Επιτροπολογία (commitologie, commitology), μια λέξη και μια
πρακτική άγνωστη στους πολλούς η οποία όμως κάνει την κοινοτική Ευρώπη
να «λειτουργεί» με τον πιο αδιαφανή τρόπο.
Οι Κοινοτικές οδηγίες (νόμοι) που ήσαν εξαιρετικά ακριβείς ως προς το
περιεχόμενό τους, μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 1990, έχουν από
τότε μετασχηματισθεί σταδιακά σε οδηγίες-πλαίσια που περιέχουν τι
μεγάλες, γενικές γραμμές των ρυθμίσεων ενός θέματος και τις οποίες
εγκρίνουν τα συμβούλια των Υπουργών της Ένωσης και το Ευρωπαικό
Κοινοβούλιο.
Όμως, όλα όσα πολύπλοκα ,τεχνικά, δυσνόητα πολλές φορές, ζητήματα που
σχετίζονται κατά κανόνα με τον τρόπο εφαρμογής κάθε τέτοιας οδηγίας,
όλα αυτά που φαίνονται ασήμαντα αλλά στην πραγματικότητα είναι
εξαιρετικά σημαντικά, αναφέρονται σχεδόν στο περιθώριο κάθε οδηγίας και η
ρύθμισή τους αφήνεται στους «τεχνικούς» της υπόθεσης που δεν είναι
άλλοι παρά τα στελέχη της Κομισιόν τα οποία, σε άγνωστες στους πολλούς
συνεδρίασεις τους, αποφασίζουν για όλες αυτές τις λεπτομέρειες,
αποφάσεις που, με τη σειρά τους, μπορούν -και το κάνουν- ν' αλλάξουν την
ουσία της υιοθετημένης στις γενικές γραμμές της, οδηγίας.
Ένας μελετητής αυτού του φαινομένου, ο Daniel Gueguen, υπολογίζει ότι
σε 50 οδηγίες-πλαίσια που υιοθετούνται κάθε χρόνο στην Κοινότητα
αντιστοιχούν περίπου 2.500 μέτρα τεχνικού χαρακτήρα σχετικά με την
εφαρογή τους με τα οποία ασχολείται η επιτροπολογία.
Ετσι, μέσω της επιτροπολογίας, χωρίς θόρυβο, δημοσιότητα, δημόσιο
διάλογο και, κυρίως, χωρίς έλεγχο, εγκρίνονται πρακτικές που είναι
εξαιρετικά ουσιώδεις για την κοινοτική νομοθεσία. Αν παρομοιάσουμε την
κοινοτική νομοθεσία με ένα παγόβουνο, βλέπουμε μόνο την κορυφή του, τις
οδηγίες-πλαίσια, ενώ κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας κρύβεται αυτός ο
τόσο πολύπλοκος και αδιαφανής μηχανισμός της επιτροπολογίας με τις
χιλιάδες αποφάσεις που αγνοούμε την ύπαρξή τους.
Το πρόβλημα είναι πως μόνο η Κομισιόν είναι σε θέση να ελέγξει
απόλυτα όλη αυτή τη διαδικασία, και οι υπάλληλοί της είναι αυτοί που
καθοδηγούν, κατά τις αντιλήψεις και τα συμφέροντα της πολιτικής της
ηγεσίας (σ.σ. σήμερα κατά τις πολιτικές επιλογές του προέδρου της
Μανουέλ Μπαρόζο) τον μηχανισμό της επιτροπολογίας.
Ετσι, η Επιτροπή παίζει ταυτόχρονα σε δύο ταμπλό αφενός μεν είναι
αυτή που συντάσσει τα σχέδια των γενικόλογων οδηγιών-πλαισίων και
αφετέρου η ίδια επιβλέπει την εφαρμογή τους έχοντας σ' όλη τη διαδρομή
της υιοθέτησής τους, «κοροϊδέψει» τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και
το συμβούλιο των Υπουργών ως προς το πραγματικό περιεχόμενο της κάθε
οδηγίας αφού αυτό δεν περιορίζεται στο γνωστό γενικόλογο τμήμα της αλλά
και στο άγνωστο, σκοτεινό κομμάτι των πολύτιμων ,και καίριων
λεπτομερειών της εφαρμογής της που διαφεύγει από τα δύο μεγάλα θεσμικά
κοινοτικά όργανα και μονοπωλείται από το τρίτο, την Επιτροπή.
Η νέα Συνθήκη τη Λισαβόνας που θεωρητικά στόχευε στην κατάργηση η
έστω δραστική μείωση της επιτροπολογίας, στην πραγματικότητα απέτυχε να
την ελέγξει και από εκεί που όλοι πίστευαν ότι αυτή η συνθήκη θ΄
απλοποιούσε τις διαδικασίες λήψης των διαφόρων αποφάσεων στην
πραγματικότητα τις έκανε πιο περίπλοκες. Η Κομισιόν απόκτησε ακόμη
μεγαλύτερη δύναμη την οποία κανένας δεν είναι σε θέση να ελέγξει αφού
υπολογίζεται ότι το 98% της κοινοτικής νομοθεσίας περνάει μέσα από το
δίκτυ της επιτροπολογίας, τον μηχανισμό-σύστημα που ελέγχει η Επιτροπή.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 28/06/2010)