτά και οργανισµούς που σχηµατίζουν τη βάση σχεδόν όλων των θαλάσσιων διατροφικών αλυσίδων. Οποιοδήποτε ψάρι τρέφεται µε πλαγκτόν θα δυσκολευόταν τώρα να ξεχωρίσει το φαγητό από το δηλητήριο.
Οι τοξικές επιπτώσεις
Κοντά στην ακτή ξεδιπλώνεται σε αργή κίνηση µια πολύ µεγαλύτερη καταστροφή.
«Είναι τροµερό, απλά τροµερό», λέει η δρ Σόου όταν επιστρέφουµε στη βάρκα. «Σε συνδυασµό µε τα διαλυτικά, οι τοξικές επιπτώσεις του πετρελαίου θα είναι πολύ χειρότερες για τη θαλάσσια ζωή. Είναι ένας θάνατος στον ωκεανό από την επιφάνεια έως τον βυθό», προσθέτει. Τα διαλυτικά καθαρισµού είναι επικίνδυνα από διάφορες απόψεις. Αυτό, όµως, που ανησυχεί περισσότερο την δρα Σόου είναι οι µακροπρόθεσµες επιπτώσεις των τοξικών στη διατροφική αλυσίδα. «Υπάρχουν δεκάδες οργανικές ουσίες στο πετρέλαιο που µπορούν να προκαλέσουν καρκίνο στα ζώα και τους ανθρώπους. Δεν είναι µόνο οι άµεσες συνέπειες, η απώλεια ολόκληρων κρίκων στη διατροφική αλυσίδα, αλλά και τα προβλήµατα που θα δούµε να ανακύπτουν στις µελλοντικές γενιές».
Οταν βρίσκω ένα κενό στην πετρελαιοκηλίδα, βουτάω κατά µήκος ενός από τα δύο τεράστια ατσάλινα πόδια του πύργου γεώτρησης. Γύρω του κολυµπούν δεκάδες ψάρια, από τα µεγαλύτερα που έχω δει στα περίπου 20 χρόνια καταδύσεων - τεράστιες κόµπιες, µαγιάτικα, λυθρίνια και µπαρακούντα. «Θα είναι αρκετά υγιή το επόµενο διάστηµα, αλλά είναι θέµα χρόνου», θα µου έλεγε αργότερα ο καθηγητής Βιολογίας Χένρι Μπαρτ.
(από την εφημερίδα "Τα Νέα", 25/5/2010)