«Αλλάζουμε τον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε
ενέργεια με οδηγό τις τεχνολογίες ΑΠΕ», επισημαίνει, μιλώντας στην «Η», ο
Παναγιώτης Ζέρβας, Γενικός διευθυντής της Cardel Energy , τονίζοντας πως πέραν
των γνωστών -έως τώρα- «πρωταγωνιστών» του χώρου, που δεν είναι άλλοι από τα
φωτοβολταϊκά και τις ανεμογεννήτριες, αντίστοιχη προοπτική και δυναμική
παρουσιάζουν και άλλες εναλλακτικές τεχνολογίες...
Το τελευταίο διάστημα οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
βρίσκονται στο επενδυτικό και αναπτυξιακό επίκεντρο για την τόνωση της
οικονομίας, με τα φωτοβολταϊκά και την αιολική να καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος
της ζήτησης. Υπάρχουν εναλλακτικές πηγές ενέργειας που θα «πρωταγωνιστήσουν»
στο εγγύς μέλλον;
Είναι σαφές ότι οι ΑΠΕ βρίσκονται στο επίκεντρο όχι μόνο του
ελληνικού, αλλά και του παγκόσμιου ενδιαφέροντος, και αυτό όχι τυχαία καθότι οι
κυβερνήσεις όλων των ισχυρών κρατών έχουν ήδη προωθήσει μία σειρά δομικών
αλλαγών και μεταρρυθμίσεων στο χώρο της ενέργειας. Το μήνυμα είναι απλό:
Αλλάζουμε τον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε ενέργεια με οδηγό τις
τεχνολογίες ΑΠΕ. Πέραν των γνωστών -έως τώρα- «πρωταγωνιστών» του χώρου, που
δεν είναι άλλοι από τα φωτοβολταϊκά και τις ανεμογεννήτριες που προαναφέρατε,
αντίστοιχη προοπτική και δυναμική παρουσιάζουν και άλλες εναλλακτικές
τεχνολογίες που ήδη έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην αγορά. Ενδεικτικά μπορούμε
να αναφέρουμε τις Τεχνολογίες Συμπαραγωγής Θερμότητας και Ηλεκτρισμού για
κτιριακές και βιομηχανικές εφαρμογές, τις ηλιοθερμικές μονάδες παραγωγής
ηλεκτρικής ενέργειας βασισμένες σε στροβίλους οργανικού κύκλου Rankine (ORC),
τα υβριδικά συστήματα ηλεκτροπαραγωγής, καθώς και το πεδίο της εξοικονόμησης
ενέργειας σε όλα τα επίπεδα. Ολοένα και συχνότερα έρχονται στο προσκήνιο λύσεις
τόσο για αποθήκευση όσο και για παραγωγή ενέργειας που βασίζονται σε
τεχνολογίες υδρογόνου.
Το υδρογόνο είναι μία εναλλακτική πηγή ενέργειας που για
πολλούς αποτελεί το καύσιμο του μέλλοντος. Ποια τα περιθώρια ανάπτυξης της
συγκεκριμένης αγοράς;
Όντως το υδρογόνο αποτελεί μία εναλλακτική πηγή ενέργειας ή
καλύτερα έναν «φορέα ενέργειας» που λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του θα
μπορούσε κάλλιστα να διεκδικήσει σημαντικό μερίδιο συμμετοχής στην ενεργειακή
αγορά. Το υδρογόνο χρησιμοποιείται μέσω ειδικών διατάξεων που ονομάζονται
«κελιά καυσίμου» ή «στοιχεία υδρογόνου» ή «κυψέλες/κυψελίδες καυσίμου» προς
απόδοση του αγγλικού όρου «fuel cell». Λειτουργούν με βάση τις αρχές
λειτουργίας μιας κοινής μπαταρίας με τη διαφορά ότι το κελί καυσίμου λειτουργεί
σαν χημικός αντιδραστήρας συνεχούς λειτουργίας όσο τροφοδοτείται με υδρογόνο
και οξυγόνο και δεν «αδειάζει» ή δεν χρειάζεται κάποια επαναφόρτιση. Το κύριο
χαρακτηριστικό ενός κελιού καυσίμου είναι η ικανότητά του να μετατρέπει
απευθείας τη χημική ενέργεια σε ηλεκτρική με πολύ υψηλά ποσοστά απόδοσης,
υψηλότερα από οποιοδήποτε άλλο θερμομηχανικό σύστημα.
