Μέσα σε λίγες ημέρες οι εσωτερικές και περιφερειακές σταθερές της
Τουρκίας αποσταθεροποιήθηκαν με τη συσχέτιση πλέον της σύγκρουσης του
κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ με το κεμαλικό κατεστημένο με την αντιπαράθεση
Αγκυρας - Τελ-Αβίβ να πολλαπλασιάζει την αβεβαιότητα:
-Τα δραματικά γεγονότα ανοικτά της Γάζας φέρνουν πλέον σε μετωπική
αντιπαράθεση την Τουρκία με το Ισραήλ, με την πρώτη να μην μπορεί πλέον
να προβάλει ως μεσολαβητής, ως μέρος της λύσης, αλλά ως ηγέτης του
αραβομουσουλμανικού κόσμου και το δεύτερο να προσλαμβάνει πλέον τη
Μεσανατολική Στρατηγική των Ερντογάν-Νταβούτογλου ως απειλή για τα
ζωτικά του συμφέροντα. Η ανησυχία που εξέφρασε για την ένταση ανάμεσα
στις δύο χώρες σε χθεσινές του δηλώσεις από το Λονδίνο ο υπουργός Άμυνας
των ΗΠΑ Γκέιτς είναι ενδεικτική της σοβαρότητας της αντιπαράθεσης. Ετσι
η Τουρκία του Ερντογάν δεν είναι πλέον για τις ΗΠΑ η γέφυρα με το Ισλάμ
και την Ευρύτερη Μέση Ανατολή, αλλά το έρεισμα και ο σύμμαχος των
κοινών εχθρών Ουάσιγκτον-Τελ Αβίβ από την Τεχεράνη μέχρι τη Χαμάς.
-Μέσα στο παραπάνω κλίμα η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου να
δεχθεί να συζητήσει την προσφυγή του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος
που ζητά την ακύρωση της πρόσφατης Συνταγματικής Μεταρρύθμισης
δημιουργεί ένα άγνωστης διάρκειας σκηνικό αστάθειας στη χώρα, απειλεί με
ματαίωση το δημοψήφισμα της 12.9 στο οποίο οι ψηφοφόροι καλούνται να
εγκρίνουν τις αλλαγές που δεν συγκέντρωσαν την απαιτούμενη ενισχυμένη
πλειοψηφία στη Βουλή, αλλά και την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες που θα
είναι και η μόνη επιλογή του Ερντογάν αν η απόφαση του Δικαστηρίου
δικαιώσει την αντιπολίτευση.
Το νέο στοιχείο της τουρκικής πολιτικής συγκυρίας είναι ότι οι
αποδυναμωμένοι στους εσωτερικούς συσχετισμούς αντίπαλοί του απέκτησαν εκ
των πραγμάτων συμμάχους στην Ουάσιγκτον και στο Τελ-Αβίβ που θα ήθελαν
να δουν τον Ερντογάν να καταναλώνεται αποκλειστικά με τα εσωτερικά
προβλήματα αντί να είναι ενοχλητικά «παρών» στη μεσανατολική σκηνή.
Ο κίνδυνος για μια ταυτόχρονη όξυνση και ανάφλεξη τόσο του εσωτερικού
τουρκικού όσο και του μεσανατολικού μετώπου είναι ορατός, καθώς υπάρχει
πλέον σχέση συγκοινωνούντων δοχείων:
-Για τον Ερντογάν και το κυβερνών κόμμα υπάρχει ταύτιση
Ισραήλ-Πολιτικού Κατεστημένου και Πολιτικού Ισλάμ- Αραβομουσουλμανικού
Κόσμου. Οσο η Αγκυρα εμπλέκεται στο πλευρό του Ιράν, της Σύριας και της
Χαμάς τόσο απομονώνεται ο σκληρός πυρήνας του Κεμαλικού Κατεστημένου.
-Για τον Νετανιάχου η Τουρκία μαζί με το Ιράν και τη Συρία είναι οι
παράγοντες που εμποδίζουν μια διαπραγμάτευση με τον Αμπάς, το Κάιρο και
το Αμάν. Η ματαίωση ή έστω η καθυστέρηση της εγκαθίδρυσης πλήρους
παντοδυναμίας του Ερντογάν στην Αγκυρα αναδεικνύεται σε στρατηγική
προτεραιότητα που έπεται μόνον της αντιμετώπισης του πυρηνικού
προγράμματος της Τεχεράνης.
Τούτων λεχθέντων πέραν των παραπάνω σκοπιμοτήτων η μεσανατολική
εμπλοκή του Ερντογάν αποτελεί και το μόνο πεδίο δραστηριοποίησης της
τουρκικής διπλωματίας: Η κρίση της Ευρωζώνης έδωσε και τη χαριστική βολή
σε ό,τι είχε απομείνει από την αξιοπιστία της ενταξιακής προοπτικής της
Τουρκίας, η παλινόρθωση της ρωσικής ισχύος αποκλείει κάθε κίνηση στην
πρώην ΕΣΣΔ και έτσι το κενό που άφησε στη Μέση Ανατολή η παρακμή της
Αιγύπτου, η κατεδάφιση του Ιράκ και η απομόνωση της Συρίας είναι το μόνο
δυνατό πεδίο αναζήτησης περιφερειακού ρόλου.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 10/06/201)