Αντικείμενο του εξαιρετικά
ενδιαφέροντος του συγγράμματος της δικηγόρου Αικατερίνης Ηλιάδου είναι η
διείσδυση του δημοσίου δικαίου στη ρύθμιση αγορών δικτύου, η οποία
αναδεικνύεται εξαιτίας της εφαρμογής πολιτικής απελευθέρωσης στους τομείς
αυτούς. Στο πλαίσιο αυτό, παράλληλα με την εφαρμογή κανόνων ελεύθερου
ανταγωνισμού, ο ρόλος του κράτους μετατρέπεται σταδιακά από κατεξοχήν φορέα της
σχετικής οικονομικής δραστηριότητας σε ρυθμιστή των αγορών.
Όπως παρατηρεί η συγγραφέας στο πολύ
επίκαιρο αυτό βιβλίο «Οι βιομηχανίες δικτύου, όπως είναι οι τομείς των
ηλεκτρονικών επικοινωνιών, της ενέργειας, των ταχυδρομείων, των μεταφορών
κ.λπ., διαφοροποιούνται σε σύγκριση με άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες,
καθώς παρουσιάζουν ιδιαίτερα κοινά οικονομικά και τεχνικά χαρακτηριστικά, όπως
για παράδειγμα εξάρτηση από δικτυακές υποδομές που έχουν χαρακτηριστικά φυσικού
μονοπωλίου, εξωτερικά κόστη ή ωφέλειες, κ.λπ.. Επιπλέον, αποτελούν διαχρονικά
τομείς της οικονομίας οι οποίοι έχουν ιδιαίτερη σημασία για την κοινή ωφέλεια,
στο μέτρο κατά το οποίο αφορούν στη διάθεση αγαθών και υπηρεσιών απολύτως
ζωτικής σημασίας για την ομαλή διαβίωση και την οικονομική ανάπτυξη,
επηρεάζοντας και άλλους κλάδους της οικονομίας. Εξαιτίας αυτών των
χαρακτηριστικών, δικαιολογείται η δημόσια παρέμβαση στους τομείς αυτούς, χάριν
της διαρκούς και ομαλής παροχής των σχετικών υπηρεσιών στους καταναλωτές».
Ωστόσο, ο τρόπος οργάνωσης και ο
βαθμός έντασης της δημόσιας παρέμβασης διαφοροποιούνται ιστορικά, ανάλογα με το
στάδιο ωρίμανσης κάθε τομέα, την εξέλιξη της τεχνολογίας, τις τοπικές συνθήκες
και ιδιαιτερότητες, τους στόχους οικονομικής, κοινωνικής και περιφερειακής
πολιτικής, τις διεθνείς υποχρεώσεις, τις γεωπολιτικές επιδιώξεις και εν γένει
ανάλογα με τις εκάστοτε πολιτικές επιλογές. Ειδικότερα, ενώ κατά το παρελθόν
και για χρονικό διάστημα περίπου πενήντα ετών οι βιομηχανίες δικτύου
οργανώθηκαν σύμφωνα με το μοντέλο του δημόσιου μονοπωλίου και συνδέθηκαν
περαιτέρω με τις έννοιες της λειτουργικής διοίκησης και του παροχικού κράτους,
κατά τις τελευταίες δεκαετίες υφίστανται ουσιώδεις δομικές αλλαγές. Καθώς
υιοθετούνται και εφαρμόζονται πολιτικές απελευθέρωσης χάριν της βελτίωσης της
οικονομικής αποτελεσματικότητας, της συμμόρφωσης προς δημοσιονομικούς
περιορισμούς, ή αποβλέποντας στη δημιουργία υπερεθνικών αγορών, ο άμεσος έλεγχος
του συνόλου της οικονομικής δραστηριότητας στους τομείς αυτούς μέσω των
δημοσίων μονοπωλιακών επιχειρήσεων και η κατ/ αποκλειστικότητα εξυπηρέτηση της
ζήτησης υποχωρούν και σταδιακά διαμορφώνεται πλαίσιο ελεύθερου ανταγωνισμού,
επιτρέποντας την ανάπτυξη ιδιωτικής επιχειρηματικής δράσης.
Όπως τονίζει η συγγραφεύς εξαιτίας
της απελευθέρωσης, οι βιομηχανίες δικτύου εξελίσσονται σε «αγορές δικτύου»,
βασικό χαρακτηριστικό των οποίων είναι η διάκριση μεταξύ μονοπωλιακών και
ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων. Στην πρώτη κατηγορία περιλαμβάνονται οι
δραστηριότητες οι σχετικές με τα δίκτυα, ενώ στη δεύτερη οι παραγωγικές και
εμπορικές δραστηριότητες.
Το βιβλίο της κας Αικατερίνης Ηλιάδου
κυκλοφορεί την κατάλληλη στιγμή σε μία περίοδο όπου στην χώρα μας κορυφώνονται
οι διεργασίες μετάβασης των αγορών από τις έως σήμερα μονοπωλιακές καταστάσεις
τύπου ΟΤΕ και ΔΕΗ, σε ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας που επιτρέπει την επί ίσοις
όροις δραστηριοποίηση των ιδιωτικών εταιρειών. Τα θέματα που αναπτύσσει στο
βιβλίο της η συγγραφεύς έχουν άμεση σχέση με την διαδικασία απελευθέρωσης της
αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου στην Ελλάδα για αυτό και το
σύγγραμμα αυτό αποτελεί ένα πολύτιμο βοήθημα για όποιον ασχολείται
επαγγελματικά με τα θέματα λειτουργίας δικτύων και ανάπτυξης των ενεργειακών αγορών.
Κ.Ν. Σταμπολής
Τίτλος: «Η Διείσδυση του Δημοσίου Δικαίου στη Ρύθμιση Αγορών Δικτύου»
Έτος Έκδοσης: 2010
Εκδότης: Νομική Βιβλιοθήκη
Αρ.
Σελιδων: 248
Γλώσσα: ελληνικά
Δέσιμο: Μαλακό
εξώφυλλο
ISBN: 960-272-734-9
ISBN13:
978-960-272-734-8
Συγγραφέας: Ηλιάδου, Αικατερίνη Ν.
Υπέυθυνος
σειράς: Χρυσανθάκης, Χαράλαμπος Γ.