Τρία «Όπλα» στον Πόλεμο με το Λαθρο-κύκλωμα των Καυσίμων

Την πρόθεσή τους να αναλάβουν άμεσα μια νέα προσπάθεια πάταξης του λαθρεμπορίου στον χώρο των καυσίμων δηλώνουν από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Και στο πλαίσιο αυτό επανεξετάζουν τα γνωστά τρία μέτρα, που βρίσκονται ήδη στο συρτάρι, έτοιμα προς εφαρμογή. Συγκεκριμένα, το πρώτο αφορά στη φορολόγηση του πετρελαίου στην πηγή, δηλαδή στα διυλιστήρια. Το δεύτερο έχει να κάνει με την εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης και το τρίτο στην ηλεκτρονική παρακολούθηση της διακίνησης.

Σήμερα, κανένα από αυτά δεν ισχύει, δημιουργώντας μια ανεξέλεγκτη εικόνα στον κλάδο, που αποφέρει κέρδη για τους επιτήδειους, τα οποία, σύμφωνα με εκτιμήσεις, μπορεί ν’ ανέρχονται ετησίως σε ορισμένα δισ. ευρώ. Ισόποση ή και μεγαλύτερη είναι η απώλεια από τα δημόσια ταμεία ως έσοδα από φόρους.

Η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί, στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα που ενέκρινε το περασμένο καλοκαίρι, να υλοποιήσει μόνο το δεύτερο μέτρο σε περίπου έναν χρόνο από σήμερα. Αν συμβεί αυτό, προφανώς θα υπάρξει μια άμβλυνση της χρήσης του πετρελαίου θέρμανσης, που είναι πιο φθηνό, ως πετρελαίου κίνησης, που είναι πιο ακριβό. Η χρήση του πετρελαίου θέρμανσης ως πετρέλαιο κίνησης γίνεται ορατή κυρίως στα ταξί της πρωτεύουσας, καθώς, όπως έχει καταγγελθεί, ένας αριθμός τους εκλύει τεράστιες ποσότητες ρύπων.

Σε ό, τι αφορά το πρώτο μέτρο, παρά το γεγονός ότι είναι ευρέως γνωστό το σύστημα της λαθρεμπορίας, καμία κυβέρνηση δεν κατάφερε να επιβάλει τη φορολόγηση στην πηγή. Ενα τέτοιο μέτρο θα καταργούσε τα πολλαπλά σημεία ελέγχου (αποθήκες, φορτηγά κ. λπ.) και τις μεγάλες αγοραπωλησίες καυσίμων. Στο υποθετικό αυτό σενάριο, η μόνη υποχρέωση που θ’ αναλάμβανε η πολιτεία, θα ήταν αυτό της επιστροφής του φόρου, για τις ποσότητες εκείνες των καυσίμων που προορίζονται για εξαγωγή.

Ποιοι αντιδρούν

Στο μέτρο αυτό, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομιών, αντιδρούν κυρίως οι εταιρείες εμπορίας καυσίμων και λιγότερο τα δύο διυλιστήρια της χώρας.

Το τρίτο μέτρο αφορά στην ηλεκτρονική παρακολούθηση των καυσίμων, τόσο αυτών που είναι προς εξαγωγή όσο και των διακινούμενων ποσοτήτων στο εσωτερικό. Ενα τέτοιο σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης δεν αποτελεί πλέον υψηλή τεχνολογία, αφού εφαρμόζεται σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Αυτό που απαιτείται, αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, ένα σύστημα γεωγραφικού προσδιορισμού θέσης –το γνωστό GPS– που θα εγκατασταθεί σε φορτηγά αυτοκίνητα και φορτηγά πλοία (σλέπια) που διακινούν καύσιμα. Ετσι, οποιαδήποτε παρέκκλιση της πορείας τους θα καταγράφεται ηλεκτρονικά, κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα. Για παράδειγμα, πολλά φορτηγά αυτοκίνητα που περιέχουν καύσιμα προς εξαγωγή (π. χ. στα Σκόπια), πολλές φορές δεν βγαίνουν καν από τη χώρα. Μέσω του συστήματος GPS παρακολουθείται, εκτός από τη γεωγραφική θέση, και οποιαδήποτε μεταβολή του φορτίου με ακρίβεια εκατοστού και δευτερολέπτου.

Το δεύτερο που απαιτείται είναι η τοποθέτηση ενός συστήματος εισροών - εκροών καυσίμων στα πρατήρια της χώρας. Και για τα δύο συστήματα αυτά υπάρχουν αντιδράσεις.

Οι βενζινοπώλες

Για παράδειγμα, πολλοί βενζινοπώλες αντιδρούν στην τοποθέτηση του συστήματος, καθώς θεωρούν υπέρογκη τη δαπάνη. Ερευνα του υπουργείου Οικονομικών, που έγινε αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων από τη νυν κυβέρνηση, έδειξε ότι το σύστημα αυτό κοστίζει 8.000 ευρώ ανά πρατήριο. Οι πρατηριούχοι ζήτησαν κίνητρα για την τοποθέτησή τους. Ωστόσο, ήδη, μια σειρά πρατηρίων διαθέτουν συστήματα εισροών καθώς τους το επιβάλλει η εταιρεία εμπορίας με την οποία συνεργάζονται.