Μήπως έχετε ακούσει το ανέκδοτο με τον Αγγλο, τον Ιρλανδό και τον
Ελληνα; Ανάλογα με την εκτίμηση που τρέφετε προς την Ε. Ε., είναι είτε
αστείο είτε αρκούντως θλιβερό. Η Ιρλανδία εντάχθηκε στους κόλπους της
Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) το 1973 ως το φτωχότερο έθνος
και το 2008 το κατά κεφαλήν της εισόδημα ήταν το πέμπτο μεγαλύτερο
παγκοσμίως! Είναι, όμως, σήμερα η χώρα που απειλείται με οικονομική
καταστροφή. Τότε, οι σχέσεις του Δουβλίνου με το Λονδίνο χαρακτηρίζονταν
από ένταση λόγω της βίας στη Βόρειο Ιρλανδία. Η «Αιματοβαμμένη Κυριακή»
συνέβη το 1972.
Την εποχή εκείνη, η ιρλανδική οικονομία
στηριζόταν σχεδόν αποκλειστικά στις εξαγωγές μπίρας, βουτύρου και
κρέατος στη Βρετανία. Η ένταξη στην ΕΟΚ έπληξε τους παραγωγούς των
παραπάνω προϊόντων. Μπορεί η κοινή αγροτική πολιτική να αύξησε τα
εισοδήματα των αγροτών και των κτηνοτρόφων της χώρας, πλην όμως, η
κατακόρυφη αύξηση της αξίας των καλλιεργήσιμων εδαφών μείωσε τις
προοπτικές των νεαρών αγροτών. Μέχρι το 1980, το ετήσιο εισόδημα της
μέσης ιρλανδικής οικογένειας είχε μειωθεί στο 1/3 εκείνου πριν από την
ένταξη στους κόλπους της ΕΟΚ και η χώρα εισήλθε σε μια περίοδο μεγάλης
ύφεσης. Τρεις διαδοχικές εκλογές σε λιγότερο από δύο χρόνια ανέδειξαν
την αδυναμία των πολιτικών της εποχής να διαχειριστούν την παραπαίουσα
οικονομία της Ιρλανδίας.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ωστόσο, η
Ιρλανδία άρχισε να μειώνει τη φορολογία και ήρε τους εμπορικούς
περιορισμούς σε επίπεδα κάτω απ’ αυτά των υπολοίπων μελών της ΕΟΚ. Η
οικονομία έπαψε να είναι εξαρτημένη από τη γνωστή μπίρα Guiness και
άρχισε να στηρίζεται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στα
φαρμακευτικά προϊόντα.
Από το 1995 έως το 2000, η ιρλανδική
οικονομία αναπτύχθηκε με ταχύτατους ρυθμούς και η Ευρωπαϊκή Ενωση έγινε ο
μεγαλύτερος εμπορικός της εταίρος, αγοράζοντας το 70% των εξαγώγιμων
προϊόντων της χώρας. Το 2005, οι εξαγωγές προς τη Βρετανία είχαν
περιοριστεί στο 17%. Από τις χιλιάδες πολυεθνικές που το 2008 πήγαν στην
Ιρλανδία, λιγότερες από εκατό ήταν βρετανικές. Κάπως έτσι η ιρλανδική
οικονομία «κέρδισε» το προσωνύμιο του κελτικού «τίγρη».
Ομως, η
πραγματικότητα ήταν ότι η πρόοδος της ιρλανδικής οικονομίας οφείλονταν
σε σημαντικό βαθμό και στα αναπτυξιακά πακέτα από τις Βρυξέλλες. Η
συνολική χρηματοδότηση της Ιρλανδίας από την Ε. Ε. είχε ξεπεράσει τα 40
δισ. ευρώ. Δυστυχώς, οι ομοιότητες με την Ελλάδα είναι οδυνηρές. Η χώρα
αυτή δεν μπορεί να υποτιμήσει το νόμισμά της -όπως η Ελλάδα- γιατί
ανήκει στην Ευρωζώνη. Δεν θέλει όμως ούτε να προσφύγει στον περιβόητο
τριπλό μηχανισμό στήριξης του ΔΝΤ, της Ε. Ε. και της ΕΚΤ, δηλαδή σε ένα
επαχθές Μνημόνιο. Στις μεγάλες διαδηλώσεις στο Δουβλίνο, έλαβε μέρος και
ο Τζέρι Ανταμς. Τα αιτήματα δεν είχαν σχέση με τη Βόρεια Ιρλανδία.
Τα
δύο τελευταία χρόνια, έγραψε η βρετανική «Γκάρντιαν», οι Ιρλανδοί
υπέμεναν μάλλον στωικά τις δραστικές περικοπές των μισθών τους. Τα
μεγάλα συνδικάτα συμβούλευαν τα μέλη τους να μη ρίχνουν πέτρες στο
πλοίο, γιατί θα βυθιζόταν και θα τους έπαιρνε όλους μαζί του. Η Ιρλανδία
θεωρούνταν πρότυπο σε όλη την Ευρώπη για την ωριμότητα και την
αποφασιστικότητα με την οποία αντιμετώπιζε τη χρηματοπιστωτική κρίση. Τα
τρία τελευταία χρόνια, το εθνικό εισόδημα του άλλοτε κελτικού «τίγρη»
έχει μειωθεί κατά 17%, η μεγαλύτερη μείωση σε χώρα της Δύσης μετά την
Υφεση του 1929. Τώρα, όμως, η οργή φουντώνει, κυρίως μεταξύ των νέων
ανέργων, που η μόνη τους προοπτική είναι η μετανάστευση.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 13/11/2010)