Η επέκταση της κρίσης στην Πορτογαλία, αλλά κυρίως στη χώρα με
κρίσιμη μάζα, την Ισπανία, θα οδηγήσει σε πρόωρο και άδοξο τέλος την
«ελεγχόμενη χρεοκοπία»: Οι αγορές θα ηρεμήσουν μόνον όταν διασφαλίσουν
την αποπληρωμή των κρατικών ομολόγων και θα πάψουν να πιέζουν την
Ευρωζώνη οριστικά μόνον όταν εκδοθεί ευρωομόλογο.
Η συνάντηση Μέρκελ - Σαρκοζί στην Ντοβίλ στις 18.10 είχε αφήσει
αναπάντητα δυο σοβαρά ερωτήματα:
- Πρώτον, αν όντως υπήρξε άνευ όρων παράδοση του Σαρκοζί στη σκληρή
γραμμή Μέρκελ-Σόιμπλε για «ελεγχόμενη χρεοκοπία» ή αν επρόκειτο για
τακτικό ελιγμό, προκειμένου να διαμορφωθούν καλύτεροι διαπραγματευτικοί
συσχετισμοί. Η έντονη φραστική αντιπαράθεση Σαρκοζί - Τρισέ στη Σύνοδο
Κορυφής στα τέλη του περασμένου μήνα, αλλά και οι δηλώσεις Λαγκάρντ από
τη Σεούλ συνηγορούσαν υπέρ της πρώτης εκδοχής.
- Δεύτερον, η «εκκωφαντική» δημόσια σιωπή των υποψηφίων θυμάτων της
«ελεγχόμενης χρεοκοπίας» -την οποία οι Financial Times χαρακτήρισαν
«θάλαμο βασανιστηρίων»- των ηγετών της Ιρλανδίας (μέχρι να αρχίσει η
επίθεση των Αγορών), της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, αλλά και της
Ιταλίας,
μια σιωπή που καθιστούσε
δυσχερή κάθε δυνητική προσπάθεια του Παρισιού για διορθωτικές κινήσεις.
Τη σιωπή αυτή έσπασε χθες από τη γαλλική πρωτεύουσα ο Γιώργος
Παπανδρέου, για να πει για πρώτη φορά μετά την Ντοβίλ τα πράγματα με το
όνομά τους: Η «ελεγχόμενη χρεοκοπία» που αποκαλείται προφανώς με μαύρο
γερμανικό χιούμορ «συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα» στον Μόνιμο Μηχανισμό
Διαχείρισης Κρίσεων είναι, σύμφωνα με τον Ελληνα πρωθυπουργό,
μια Δυναμική Αυτοεκπληρούμενης Προφητείας που
οδηγεί στη χρεοκοπία των οικονομιών πολλών χωρών.
Η δήλωση Παπανδρέου ήλθε στην πιο κατάλληλη στιγμή με τη στάση των
Αγορών να τον επιβεβαιώνει δραματικά και το Βερολίνο να προσπαθεί να
θέσει υπό έλεγχο την κρίση που προκάλεσε με την προσδοκία να μείνει
ελεγχόμενη, σε
μια ατμόσφαιρα που
θυμίζει κάθε μέρα και περισσότερο το γερμανικό ψυχόδραμα που έφερε την
Ευρωζώνη στα πρόθυρα της διάλυσης.
Τι φοβάται το Βερολίνο
Στα τέλη του περασμένου
Απριλίου-Μαΐου, ο φόβος ενός ανεξέλεγκτου παγκόσμιου ντόμινο
νομισματικής αποσταθεροποίησης εξανάγκασε τη Μέρκελ να προσυπογράψει
τόσο τη φόρμουλα βοήθειας προς την Ελλάδα όσο αμέσως μετά -με ασφυκτικές
πιέσεις του Ομπάμα- και τη συγκρότηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού
Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).
Η κίνηση που κατεγράφη ως
μια
αναδίπλωση της Γερμανίας από τις αρχικά σκληρές της θέσεις, ήταν
μια τακτική αναδίπλωση, προκειμένου να
διαμορφωθούν οι συσχετισμοί και οι προϋποθέσεις για την προώθηση και
επιβολή της φόρμουλας της «ελεγχόμενης χρεοκοπίας» (
μια πρόταση, η πνευματική πατρότητα της
οποίας ανήκει στον Σόιμπλε),στόχος της οποίας είναι να αποτραπεί ο
κίνδυνος ντόμινο από την κρίση δανεισμού
μια
χώρας - μέλους της Ευρωζώνης και δεύτερον να μην υπάρξει μετάβαση στην
Οικονομική Διακυβέρνηση και τη Πολιτική Ένωση με επιταχυντή τη
δημοσιονομική κρίση των αδύνατων κρίκων της ΟΝΕ.
