Τα επίσημα «γενέθλια» της διεθνούς οικονομικής κρίσης ταυτίζονται
από τους περισσότερους με την 15η Σεπτεμβρίου του 2008, ημέρα κατά την
οποία κατέρρευσε ο αμερικανικός επενδυτικός κολοσσός Lehman Brothers.
Ελάχιστοι είναι εκείνοι που ταυτίζουν τη σοβαρότερη κρίση μετά το
Μεγάλο Κραχ του ’30 με την 11η Ιουλίου 2008. Τι συνέβη τότε; Η τιμή του
αργού πετρελαίου εκτινάχθηκε στα «στρατοσφαιρικά» επίπεδα-ρεκόρ των
147,5 δολ./βαρέλι. Αυτό που κάποιοι τείνουν να ξεχνούν είναι ότι η κρίση
-και η ύφεση που ακολούθησε- ήταν μόνο εν μέρει πιστωτική. Σε ένα
μεγάλο βαθμό ήταν πληθωριστική και είχε να κάνει με την εκρηκτική αύξηση
της ζήτησης για πρώτες ύλες από τις ραγδαία αναπτυσσόμενες οικονομίες
της Ασίας και ειδικότερα της Κίνας.
Αυτή η παράμετρος ήρθε εκ νέου στην επιφάνεια το καλοκαίρι, όταν
εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων κρίσιμη ποσότητα της παραγωγής
σίτου καταστράφηκε, με συνέπεια η τιμή του να εκτιναχθεί στα ύψη και να
γίνεται λόγος ακόμα και για κίνδυνο επισιτιστικής κρίσης.
Τιμές
Παρ' όλα αυτά, κανείς δεν φαίνεται -για την
ώρα- να δίνει ιδιαίτερη σημασία στα δυναμικά που διαμορφώνονται στην
αγορά πετρελαίου. Ίσως διότι από τις αρχές του έτους οι τιμές του
«μαύρου χρυσού» κινούνται σταθερά μεταξύ των 70-80 δολ./βαρέλι, με
ελάχιστες εξαιρέσεις.Ωστόσο, συχνά τα φαινόμενα απατούν? Σύμφωνα με τα
πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, η παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου
αυξήθηκε τον Αύγουστο για ένατη φορά μέσα στους δέκα τελευταίους μήνες
στα 85,9 εκατ. βαρέλια ημερησίως (mbd).
Με άλλα λόγια έχει αυξηθεί κατά 2% σε σχέση με το χαμηλό του
Αυγούστου 2009 ?εν μέσω ύφεσης-, αλλά υπολείπεται ακόμα 0,7% από τα
επίπεδα-ρεκόρ στα οποία είχε φτάσει το καλοκαίρι του 2008.
Η κατά 2% ετήσια αύξηση πετρελαίου είναι η υψηλότερη που έχει
καταγραφεί από τον Οκτώβριο του 2005, δηλαδή σε μία περίοδο εκρηκτικής
ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας.
Η ζήτηση για πετρέλαιο στη Δύση (δηλαδή, ΗΠΑ, Ευρώπη και Ιαπωνία)
σταμάτησε να συρρικνώνεται τον περασμένο Φεβρουάριο, όμως, έκτοτε έχει
αυξηθεί μόλις κατά 0,3% και ακόμα υπολείπεται 10,3% από τα επίπεδα-ρεκόρ
των 41,9 mbd που είχε φτάσει τον Αύγουστο του 2005. Εκείνο το μήνα ήταν
που η ζήτηση των αναδυόμενων αγορών για πετρέλαιο ισοφάρισε αυτή της
Δύσης για πρώτη φορά στην ιστορία.
Ζήτηση
Αντίθετα, η ζήτηση για πετρέλαιο από τις
αναπτυσσόμενες οικονομίες -με κύριο εκφραστή την Κίνα- αυξήθηκε σε
επίπεδα ρεκόρ (48,2 mbd) τον Αύγουστο του 2010. Διαμορφώθηκε δηλαδή
28,2% υψηλότερα από την αντίστοιχη ζήτηση των ανεπτυγμένων οικονομιών.
Σε ετήσια βάση η ζήτηση των αναδυόμενων αγορών είχε αυξηθεί τον Αύγουστο
κατά 4,6%, ενώ των ανεπτυγμένων οικονομιών είχε συρρικνωθεί κατά 1,1%.
Τι προκύπτει από τα παραπάνω; Ότι οι σταθεροποιητικές τάσεις στην
τιμή του πετρελαίου οφείλονται σε μια ισορροπία? «τρόμου», με την
εκρηκτική αύξηση της ζήτησης από τις αναδυόμενες αγορές να
αντισταθμίζεται από τη στασιμότητα στη Δύση. Αν επικρατήσει το καλό
σενάριο, όπως όλοι ευχόμαστε, και οι οικονομίες σε ΗΠΑ και Ευρώπη
ανακάμψουν, τότε μαζί τους θα ανακάμψει και η ζήτηση για καύσιμα.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι τιμές του πετρελαίου πολύ δύσκολα θα αποφύγουν
ένα νέο άλμα σε δυσθεώρητα ύψη. Και όλοι θυμόμαστε τι ακολούθησε την
τελευταία φορά που συνέβη αυτό...
Η εξέλιξη της τιμής του αμερικανικού Αργού
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 25-26/09/2010)