Με τις ευρωπαϊκές τράπεζες να βρίσκονται σε κρίση, ενδεχομένως να
φαίνεται διαστροφή η «απάντληση» 59 δισ. ευρώ από το χρηματοοικονομικό
σύστημα της ηπείρου. Αλλά η ΕΚΤ είναι δεσμευμένη από την πολιτική -και
δη τη γερμανική πολιτική. Οι μνήμες του υπερπληθωρισμού την εποχή της
κυβέρνησης της Βαϊμάρης κάνουν την ΕΚΤ να μην μπορεί να τυπώσει χρήμα
για να αγοράσει τα κρατικά ομόλογα. Ως εκ τούτου, πρέπει να
«αποστειρώσει» τις αγορές της με ανάλογη χρηματοδότηση από τις τράπεζες.
Ωστόσο, μπορεί να διοχετεύσει ρευστότητα στις τράπεζες από την «πίσω
πόρτα». Χθες συγκέντρωσε 59 δισ. ευρώ από τις τράπεζες με επιτόκιο 0,56%
και τους δάνεισε 229 δισ. ευρώ με επιτόκιο 1% μέσω των απεριόριστων
πράξεων αναχρηματοδότησης. Τούτο, όμως, είναι κατά πολύ λιγότερο σε
σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, όταν οι τράπεζες έλαβαν βραχυπρόθεσμη
ρευστότητα 274 δισ. ευρώ -κάτι που οδήγησε ορισμένους στο συμπέρασμα
πως οι τράπεζες δέχονται μικρότερες πιέσεις.
Η απροθυμία της ΕΚΤ να τυπώσει χρήμα (να περάσει σε ποσοτική
χαλάρωση) μοιάζει με τα πρώτα στάδια των αντίστοιχων πολιτικών της Fed
και της Τράπεζας της Αγγλίας. Και οι δύο προσπάθησαν αρχικά να
περιοριστούν σε πιστωτική χαλάρωση, προτού τυπώσουν χρήμα. Η διαφορά
είναι πως η ΕΚΤ και η Γερμανία θα προτάξουν σθεναρή αντίσταση.
Ατυχώς, η οικονομία της Ευρωζώνης χρειάζεται βοήθεια. Η αγορά
ομολόγων από την ΕΚΤ βοήθησε την απόδοση του ελληνικού ομολόγου να
επιστρέψει σε φαινομενικά φυσιολογική καμπύλη. Πλην όμως, δεν βελτίωσε
τη γενικότερη προσφορά χρήματος στην Ευρώπη, που για πρώτη φορά «γύρισε»
σε αρνητικό πεδίο τον Νοέμβριο. Εν μέρει τούτο αντικατοπτρίζει τα
χαμηλά επιτόκια.
Αλλά η μειωμένη προσφορά χρήματος μπορεί, επίσης, να είναι σημάδι πως
το τραπεζικό σύστημα αγωνίζεται να επιβιώσει. Οι επενδυτές δεν πρέπει
να εφησυχάσουν από το ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες εξαρτώνται λιγότερο από
την ΕΚΤ. Το πιθανότερο είναι να περιορίσουν το δανεισμό τους ακόμη
περισσότερο, φέρνοντας ακόμη πιο κοντά τον αποπληθωρισμό και την ύφεση
διπλού πάτου. Ίσως, τελικά, η ΕΚΤ υποχρεωθεί να τυπώσει χρήμα.
(από "Finacial Times"/"ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 07/07/2010)