Στοπ στο Πετρέλαιο, στον «Πάγο» οι Λογαριασμοί

Το 80-90% του συναλλάγματος που εισρέει στο Ιράν και «ταΐζει» το ΑΕΠ του προέρχεται από τις εξαγωγές πετρελαίου. Οι δε χώρες-μέλη της Ε.Ε. είναι, μαζί με την Κίνα και τη Ρωσία, οι σημαντικότεροι εμπορικοί εταίροι του, απορροφώντας τεράστιες ποσότητες μαύρου χρυσού. Πολύ λογικά, λοιπόν, οι «27» σκέφθηκαν ότι εάν θέλουν να πιέσουν αποτελεσματικά την Τεχεράνη για να εγκαταλείψει το πυρηνικό της πρόγραμμα και τις ευρύτερες φιλοδοξίες της, θα πρέπει να στοχεύσουν το πιο ισχυρό της όπλο. Κι αυτό ακριβώς έκαναν χθες οι υπουργοί Εξωτερικών.

Η απόφαση, βεβαίως, είχε προαναγγελθεί - αυτό, όμως, δεν την καθιστά λιγότερο σημαντική. «Πρόκειται για κυρώσεις που δεν έχουν προηγούμενο», δήλωσε ο επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας, Ουίλιαμ Χέιγκ, ο οποίος ήταν ανάμεσα σ' αυτούς που πρωτοστάτησαν για την επιβολή του εμπάργκο. «Το ζητούμενο είναι να μην αποδεχθούμε ότι το Ιράν θα αποκτήσει πρόσβαση στην ατομική βόμβα», σχολίασε ένας άλλος πρωταγωνιστής, ο Γερμανός Γκίντο Βεστερβέλε.

Το πακέτο που εγκρίθηκε χθες προβλέπει ότι, από εδώ και στο εξής, καμία χώρα-μέλος δεν θα μπορεί να συνάπτει νέα προθεσμιακά συμβόλαια με την Τεχεράνη για αγορά πετρελαίου, ούτε όμως να της πουλά τεχνολογία, τεχνογνωσία και ανταλλακτικά.

Εξαίρεση
Όσον αφορά τα ήδη ισχύοντα συμβόλαια, προβλέπεται μια μεταβατική περίοδος πέντε περίπου μηνών -ως την 1η Ιουλίου- οπότε και θα σταματήσει πλήρως κάθε παράδοση ιρανικού πετρελαίου στην Ευρώπη. Εξαίρεση θα γίνει μόνο για την Ιταλία, καθώς η Ρώμη δεν καταβάλλει μετρητά στην Τεχεράνη, μιας και (βάσει διμερούς συμφωνίας) η τελευταία αποπληρώνει το χρέος της προς την Ιταλία μέσω της εξαγωγής πετρελαίου. Σε αυτό το διάστημα, οι κυβερνήσεις και οι πετρελαϊκές βιομηχανίες των «27» οφείλουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και να βρουν άλλες πηγές για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Πρώτος υποψήφιος είναι η μεγάλη ανταγωνίστρια του Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η οποία ήδη έχει δηλώσει ότι έχει τη δυνατότητα να καλύψει γρήγορα τις ποσότητες που θα λείψουν από την αγορά. Ωστόσο, υπάρχει ένα ακόμη πρόβλημα: το ιρανικό πετρέλαιο θεωρείται από τους ειδικούς πολύ πιο «ελαφρύ» και «γλυκό» σε σχέση με το σαουδαραβικό, κάτι που σημαίνει ότι αρκετά διυλιστήρια θα είναι αναγκασμένα να εκσυγχρονίσουν τις εγκαταστάσεις τους. Οι κυρώσεις, όμως, δεν αφορούν μόνο το πετρέλαιο του Ιράν, αλλά και την κεντρική του τράπεζα.

«Πάγωμα»
Η Ε.Ε. επέβαλε «πάγωμα» των λογαριασμών της και απαγόρευσε κάθε συναλλαγή που έχει να κάνει με την εξυπηρέτηση πετρελαϊκών συμβολαίων. Ακόμη δε και οι συναλλαγές που αφορούν άλλους τομείς θα πρέπει να περνούν από αυστηρότατο έλεγχο, προκειμένου να επιτρέπονται.

Όπως ήταν φυσικό, η Τεχεράνη αντέδρασε έντονα στην αναγγελία των νέων κυρώσεων, εγείροντας και πάλι θέμα κλεισίματος των Στενών του Ορμούζ. Μάλιστα, ο πρώην υπουργός Πληροφοριών και σημαίνον στέλεχος του καθεστώτος, Αλί Φαλαχιάν, κάλεσε την κυβέρνηση να απαγορεύσει πλήρως από τώρα τις εξαγωγές πετρελαίου προς την Ε.Ε., προκαλώντας σοκ και μεγάλη άνοδο στις τιμές - οι οποίες χθες τράβηξαν και πάλι την ανηφόρα στις διεθνείς αγορές, με τον brent να ξεπερνά τα 111 δολάρια το βαρέλι.