Από τις αρχές του έτους οι διεθνείς τιμές πετρελαίου
έχουν ανατιμηθεί περίπου 10%. Σήμερα το μεσημέρι (2/2) στο
ICE
του Λονδίνου η τιμή του αργού
εκινείτο πάνω από τα $112 το βαρέλι για την ποικιλία
Brent, που αποτελεί το
benchmark για την Ευρώπη, για
παραδώσεις Μαρτίου. Παρομοίως το καλάθι αργού του
OPEC, το οποίο χρησιμοποιείται ως
σημείο αναφοράς στην διαμόρφωση των τιμών φυσικών φορτίων χθες το βράδυ έκλεισε
και αυτό στα $111,21 το βαρέλι.
Κοινή είναι η αντίληψη
μεταξύ εμπόρων και αναλυτών ότι οι τιμές του αργού κινούνται σε
ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα δεδομένης μιας σειράς παραγόντων που δρουν ανασχετικά
στις όποιες ανοδικές πιέσεις. Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν:
(i).
Την ισχυροποίηση του δολαρίου έναντι του ευρώ, το οποίο σημαίνει μεγαλύτερη
αγοραστική ισχύ για τους παραγωγούς.
(ii).
Την μείωση της ζήτησης για αργό και προϊόντα στο Δ’ τρίμηνο του 2011 και
εκτιμήσεις απ’ όλους ανεξαιρέτως τους διεθνείς οργανισμούς και
think tanks (δηλ. ΙΕΑ,
OPEC, ΑΕΑ και
CGES) για την αύξηση της ζήτησης το
2012 η οποία προβλέπεται στα 0,4 – 0,7 εκατ. βαρέλια την ημέρα έναντι αύξησης
1,1 εκατ. βαρελιών μεταξύ 2010 και 2011.
(iii).
Την συνεχιζόμενη κρίση στην Ευρωζώνη και προβλέψεις για αναιμική οικονομική ανάπτυξη της τάξεως του
0,5% για το 2012.
(iv).
Την προειδοποίηση του
IMF ότι η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη θα κινηθεί σε χαμηλότερα από το 2011
επίπεδα στην ζώνη του 3,25%
Παρά τις ανωτέρω σημαντικές αρνητικές συνιστώσες, που
συμμετέχουν στην διαμόρφωση των διεθνών τιμών του αργού, αυτές οδηγούνται σε
νέα υψηλά επίπεδα με εκτιμήσεις ότι σύντομα θα φθάσουν ή και θα ξεπεράσουν τα
$115 το βαρέλι. Η νέα ανοδική τάση είναι το αποτέλεσμα του ανακοινωθέντος στις 23/1 πετρελαϊκού
embargo της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά
του Ιράν, μετά από πιέσεις των ΗΠΑ, και της απόφασης της Τεχεράνης για άμεση μονομερή
παύση των εξαγωγών πετρελαίου προς οποιαδήποτε Ευρωπαϊκό προορισμό. Η αιφνίδια
απώλεια 600.000 βαρελιών την ημέρα από τη διεθνή αγορά, παρά την σταδιακή
αποκατάσταση της Λιβυκής παραγωγής (η οποία έχει πλέον ξεπεράσει το 1.0 βαρέλια
την ημέρα),αλλά και η αβεβαιότητα που κυριαρχεί στην διεθνή αγορά για το τι
μέλλει γενέσθαι, με τις εξαγωγές Ιρανικού αργού γενικότερα, δημιουργεί έκδηλη
ανησυχία στις διεθνείς αγορές εμπορευμάτων. Η ανησυχία αυτή μεγιστοποιείται με
την σημαντική ενίσχυση των ναυτικών δυνάμεων των ΗΠΑ, Μ. Βρετανίας και Γαλλίας
που περιπολούν την περιοχή του Κόλπου, αποφασισμένες να μην αφήσουν αναπάντητες
Ιρανικές προκλήσεις που στόχο θα είχαν τον αυστηρό έλεγχο της διακίνησης
δεξαμενοπλοίων μέσω των Στενών του Ορμούζ.
Έτσι οι έμποροι, οι
traders, σπεύδουν να τοποθετηθούν
προεξοφλώντας ήδη σημαντικά υψηλότερες τιμές μέσα στις επόμενες ημέρες.
Λάδι στην φωτιά βάζουν και οι Σαουδάραβες μετά τις
πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού πετρελαίου περί δέσμευσης του Βασιλείου να
προασπίσει τις διεθνείς τιμές στο επίπεδο των $100 το βαρέλι και ούτε δολάριο
λιγότερο. Καθότι βάσει του κρατικού προϋπολογισμού του 2012 απαιτούνται έσοδα
τουλάχιστον $187.2 δις το οποίο στην πράξη σημαίνει ότι αυτά θα ξεπεράσουν τα
$220 δις με εκτιμώμενο πλεόνασμα της τάξεως των $28 δις. Το Βασίλειο των Σαούντ
τους τελευταίους 18 μήνες έχει αυξήσει τις κοινωνικές παροχές προς τον τοπικό
πληθυσμό σε μια προσπάθεια να προλάβει ένα διαφαινόμενο κύμα διαμαρτυρίας στον
απόηχο της Αραβικής άνοιξης.
Από την μια πλευρά ο πολύ πραγματικός γεωπολιτικός
κίνδυνος του Ιράν, όπου ο αποκλεισμός των Στενών του Ορμούζ από το Ιράν λόγω επικείμενων εχθροπραξιών δεν φαντάζει
πλέον ένα φανταστικό σενάριο, και από την άλλη η αποφασιστικότητα του
μεγαλύτερου πετρελαιοπαραγωγού του κόσμου να κρατήσει τις τιμές πάνω από τα $100 το βαρέλι – πράγμα που
μπορεί άνετα να πετύχει με αυξομείωση της παραγωγής του – συνθέτουν το σκηνικό
που θα επηρεάσει ουσιαστικά τις αντίρροπες δυνάμεις που δρουν στην διαμόρφωση
των διεθνών τιμών.