Μπορεί οι περισσότεροι αναλυτές που
είχαν προβλέψει ράλι των διεθνών τιμών στα $100 το βαρέλι μέχρι το τέλος της
χρονιάς που πέρασε να μην επαληθεύθηκαν (τελικά το συμβόλαιο του ενός μηνός
έκλεισε στα $93 το βαρέλι στο
ICE στις 31/12), όμως το αργό εδώ και μερικές εβδομάδες
κινείται σταθερά άνω των$90. Ήδη την πρώτη εργάσιμη ημέρα του έτους το βαρέλι
για την ποικιλία
Brent
κινείται πάνω από τα $95,0 στο
ICE. Και οι προοπτικές για τους
επόμενους μήνες είναι για σταθεροποίηση των τιμών στην ζώνη των $90-100 το
βαρέλι που απ’ ότι φαίνεται βολεύει παραγωγούς, εμπόρους και
traders οι οποίοι έχουν αρχίσει ν’ αποκομίζουν σοβαρά κέρδη από τις
μεγαλύτερες και συχνότερες διακυμάνσεις των τιμών καθώς αυτές κινούνται σε
υψηλότερα επίπεδα.
Όμως υψηλές τιμές στις διεθνείς
αγορές σημαίνει και υψηλές τιμές προϊόντων στις πύλες των διυλιστηρίων όσο και
εάν αυτά υπό την πίεση του ανταγωνισμού είναι υποχρεωμένα να συμπιέζουν τα κέρδη
των. Στην Ελλάδα η κατάσταση στο μέτωπο των τιμών επιδεινώνεται περαιτέρω λόγω
της υψηλής φορολογίας που υποχρεώθηκε να επιβάλλει η κυβέρνηση –μέσα σε
διάστημα λίγων μόλις μηνών- υπό την πίεση των δανειστών μας. Έτσι που σήμερα η
βενζίνη στην αντλία να είναι από τις ακριβότερες στην Ευρώπη αγγίζοντας το 1,6
ευρώ ανά λίτρο για την απλή αμόλυβδη στους περισσότερους νομούς της χώρας ενώ
υπάρχουν περιπτώσεις όπως λ.χ. στην Κρήτη και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου
όπου η αμόλυβδη πωλείται 1,70 ακόμη και 1,80 ευρώ το λίτρο!
Σε πολλές περιπτώσεις όμως το κόστος
για τον καταναλωτή είναι αρκετά μεγαλύτερο αφού τελευταία έχουν πολλαπλασιαστεί
τα φαινόμενα των «ελλειμματικών» παραδόσεων στα οποία καταφεύγουν ολοένα και
περισσότεροι πρατηριούχοι προκειμένου να αντισταθμίσουν την μείωση από την
μείωση της κατανάλωσης η οποία σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΕΠΕ υποχώρησε 12%, σε
σύγκριση με το 2009, και οδήγησε στο οριστικό κλείσιμο 1,000 και πλέον
πρατηρίων.
Το φαινόμενο της πειραγμένης αντλίας
φαίνεται ότι έχει πάρει διαστάσεις αφού για πρώτη φορά, το υπουργείο με ειδική
τροπολογία, καθιερώνει την ποινή της αφαίρεσης της άδειας του πρατηριούχου. Εν
τω μεταξύ η αυξανόμενη φορολογία και η έλλειψη ρευστότητας έχουν φέρει τον
κλάδο σε αδιέξοδο με παράγοντες της αγοράς να προβλέπουν μετά βεβαιότητας ότι
ακόμα περισσότερα πρατήρια θα οδηγηθούν τελικά στο κλείσιμο εντός του 2011.
Όπως παρατηρούν στελέχη των εταιρειών εμπορίας «λαθρεμπόριο και παραβατικότητα
εμφανίζονται για πολλούς επιχειρηματίες ως σανίδα σωτηρίας». Με την Ελλάδα να
έχει την μεγαλύτερη συμμετοχή φόρων στην τελική τιμή απ’ όλες τις χώρες της
Ε.Ε., υπολογίζεται στο 65,6%, που αντιστοιχεί στο ένα ευρώ το λίτρο, το κίνητρο
για λαθρεμπορία είναι εξαιρετικά ισχυρό. Από αυτήν την άποψη, παρατηρούν τ’
ανωτέρω στελέχη, η κατάσταση στην αγορά υγρών καυσίμων στην Ελλάδα εντός του
τρέχοντος έτους, αναμένεται να χειροτερέψει ενώ οι τιμές θα συνεχίσουν την
άνοδό τους πιεζόμενες και από τις διεθνείς εξελίξεις.
Πάντως ο υφυπουργός περιφερειακής
ανάπτυξης και έχων την ευθύνη επίβλεψης της αγοράς καυσίμων κ. Ντίνος Ρόβλιας,
απέκλεισε προς το παρόν το ενδεχόμενο επιβολής πλαφόν, υποστηρίζοντας ότι «δεν
διαπιστώνονται εναρμονισμένες πρακτικές κερδοσκοπίας». Μάλιστα, αναφερόμενος σε
στοιχεία του τελευταίου τριμήνου, τόνισε ότι ενώ η τιμή διυλιστηρίου αυξήθηκε
περίπου κατά 10 λεπτά το λίτρο, το ίδιο διάστημα η επιβάρυνση στη λιανική τιμή
του καταναλωτή ήταν 7,2 λεπτά. Που σημαίνει ότι οι εταιρείες εμπορίας και τα
πρατήρια συμπίεσαν τα περιθώρια κέρδους τους κατά 2,8 λεπτά.
Οι προοπτικές για περαιτέρω αύξηση
των τιμών του αργού στην διεθνή αγορά εμφανίζονται ισχυρές καθ’ ότι η ζήτηση,
ιδιαίτερα από τις χώρες της ΝΑ Ασίας, εξακολουθεί να παραμένει σε υψηλά επίπεδα
ενώ παράλληλα το επικρατούν κύμα ψύχους στο βόρειο ημισφαίριο έχει συμβάλλει
και αυτό στην διατήρηση των τιμών πάνω από τα $90 το βαρέλι για τρίτη συνεχή
εβδομάδα. Αναλυτές των
JPMorgan
Chase και
Bank
of
America
Merrill
Lynch
επικαλούνται ως ευνοϊκό παράγοντα τη
διοχέτευση ρευστού στην οικονομία από τις κεντρικές τράπεζες. Άλλοι, όπως της
UBS, αναφέρονται στο γεγονός ότι οι
χώρες εκτός ΟΠΕΚ επί σειρά ετών επιβράδυναν την παραγωγή αργού και πως η
περιορισμένη προσφορά, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη ζήτηση από τις
αναδυόμενες οικονομίες, θα στηρίξει τις τιμές.
Τέλος, έχει ενδιαφέρον η παρατήρηση
ότι οι διεθνείς εταιρείες πετρελαίου φαίνεται να προεξοφλούν την διατήρηση
υψηλών τιμών καθ’ όλη την διάρκεια του 2011 εάν κρίνουμε από τους πρόσφατα
ανακοινωθέντες προϋπολογισμούς ερευνών τους, που σύμφωνα με τελευταία έκθεση της
Barclays
Capital θα φθάσουν τα $490 δισεκατομμύρια, δηλαδή αυξημένους κατά
11% σε σύγκριση με το 2010.