Όπως επισημαίναμε ακριβώς πριν μια εβδομάδα από τη στήλη
αυτή, εισήλθαμε σε ένα «Κρίσιμο Δίμηνο στην ΝΑ Μεσόγειο». Μάλιστα, με τη
χθεσινή ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ για έρευνες (από τον παλιό μας… γνώριμο,
το νορβηγικό πλοίο «Bergen Surveyor») σε περιοχή που επικαλύπτει και την
ελληνική υφαλοκρηπίδα, νότια του Καστελόριζου για το διάστημα 15 Σεπτεμβρίου-15
Νοεμβρίου, οι εξελίξεις μοιάζει να επισπεύδονται.
Η αμφισβήτηση των ελληνικών δικαιωμάτων που αναγνωρίζει το
Διεθνές Δίκαιο στην περιοχή έρχεται σε μία περίοδο κατά την οποία ο Ερντογάν
έχει ανάγκη να δικαιωθεί έναντι του κεμαλικού κατεστημένου, προς το οποίο
τελευταία επέφερε καίρια πλήγματα – πρωτόγνωρα για την πολιτική ιστορία της
γείτονος. Επίσης, ο Ερντογάν, μετά την επίσκεψη στις τρεις κυριότερες
χώρες της λεγόμενης «Αραβικής Άνοιξης» (Λιβύη, Τυνησία, Αίγυπτο), οφείλει να
αποδείξει ότι η «νεοοθωμανική» στρατηγική του θα δώσει στην Τουρκία το μεγαλείο
που υπόσχεται.
Ειδικότερα η επίσκεψη στην Αίγυπτο ανέδειξε τα όρια της
στρατηγικής αυτής και τα οποία είχαμε επισημάνει ήδη από πέρυσι (βλ. εδώ): αν
και υπήρξε λαϊκός ενθουσιασμός εκ μέρους, ιδίως, της αιγυπτιακής νεολαίας, η
ηγεσία της Αιγύπτου δεν φάνηκε πρόθυμη να «δορυφοροποιηθεί» σε σχέση με την
Άγκυρα. Η Αίγυπτος είναι μία χώρα με τη δική της, ιδιάζουσα γεωστρατηγική
σημασία (κυρίως λόγω Σουέζ), δεν έχει ούτε ανάγκη ούτε συμφέρον να υποτάσσεται
στους σχεδιασμούς της Τουρκίας, καθώς μπορεί να διεκδικήσει ηγεμονικό ρόλο για
τον εαυτό της στην περιοχή. Μάλιστα, οι βλέψεις του Ερντογάν βρήκαν αντίδραση
στον ίδιο τον χώρο των «Αδελφών Μουσουλμάνων», οι οποίοι υποτίθεται ότι βλέπουν
το ΑΚΡ ως πρότυπο. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του Έσαμ ελ-Εριάν, εκ των
ηγετικών στελεχών του κόμματος Ελευθερίας και Δικαιοσύνης των Αδελφών
Μουσουλμάνων: «Καλωσορίζουμε την Τουρκία και τον Ερντογάν ως εξέχοντα
ηγέτη αλλά δεν νομίζουμε ότι αυτός ή η χώρα του θα πρέπει να καθοδηγούν μόνοι
τους την περιοχή ή να σχεδιάζουν το μέλλον της».
Άλλωστε, η Αίγυπτος ξέφυγε από
τον οθωμανικό έλεγχο πριν ακόμη κι από την Ελλάδα – επί Μωχάμετ Άλυ, θετού
πατέρα του διαβόητου Ιμπραήμ. Γιατί να θέλει να περάσει σήμερα στην
«νεοοθωμανική» σφαίρα επιρροής που λανσάρουν τα βιβλία του κ. Νταβούτογλου;
Ωστόσο, και σε σχέση με την χθεσινή τουρκική πρόκληση, θα
πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση για το γεγονός ότι, όπως αναφέρουν
δημοσιογραφικές πηγές, η τουρκική πλευρά ρώτησε, κατά την πρόσφατη επίσκεψη
Ερντογάν στο Κάιρο, την αιγυπτιακή κυβέρνηση αν θα ήταν πρόθυμη να προχωρήσουν
οι δύο χώρες σε κοινές έρευνες στην ανατολική Μεσόγειο για εντοπισμό
υδρογονανθράκων. Ο Υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας, κ. Γιλδίζ, φέρεται να
δήλωσε σε Αιγύπτιους και Τούρκους δημοσιογράφους ότι οι δύο χώρες συμφώνησαν να
μελετήσουν διεξοδικά την πρόταση της τουρκικής κυβέρνησης.
Καθίσταται φανερό ότι, ενώ Κύπρος και Ισραήλ προχωρούν σε
κοινές έρευνες παρά τις τουρκικές απειλές, η Ελλάδα, μη έχοντας προχωρήσει σε
έγκαιρη κατοχύρωση των δικαιωμάτων της, κινδυνεύει να αποδειχθεί, όπως και στο
παρελθόν, ως ο πιο … «απρόθυμος» κρίκος στην περιοχή όσον αφορά τη διαφύλαξη
των συμφερόντων της, οξύνοντας την προκλητικότητα της τουρκικής πλευράς.