Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Κι αφού αυτή την αρχή δεν ήθελαν ή δεν ήσαν σε θέση να την κάνουν οι Ευρωπαίοι, αποφάσισε να την κάνει η ίδια η Κίνα, πατώντας αποφασιστικά το πόδι της στο ελληνικό έδαφος. Μια χώρα-είσοδός της στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Χρειάστηκε ένας χρόνος μελέτης από τους Κινέζους για να ζυγίσουν τα υπέρ και τα κατά αυτής της πρωτοβουλίας τους. Κι όταν διαπίστωσαν ότι αυτή είναι η καλύτερη επιλογή τους, δεν δίστασαν ούτε στιγμή. Οι Κινέζοι βρίσκονται στην Ελλάδα. Είναι πλέον θέμα χρόνου, πιστεύουν, η επέκτασή τους στις υπόλοιπες χώρες της Ενωσης.
Οι Κοινοτικοί δεν μπορούν να πουν πολλά πράγματα γι' αυτή την κίνηση του Πεκίνου. Επικροτούν τις επενδύσεις του στη χώρα μας, αφού αυτοί δεν είναι σε θέση να τις κάνουν, αλλά αποφεύγουν κάθε επίσημο σχολιασμό των φανερών και κρυφών προθέσεων της Κίνας να γίνει, με όπλο την οικονομία της, ένας μεγάλος παίκτης στη διεθνή σκηνή, χρησιμοποιώντας ως αφετηρία για την υλοποίηση των επιδιώξεών της την Ευρωπαϊκή Ενωση. Κατακερματισμένη αυτή, με κάθε χώρα-μέλος της να έχει τη δική της «κινεζική πολιτική», δεν διαθέτει το αναγκαίο ειδικό βάρος για να διαπραγματευθεί συνολικά με το Πεκίνο την έκταση, το βάθος και το είδος των μεταξύ τους σχέσεων. Οι μέχρι σήμερα συμφωνίες τους ήσαν επιφανειακές και κοντόφθαλμες.
Η παρουσία της Κίνας στην Ελλάδα και στη διάσκεψη κορυφής Ευρώπης - Ασίας, που έγινε στις Βρυξέλλες, δείχνει ακριβώς ότι η εξωτερική πολιτική της Ενωσης, ένα χρόνο μετά την εφαρμογή της Συνθήκης της Λισαβόνας, είναι ανύπαρκτη.
Οι Ευρωπαίοι οφείλουν και μπορούν να διαπραγματευθούν μαζί της, όχι πολλά, αλλά λίγα και ζωτικά γι' αυτούς ζητήματα: το εμπόριο, την επενδυτική τους πολιτική σ' αυτό το αχανές και κλειστό ακόμη κράτος, τις βιομηχανικές τους σχέσεις και την τεχνολογική τους πολιτική, την κλιματική αλλαγή, τη διάδοση των πυρηνικών όπλων και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι σχετικές ανεπίσημες εισηγήσεις της Κομισιόν στα κράτη-μέλη είναι πάμπολλες. Ποιος ακούει, όμως, σήμερα την Κομισιόν; Κανείς.
Κανείς δεν έχει λάβει ακόμη σοβαρά υπ' όψιν τις έμμονες κινεζικές ιδέες και συνήθειες: τη σε βάθος μελέτη των στρατηγικών πλεονεκτημάτων-μειονεκτημάτων, που περιέχει κάθε κίνησή τους στον διεθνή πολιτικό χώρο, τη συστηματική μελέτη και στάθμιση των γεωπολιτικών προβλημάτων από την τροποποίηση της δικής τους στάσης απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο, τη συστηματική προσπάθεια πρόβλεψης των αλλαγών στη δυναμική των διεθνών ισορροπιών.
Η Κίνα γνωρίζει τους στόχους της που εμείς αγνοούμε ή απλώς υποψιαζόμαστε· η κρίση τη βοηθάει αφάνταστα για να τους πετύχει σήμερα. Θέλει, λ.χ., να παίξει μόνη της στο διεθνές εμπόριο. Αλλά, για να το πετύχει, έχει ανάγκη την ενέργεια που διαθέτει η Ρωσία και προσπαθεί να τη βάλει στο παιχνίδι της, σε συνεργασία με έναν άλλον βαρέων βαρών παίκτη, την Ινδία. Ανάλογη τακτική ακολουθεί με τη Βραζιλία. Θέλει χώρο στη Μ. Ανατολή, χωρίς, όμως, ανάμιξη στα τοπικά προβλήματα. Θέλει την Ευρώπη. Γνωρίζει ότι οι διαφωνίες της μαζί της είναι λίγες και πάντως όχι διαρθρωτικού χαρακτήρα.
Η Κίνα έχει ανάγκη από όπλα, αλλά δεν είναι διατεθειμένη να εξηγήσει στους Ευρωπαίους -δυνητικούς προμηθευτές της- την καλά κρυμμένη μέχρι σήμερα στρατιωτική στρατηγική της.
Η Κίνα, ξεπερνώντας τη Γερμανία στον όγκο του εξαγωγικού εμπορίου, γίνεται πιο τρωτή στον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο κι έτσι πιο εύκολα διατεθειμένη να δεχτεί συμβιβαστικές λύσεις στα διάφορα προβλήματα που την απασχολούν. Σ' αυτή τη φάση δεν επιθυμεί με κανέναν τρόπο συγκρούσεις. Η Ευρώπη πού είναι; Τι κάνει; Η Κίνα δεν διαθέτει ακόμη σήμερα όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά μιας υπερδύναμης, πιέζεται όμως και από μέσα και απ' έξω να συμπεριφερθεί σαν υπερδύναμη. Αλλά ακόμη δεν μπορεί.
Οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να τη βοηθήσουν -έναντι, φυσικά, ανταλλαγμάτων- με το άνοιγμα των αγορών τους, την άρση του στρατιωτικού εμπάργκο κ.λπ.
Δυστυχώς η Ευρώπη δεν έχει αποφασίσει τι θα κάνει, δεν έχει επεξεργαστεί μια συνεκτική, κοινή πολιτική απέναντι στον γίγαντα, από το εμπόριο, τις επενδύσεις και τα όπλα, μέχρι τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κάθε Ευρωπαίος ηγέτης που πάει στο Πεκίνο λέει το μακρύ του και το κοντό του. Ο χρόνος πιέζει.
Το 2025-2030 η Κίνα θα είναι η πρώτη δύναμη στον κόσμο, έχοντας αφήσει πίσω της τις ΗΠΑ. Σ' αυτή την προοπτική, το πρώτο βήμα της στην Ελλάδα θα το θυμόμαστε, έχει ιστορική αξία. Οι Ευρωπαίοι εταίροι και φίλοι μας θα πρέπει, επιτέλους, να το καταλάβουν και να πράξουν ανάλογα.
(από την εφημερίδα "Ελευθεροτυπία", 7/10/2010)