Η διευρυμένη χρήση των Ενισχυμένων Γεωθερμικών Συστημάτων (
EGS)
μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για τη γεωθερμική παραγωγή σε κάθε περιοχή του πλανήτη,
επιτρέποντας έτσι στην εν λόγω τεχνολογία να καλύψει μεγάλο μέρος των ανανεώσιμων
ενεργειακών αναγκών.
Η επίτευξη ενεργειακών και κλιματικών στόχων, όπως αυτός της Ε.Ε.,
προϋποθέτει ένα καλά ισορροπημένο μείγμα ΑΠΕ, το οποίο εκμεταλλεύεται τα
συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε τεχνολογίας και τους επιτρέπει να συμπληρώνουν η
μια την άλλη. Η ενσωμάτωση της αυξομειούμενης ενέργειας στο δίκτυο αποτελεί
βασική πρόκληση για το μέλλον, συνεπώς η γεωθερμία είναι σημαντική εφόσον παρέχει
ενέργεια συνεχώς σε σταθερή βάση.
Ως τεχνολογία, η γεωθερμία δεν είναι καινούρια. Η πρώτη εφαρμογή
της έγινε το 1907 στο ιταλικό χωριό Λαρντερέλο, ενώ σήμερα παράγονται διεθνώς
50
GWh ετησίως. Η ποσότητα αυτή όμως είναι σταγόνα στον ωκεανό
συγκριτικά με το δυναμικό που εντοπίζεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν υπάρχει
γεωγραφικός περιορισμός στην κατανομή της γεωθερμίας, καθώς είναι παρούσα παντού.
Ορισμένες περιοχές φυσικά έχουν ένα προβάδισμα, λόγω της υψηλής ενθαλπίας (ο λόγος
της θερμότητας ως προς το βάθος). Παρόλα αυτά, οι νεότερες τεχνολογίες είναι σε
θέση να παράγουν ενέργεια με αξιοπιστία και αποδοτικότητα και από πηγές με μικρότερη
θερμοκρασία (ανάμεσα στους 90 και τους 150 βαθμούς Κελσίου).
Αν σκεφτούμε ότι οι περιοχές χαμηλής και μέσης ενθαλπίας καλύπτουν
το 95% της Ευρώπης, αντιλαμβανόμαστε τις δυνατότητες που ανοίγονται. Συνεπώς, η
βιομηχανία αναγνωρίζει πως τα συστήματα
EGS πράγματι αποτελούν
μια τεχνολογία-κλειδί για τη συνέχεια. Επιγραμματικά, το
EGS
ορίζεται ως «ένας υπόγειος ταμιευτήρας που δημιουργείται ή βελτιώνεται με
τεχνητά μέσα». Τα ήδη υπάρχοντα ρήγματα και οι δεσμοί διευρύνονται με την
διοχέτευση νερού σε υψηλή πίεση (η διαδικασία ονομάζεται «υδραυλική διέγερση»).
Η θερμότητα που μπορεί να παραχθεί με αυτόν τον τρόπο είναι σε θέση να
διοχετευθεί σε βιομηχανίες και κτίρια.
Βεβαίως, παραμένουν αρκετές προκλήσεις, ανάμεσά τους η εξέλιξη
των γεωφυσικών ερευνών και η ανάπτυξη των τεχνικών διέγερσης. Ο κατάλληλος εξοπλισμός
πάντως είναι διαθέσιμος από τη βιομηχανία του φυσικού αερίου και απλά χρειάζεται
να προσαρμοστεί στις ανάγκες της γεωθερμίας. Αρχικά, οι σταθμοί παραγωγής είναι
της τάξης των 3-10
MW, αλλά με τη χρήση πολλαπλών γεωτρήσεων
μπορούν στο επόμενο βήμα να φτάσουν τα 25-100
MW.
Ο πρωτότυπος σταθμός αυτής της τεχνολογίας στην Ευρώπη είναι το
εργοστάσιο στο Σούλτζ-σου-Φογέτ της Γαλλίας. Εκεί οι επιστήμονες προχώρησαν σε
τρεις γεωτρήσεις σε βάθος 5χμ και με κυκλοφορία νερού 35 λίτρα ανά δευτερόλεπτο,
η ισχύς του σταθμού έφτασε στο 1,5
MW. Επίσης στην Ευρώπη
βρίσκεται και το πρώτο εμπορικό σχέδιο στο Λαντάου της Γερμανίας με ισχύ 3
MW.
Όσον αφορά το κόστος, στις περιοχές χαμηλής ενθαλπίας για τους πρώτους
σταθμούς υπολογίζεται να φτάσει τα 200-300 ευρώ ανά
MWh. Με τη συνεχή μείωση
του όμως μέσω της χρήσης καινοτόμων εφαρμογών και της συμπαραγωγής, αναμένεται
να φτάσει στα 50 ευρώ ανά
MWh. Το κλειδί για τη μείωση
του έγκειται συγκεκριμένα στις τεχνολογίες εξόρυξης και διέγερσης, καθώς και
στον εξοπλισμό των σταθμών.
Μέχρι το 2030, το
EGS είναι σε θέση να
αποτελέσει μια ώριμη τεχνολογία, παρέχοντας μια αειφόρο και ανταγωνιστική πηγή
ενέργειας. Προκειμένου να καλύψει η γεωθερμία το 20% των αναγκών της Ευρώπης σε
ενέργεια το 2050 (δηλαδή να φτάσει τα 100
GW), χρειάζονται 25 νέες
γεωτρήσεις ετησίως κατά μέσο όρο. Ο αριθμός αυτός δεν είναι τόσο μεγάλος, αν τον
συγκρίνει κανείς με τις 3.500 γεωτρήσεις που διαθέτει η βιομηχανία πετρελαίου
και αερίου σήμερα.
Όσον αφορά τον κίνδυνο σεισμικής δραστηριότητας, η έρευνα και ανάπτυξη
της τεχνολογίας μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του ρίσκου. Σε οποιαδήποτε περίπτωση,
χρειάζεται αντικειμενική ενημέρωση της κοινής γνώμης, ιδίως μετά τα περιστατικά
της Βασιλείας (2006) και του Λαντάου (2009).
(www.renewableenergyworld.com)