Όπως είχε επισημάνει σε σχόλιο του την
περασμένη εβδομάδα το energia.gr («Πού οδηγούνται οι τιμές του πετρελαίου;» βλ.
εδώ)– οι διεθνείς τιμές του αργού
ευρίσκονται για μια ακόμη φορά υπό πίεση με τους παράγοντες που ευθύνονται για
τις ανοδικές τάσεις να υπερτερούν αυτών που εκπροσωπούν τις καθοδικές. Έτσι
το βράδυ της 6ης Φεβρουαρίου η τιμή της ποικιλίας Brent – που αποτελεί το benchmark για Ευρώπη
και Ασία – ενισχύθηκε κατά $2,50 το βαρέλι κλείνοντας στα $116,37 το
βαρέλι στο ICE του Λονδίνου για
παραδόσεις Μαρτίου.
Σύμφωνα με παρατηρητές της διεθνούς αγοράς
πετρελαίου η προχθεσινή απότομη άνοδος οφείλεται κυρίως στο συνεχιζόμενο κύμα
κακοκαιρίας που πλήττει το βόρειο ημισφαίριο, με τις προγνώσεις να ομιλούν για
παρατεταμένο ψύχος μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, πράγμα που σημαίνει αυξημένη
ζήτηση ιδίως για πετρέλαιο θέρμανσης το
οποίο ακόμη αποτελεί το βασικό καύσιμο για την κεντρική θέρμανση κτιρίων σε
πολλές χώρες. Ακόμα και η αυξημένη ζήτηση για φυσικό αέριο επηρεάζει ανοδικά
τις τιμές του πετρελαίου αφού μεγάλοι παραγωγοί όπως η Gazprom έχουν δηλώσει
αδυναμία περαιτέρω αύξησης των παραδόσεων σε πελάτες στην Ευρώπη, πράγμα που
για πρώτη φορά ίσως φανερώνει τα παραγωγικά όρια του συστήματος μιας μεγάλης
πετρελαιοπαραγωγικής χώρας όπως είναι η Ρωσία.
Παράλληλα εξακολουθεί η όξυνση στις Ιρανό –
Αμερικανικές σχέσεις με αφορμή το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης με την
ρητορική του θεοκρατικού καθεστώτος και τις ακραίες θέσεις της κυβέρνησης του
Ισραήλ να μην βοηθούν σε μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης της κρίσης. Το μόνο
φωτεινό σημείο η απόφαση του Αγιατόλαχ Αλί Χαμεΐνι, που είναι και υπέρτατη
αρχή, να μην προχωρήσει το Ιράν μονομερώς στην εφαρμογή άμεσου embargo κατά της
Ευρώπης που θα είχε ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση αίφνης από την αγορά 600.000
βαρελιών την ημέρα. Η θέση αυτή του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη και αρχηγού
κράτους, που έγινε γνωστή μέσω της ομιλίας του στις προσευχές της περασμένης
Παρασκευής, ανατρέπει ουσιαστικά μια προηγούμενη απόφαση της Βουλής των
αντιπρόσωπων, της Majlis, και
υποδεικνύει μια πιο ρεαλιστική και ψύχραιμη αντιμετώπιση του Ευρωπαϊκού embargo
κατά του Ιράν όπως αυτό αποφασίστηκε κατά
την συνάντηση των υπουργών εξωτερικών της Ε.Ε. στις 23/1 στις Βρυξέλλες. Μένει να δούμε
ασφαλώς σε τι βαθμό η Τεχεράνη θα θελήσει να συνδιαλαγεί με την Δύση και να
εγκαταλείψει τις απειλές περί κλεισίματος των Στενών του Ορμούζ όπου
διακινείται το 1/3 περίπου των δια θαλάσσης μεταφερόμενων πετρελαϊκών
φορτίων. Το Ιράν έχει ήδη προειδοποιήσει
ότι η απάντηση του σε τυχόν στρατιωτικό πλήγμα θα είναι οδυνηρή για οποίον το
τολμήσει. Επιπλέον το Σαββατοκύριακο ο
στρατός ξηράς του Ιράν πραγματοποίησε μικρής κλίμακας ασκήσεις στο νότιο τμήμα
της χώρας.
Παρ’ όλα αυτά, οι ΗΠΑ έχουν μετακινήσει
ισχυρές ναυτικές δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή, οξύνοντας την ένταση. Επιπλέον
το Ισραήλ, σύμφωνα τουλάχιστον με Αμερικανούς αξιωματούχους, είναι έτοιμο να
προχωρήσει μονομερώς σε στρατιωτική επέμβαση για να εμποδίσει το Ιράν να
κατασκευάσει πυρηνικά όπλα. Μάλιστα η επίθεση αυτή, κατά τον υπουργό Αμύνης των
ΗΠΑ Ληόν Πανέττα μπορεί να γίνει το προσεχές δίμηνο.
Βέβαια τα διυλιστήρια σε Ισπανία, Γαλλία,
Ιταλία και Ελλάδα δεν περιμένουν την 1 Ιουλίου και έχουν ήδη προχωρήσει στην
υλοποίηση σχεδίων για την εξασφάλιση εναλλακτικών πηγών προμήθειας, κυρίως από
Ρωσία, Σ. Αραβία και Λιβύη, κάτι
πού έχει όμως επιπτώσεις στην διαμόρφωση των τιμών Platts
East Mediterranean που επηρεάζονται πλέον προς τα άνω καθώς εκδηλώνεται
αυξημένη ζήτηση για τις ίδιες ποικιλίες στην ίδια γεωγραφική περιοχή από
αρκετούς πελάτες. Όπως ανέφεραν στο energia.gr ανώτερα διοικητικά στελέχη
Ευρωπαϊκών διυλιστηρίων προς το παρόν δεν υπάρχει πρόβλημα εφοδιασμού στην
Ευρωπαϊκή αγορά καθ’ ότι φορτία υπάρχουν στον Κόλπο και στην Μαύρη Θάλασσα. Το
θέμα είναι περισσότερο οικονομικό αφού έχουν αλλάξει οι όροι αγοράς με τους
προμηθευτές να επιμένουν σε σχεδόν άμεση εξόφληση για παραδοθέντα φορτία. Κάτι
που έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομική
λειτουργία των διυλιστηρίων και που πρόσφατα οδήγησε σε χρεοκοπία την Ελβετική Petroplus,
από τους μεγαλύτερους διυλιστικούς ομίλους της Ευρώπης.