Δεδομένου του ενεργειακού τοπίου στη χώρα μας, ποιος
πιστεύετε πως είναι ο πλέον ενδεδειγμένος τρόπος υλοποίησης ενός σχεδίου
ενέργειας βασισμένου σε τεχνολογία υδρογόνου;
Για να μπορέσουμε να έχουμε μία ολοκληρωμένη πρόταση επί του
ενεργειακού σχεδίου θα πρέπει πρώτα να εστιάσουμε στο βασικό πρόβλημα αυτής της
τεχνολογίας, που δεν είναι άλλο από την αποθήκευση και διανομή του καυσίμου,
δηλαδή ουσιαστικά τα logistics αυτού. Ενώ, λοιπόν, το υδρογόνο υπάρχει σε
αφθονία στη φύση εξασφαλίζοντας μία αειφορική προοπτική για ανάπτυξη, εντούτοις
αυτό δεν είναι εύκολα διαθέσιμο σε αξιοποιήσιμη μορφή. Αυτό αντιμετωπίζεται
είτε με επιτόπια παραγωγή του υδρογόνου μέσω online reforming από μία πιο
εύκολα «διαχειρίσιμη» και φτηνή πρώτη ύλη (όπως π.χ. είναι η μεθανόλη) είτε με
παροχή του καυσίμου μέσω δικτύων διανομής (pipelines). Για το τελευταίο αξίζει
να σημειωθεί ότι υπάρχουν διατάξεις για χρήση φυσικού αερίου απευθείας από το
υπάρχον δίκτυο ή χρήση του μείγματος αερίων που προκύπτει ως παραπροϊόν στις
βιομηχανίες πετρελαίου.
Προσπαθώντας, λοιπόν, να σκιαγραφήσω ένα σχέδιο ενέργειας
βασισμένο σε τεχνολογίες υδρογόνου με βάση και τα προαναφερθέντα, αυτό θα
πρέπει να βασιστεί στους εξής άξονες, λαμβάνοντας υπόψη και το ενεργειακό τοπίο
της χώρας στην παρούσα χρονική περίοδο: 1) Αντικατάσταση συμβατικών μονάδων
ηλεκτροπαραγωγής σε αυτόνομες ή διασυνδεδεμένες εφαρμογές. 2) Εισαγωγή
νομοθετημάτων που θα δίνουν ξεκάθαρα κίνητρα για το υδρογόνο πέραν των
προβλεπόμενων από την υφιστάμενη νομοθεσία. 3) Προώθηση υφιστάμενων
προγραμμάτων χρηματοδότησης που αφορούν τόσο σε «πράσινες» τεχνολογίες όσο και
στη γενικότερη προβολή και ανταποδοτικότητα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.
4) Κατασκευή δικτύων διανομής. 5) Κατασκευή πρατηρίων διάθεσης υδρογόνου ή/και
συναφών καυσίμων όπως είναι η μεθανόλη. 6) Μακροπρόθεσμη αξιολόγηση υφιστάμενων
Σταθμών ΑΠΕ ως επικουρική ή και βασική χρήση για αποκεντρωμένη παραγωγή
υδρογόνου.
Μηδενικά επίπεδα θορύβου και εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
Ποια τα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη από τη
συγκεκριμένη τεχνολογική χρήση για το επιχειρείν και την κοινωνία μας;
Οι τεχνολογίες υδρογόνου αν και σήμερα παρουσιάζουν ένα
υψηλό αρχικό κόστος κτίσης - εν τούτοις σε βάθος χρόνου εξασφαλίζουν πολύ
μειωμένο αντίστοιχο συνολικό (Total Cost of Ownership). Αυτό συνεπάγεται ότι
ακόμα και με τα σημερινά δεδομένα -ιδιαίτερα σε ορισμένες εφαρμογές- μπορεί να
αποτελέσει μία πολύ αποδοτική επιχειρηματική κίνηση. Δεδομένου του
περιβαλλοντικού οφέλους που προκύπτει (μηδενικά επίπεδα θορύβου και εκπομπών
αερίων του θερμοκηπίου), το οποίο συνδέεται και με οικονομικά κίνητρα και
προοπτικές (εμπορία ρύπων, φορολογία, «πράσινα» bonus κ.λπ.), ευνοείται η χρήση
και ανάπτυξη υποδομών σε απομακρυσμένες και αστικές περιοχές και στους τρεις
βασικούς τομείς ενδιαφέροντος (Βιομηχανία, Μεταφορές, Κτίρια).
Σε αυτό το σημείο
θα ήθελα να τονίσω εκ νέου ότι το υδρογόνο εκτός της αφθονίας του συγκεντρώνει
και πλήθος άλλων χαρακτηριστικών, ο συνδυασμός των οποίων το καθιστά ως μία
πολλά υποσχόμενη λύση για το ενεργειακό «αύριο» του πλανήτη οδηγώντας τις
κοινωνίες σε μία νέα αποκεντρωμένη μορφή ενεργειακής χρήσης. Άλλωστε, αυτό που
εν τέλει έχει αξία είναι να μπορέσουμε μία μέρα να δούμε την ενέργεια μέσα από
τη θεώρηση ότι η περισσότερο υποσχόμενη και πιο αξιόπιστη ΑΠΕ ή εναλλακτική
πηγή ενέργειας είναι η ίδια μας η νοοτροπία και αυτή είναι η μόνη που θα μας
εξασφαλίσει τη σταδιακή... «ΑΠΕξάρτησή» μας από παραγωγικά και καταναλωτικά
πρότυπα του παρελθόντος.
(από την εφημερίδα "Ημερησία")