Αφού εξασφαλίσθηκε η άνευ όρων παράδοση του Σαρκοζί στην Ντοβίλ, η
εγκαθίδρυση της γερμανικής Ευρωζώνης έμοιαζε νομοτελειακή και μη
αντιστρέψιμη παρά τις δραματικές προειδοποιήσεις του Τρισέ στη Σύνοδο
Κορυφής στα τέλη Οκτωβρίου...
Πυρομανής πυροσβέστης
Σήμερα, αμήχανη στη νέα
κρίση που πυροδότησε ως «πυρομανής πυροσβέστης», η Μέρκελ ζει στην
αυταπάτη ότι όλα θα τεθούν υπό έλεγχο όταν η Ιρλανδία προσφύγει στον
μηχανισμό EFSF. Είναι κάτι παραπάνω από προφανές ότι η επέκταση της
κρίσης στην Πορτογαλία, αλλά κυρίως στη χώρα με κρίσιμη μάζα, την
Ισπανία, θα οδηγήσει σε πρόωρο και άδοξο τέλος την «ελεγχόμενη
χρεοκοπία»: Οι Αγορές θα ηρεμήσουν μόνον όταν διασφαλίσουν την
αποπληρωμή των κρατικών ομολόγων και θα πάψουν να πιέζουν την Ευρωζώνη
οριστικά μόνον όταν εκδοθεί ευρωομόλογο.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνον οι Μέρκελ-Σόιμπλε, αλλά και
μια σειρά αξιωματούχων και ειδημόνων που
ακυρώνουν ακόμη και τις διορθωτικές κινήσεις της κυβέρνησης του
Βερολίνου. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ο επικεφαλής της Μπουντεσμπάνκ,
Α. Βέμπερ, που σταθερά αμφισβητηθεί κάθε κίνηση και δήλωση του
επικεφαλής της ΕΚΤ, Ζ. Κ. Τρισέ.
Πιο πρόσφατο παράδειγμα ευρωπαϊκής ελαφρότητας και ανευθυνότητας η
συνέντευξη του επικεφαλής του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών
IFO, Χανς Βέρνερ Σιν, στην πορτογαλική εφημερίδα Jornal de Negocios,
όπου προτρέπει την Ελλάδα σε αναδιάρθρωση χρέους λίγες μόνον μέρες μετά
τη με γερμανική πρωτοβουλία διαβεβαίωση των πέντε Ευρωπαίων Υπουργών
Οικονομικών από την Σύνοδο των G-20 στην Σεούλ ότι το «κούρεμα» των
ομολόγων δεν ισχύει για τις χώρες που προσέφυγαν και θα προσφύγουν στον
Προσωρινό Μηχανισμό μέχρι τα μέσα του 2013...
Στο Βερολίνο προφανώς πιστεύουν ότι το κόστος εξώθησης στα άκρα,
χωρών όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, είναι διαχειρίσιμο, με την
αυταπάτη ότι μπορούν να αποτρέψουν την άσκηση πίεσης σε χώρες, όπως η
Ισπανία αύριο και η Ιταλία μεθαύριο. Προφανώς, ο φόβος των
Μέρκελ-Σόιμπλε δεν είναι άλλος από έναν συνωστισμό προσφυγών στον
μηχανισμό EFSF, που θα οδηγήσει στην υποβάθμιση της αξιολόγησης του ως
ΑΑΑ από τους τρεις γνωστούς οίκους: Στο σενάριο αυτό, εκτός από την
εμπλοκή της ταχύτατης προώθησης του μόνιμου μηχανισμού, θα έχει οδηγηθεί
σε ναυάγιο και ο προσωρινός μηχανισμός.
Με τις παλινωδίες της Μέρκελ και τις προβοκατόρικες δηλώσεις τύπου
Βέμπερ και Σιν, μέρα με την μέρα καθίσταται σαφές ότι οι Αγορές
αμφισβητούν σε βάρος των αδύνατων κρίκων την ευρωπαϊκή φερεγγυότητα και
αξιοπιστία του Βερολίνου.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 16/11/2010)