Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι νέες τεχνολογίες μπορεί
να βοήθησαν σημαντικά τις αραβικές επαναστάσεις της Βόρειας Αφρικής, έχουν όμως
και ένα αρνητικό αποτέλεσμα: Από ότι φαίνεται, μας έχουν κάνει όλους πολύ
αναίσθητους απέναντι σε πράγματα που σε άλλες εποχές θα μας ενοχλούσαν βαθιά.
Πως αλλιώς να εξηγήσει κανείς την προβολή δεκάδων βίντεο στα δελτία ειδήσεων
και στο διαδίκτυο από τον βασανισμό και την θανάτωση του Καντάφι, τα οποία
προβλήθηκαν κατά συρροή δίχως καμία αισχύνη;
Σε ένα κόσμο που ο καθένας μας μπορεί να γίνει μάρτυρας των
πιο ακραίων θεαμάτων με το πάτημα ενός κουμπιού, η ιδέα ορισμένων ανταρτών να
τραβούν με τα κινητά τους έναν βασανισμό, μάλλον δεν αποτελεί πλέον αιτία
έκπληξης. Θα πρέπει όμως να μας προβληματίσει για την ποιότητα των ανθρώπων που
αναλαμβάνουν πλέον την ηγεσία στη γειτονική μας Λιβύη.
Τα πρώτα δείγματα δεν είναι καθόλου θετικά: Το επαναστατικό
συμβούλιο φαίνεται ότι θα ακολουθήσει μια πιο ακραία ισλαμική εσωτερική
πολιτική, σε σύγκριση με τα όσα συμβαίνουν στην Τυνησία και σε άλλες χώρες όπου
ανατράπηκαν οι αυταρχικές κυβερνήσεις του παρελθόντος. Ήδη, οι νέοι κυβερνώντες
ανακοίνωσαν ότι θα καταργήσουν το νόμο του Καντάφι με τον οποίο επέβαλε τη
μονογαμία και επέτρεπε τα διαζύγια. Πλέον, ο νόμος αυτός θεωρείται αντίθετος με
τη Σαρία και κατά συνέπεια ασυμβίβαστος με το Ισλάμ.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να αναρωτηθεί κανείς: Η απόφαση
της νέας κυβέρνησης είναι απλά μια εφαρμογή των όσων ισχύουν στην κοινωνία της
Λιβύης και συνεπώς αποδεκτή για τα δικά τους ήθη και έθιμα ή θα οδηγήσει σε ένα
φονταμενταλιστικό και αυταρχικό κράτος τύπου Σαουδικής Αραβίας; Ο κίνδυνος για
τις γυναίκες της χώρας είναι ασφαλώς ορατός.
Από την πλευρά μας, καλό θα είναι η ελληνική κυβέρνηση να
προχωρήσει το συντομότερο δυνατόν σε επαφές με τη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει
στη Λιβύη, διότι το γεγονός ότι είναι πρωθυπουργός ο Παπανδρέου ασφαλώς δεν μας
βοηθά στη διμερή σχέση πλέον. Και για όσους πιστεύουν ότι η Λιβύη είναι ένα
μακρινό μέρος δίχως σημασία για την Ελλάδα, θυμίζουμε ότι εκκρεμεί εδώ και
χρόνια η χάραξη της ελληνικής ΑΟΖ σε σχέση με αυτή της Λιβύης.
Πρόσφατα, με αφορμή τις σεισμικές έρευνες, το ΥΠΕΚΑ
προχώρησε στην δημοσίευση μιας σειράς χαρτών στους οποίους επί της ουσίας ανακηρύσσει
ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος και στο Λιβυκό Πέλαγος, νοτίως της Πελοποννήσου και της
Κρήτης. Σύμφωνα με ειδικούς του χώρου του διεθνούς δικαίου, δεν είναι σαφές αν
η χάραξη στην οποία προχώρησε το ΥΠΕΚΑ γίνεται με βάση τον Κόλπο της Σύρτης
«κλειστό» ή «ανοικτό», πράγμα που επηρεάζει πάρα πολύ την έκταση της ελληνικής
ΑΟΖ στον συγκεκριμένο αυτό χώρο. Είναι ένα φλέγον εθνικό ζήτημα στο οποίο
πρέπει να δοθεί απάντηση το συντομότερο.
Ακόμα είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε τις προθέσεις των
Λιβύων σχετικά με αυτό το εξειδικευμένο θέμα, για αυτό άλλωστε και επιβάλλεται
να αναλάβει την πρωτοβουλία η ελληνική κυβέρνηση, ώστε να προλάβει τα
χειρότερα. Η επίτευξη μιας συμφωνίας για την ΑΟΖ με τρόπο θετικό για τα εθνικά
μας συμφέροντα θα αποτελούσε ένα ιδανικό προηγούμενο και για ότι έχει σχέση με
την Τουρκία (βλέπε Καστελόριζο), εφόσον αποτυπώνονταν σε αυτή οι αρχές του
διεθνούς δικαίου και της Σύμβασης του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας. Ας
ευχηθούμε να υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στο υπουργείο Εξωτερικών αυτή τη στιγμή,
οι οποίοι να αναλογίζονται τις δυνατότητες και τους κινδύνους που εμφανίζονται
μετά την απομάκρυνση του Καντάφι.