Εξελίξεις στο Παρά Πέντε Απειλούν να Ανατρέψουν τις Ισορροπίες στους Αγωγούς

Τις προηγούμενες ημέρες έγινε γνωστό ότι η κοινοπραξία του αγωγού Nabucco υπέβαλε ανανεωμένη πρόταση προς τους Αζέρους, ενόψει της προθεσμίας του Μαρτίου που έχει τεθεί για την τελική τους απόφαση. Πρόκειται για μια ύστατη προσπάθεια, η οποία όμως μαρτυρά πως τα πράγματα μπορεί τελικά να εξελιχθούν πολύ διαφορετικά από ότι περιμένει κανείς.

Εν ολίγοις, οι εταίροι του Nabucco διεμήνυσαν στην κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ ότι είναι διατεθειμένοι να συνεργαστούν με κάποιο ανταγωνιστικό σχέδιο και ότι δεν είναι πλέον τόσο απόλυτοι όσο παλαιότερα. Αυτό είναι φυσικό, διότι από πέρυσι μέχρι σήμερα έχουν σημειωθεί ορισμένες σημαντικές εξελίξεις: α) Ο Nabucco δεν έχει καταφέρει να συγκεντρώσει την απαιτούμενη οικονομική στήριξη και β) στο παιχνίδι έχουν εμφανιστεί ο αγωγός SEEP και ο αγωγός Trans Anatolian, οι οποίοι είναι σαν να έχει χωρίσει κάποιος το Nabucco σε δύο μισά.

Τα δύο αυτά έργα στηρίζονται άμεσα από εταιρείες που μετέχουν στο κοίτασμα Σαχ Ντενίζ και ως εκ τούτου διαθέτουν σημαντική επιρροή στην τελική απόφαση για το ποιος θα αναλάβει να εξάγει το φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Ο SEEP είναι μια πρόταση της ΒΡ που αντιγράφει ουσιαστικά το Nabucco στο ευρωπαϊκό του κομμάτι, αλλά με άλλο επενδυτικό σχήμα, ενώ ο Trans Anatolian είναι πρωτοβουλία της αζέρικης SOCAR από κοινού με τους Τούρκους της Botas για αναβάθμιση του μεταξύ τους δικτύου, με δυνατότητα μεταφοράς ολοένα και μεγαλύτερων ποσοτήτων στο μέλλον.

Στα παραπάνω προσθέτουμε ότι η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν έχει δηλώσει ευθέως ότι δεν προτίθεται να εξάγει όλο της το αέριο μέσω ενός μόνο αγωγού και ότι θα προτιμούσε να διέθετε πολλαπλές επιλογές. Δεν είναι πάντως απόλυτα ξεκάθαρο τι ακριβώς εννοεί με αυτό.

Έτσι λοιπόν, καθώς οδεύουμε προς την τελική ευθεία για τη μεγάλη μάχη των αγωγών, διαγράφονται τα εξής σενάρια:

1. Το Αζερμπαϊτζάν θα εξάγει αέριο στην Τουρκία μέσω του δικτύου Trans Anatolian, ενώ στη συνέχεια θα αναλάβει μια άλλη κοινοπραξία ( ITGI, TAP, ή ένας περιορισμένης έκτασης SEEP ή Nabucco) να το μεταφέρει στην Ευρώπη.

2. Δεν αποκλείεται να γίνει τελικά μια σύμπτυξη ανταγωνιστικών έργων, προκειμένου να ικανοποιηθούν μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, αλλά και οι Βρυξέλες. Αυτό είναι και το πιο επικίνδυνο σενάριο για τα ελληνικά συμφέροντα, αφού πιθανότατα δεν θα συμπεριλάβει την χώρα μας. Οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ, ότι την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ενδιαφέρει απλά να υπάρχει ένας αγωγός στον οποίο θα συμμετέχουν μεγάλοι ευρωπαϊκοί ενεργειακοί όμιλοι. Το όνομα αυτού του αγωγού δεν έχει τόση σημασία, οπότε στην πράξη δεν αποκλείεται να δούμε την ανάδειξη μιας πρότασης για ένα Nabucco α λα καρτ ( Nabucco West;), με αλλαγές στο επενδυτικό σχήμα.

3. Βάσει τελευταίων πληροφοριών, δεν αποκλείεται σύμπτυξη ITGI- TAP σε μια κοινοπραξία με ακολουθούμενη χάραξη αυτή του ITGI.

4. Τέλος, πιθανή είναι και μια νέα τρίμηνη αναβολή της τελικής απόφασης του Σαχ Ντενίζ, δηλαδή ως τον Ιούνιο, αν και πλέον ο χρόνος μέχρι την έναρξη της παραγωγής της δεύτερης φάσης του κοιτάσματος λιγοστεύει.