Ρωμαϊκό Κουαρτέτο

Επικοινωνιακός ελιγμός που δίνει το μήνυμα ότι Ρώμη και Μαδρίτη παρά την επιδείνωση της δημοσιονομικής τους κρίσης εξακολουθούν να είναι συνδιαμορφωτές δίπλα στη Γαλλία και τη Γερμανία της στρατηγικής της Ευρωζώνης, ή διαπραγμάτευση ουσίας με τους Ολάντ, Μόντι και Ραχόι να πιέζουν τη Μέρκελ για ταχύτατη ρεαλιστική προσαρμογή;

Η συνάντηση των τεσσάρων, με πρωτοβουλία του Μόντι, παρά τις αντιρρήσεις της Μέρκελ, στις 22 Ιουνίου στην ιταλική πρωτεύουσα, έπεται των βουλευτικών εκλογών σε Γαλλία και Ελλάδα και προηγείται της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. στις 28-29 Ιουνίου, θα πραγματοποιηθεί σε μια κρίσιμη στιγμή.

Η επαναδιαπραγμάτευση Γαλλίας-Γερμανίας προσδιορίζεται σε βάθος χρόνου πολύ μεγαλύτερο, με πλησιέστερο καταληκτικό ορίζοντα το Φθινόπωρο, από ό,τι η λήψη επειγόντων μέτρων για τη θωράκιση-διάσωση της Ισπανίας και την αποτροπή άμεσων σοβαρών κλυδωνισμών στην Ιταλία.

Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν οι Αγορές θα ηρεμήσουν με ένα πακέτο πυροσβεστικών μέτρων που θα αφορούν την παραπαίουσα Ισπανία ή αν θα εξακολουθήσουν να απαιτούν τη συνολική θωράκιση της Ευρωζώνης για την οποία επείγεται ο Ολάντ και κωλυσιεργούν οι Μέρκελ-Σόιμπλε.

Ετσι, αν θεωρητικά υπάρχει σύμπτωση συμφερόντων Παρισιού, Ρώμης και Μαδρίτης, δεν είναι δεδομένο ότι στη συνάντηση της Ρώμης οι Μόντι, Ραχόι θα συμπαραταχθούν με τον Ολάντ. Αν η Γαλλία έχει αντοχές με ορίζοντα μηνών για μια σκληρή διαπραγμάτευση με τη Γερμανία, τα δύο μεγάλα μεγέθη του Νότου της Ευρωζώνης δεν τις έχουν.

Ετσι, παρά την αρχική αρνητική στάση της Μέρκελ για τη συνάντηση των τεσσάρων στη Ρώμη, η πρωτοβουλία του Ιταλού πρωθυπουργού κινδυνεύει να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα στον Ολάντ, παρά στην καγκελάριο:

Πρώτον, να δοθεί στο Βερολίνο το διευρυμένο περιθώριο ελιγμών ανάμεσα στο Παρίσι, τη Ρώμη και τη Μαδρίτη, να γίνουν οι γερμανικές υποχωρήσεις σε ad hoc επείγουσες παρεμβάσεις και όχι σε μέτρα που θα είναι δεσμευτικά για το μέλλον της Ευρωζώνης και συνολικά της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Δεύτερον, να δημιουργηθεί προηγούμενο που θα υποβαθμίζει εκ των πραγμάτων τη διμερή γαλλογερμανική διαβούλευση, μια εξέλιξη που θα υποβιβάσει τη Γαλλία στο ρόλο του ενός εκ των τριών ησσόνων εταίρων της Γερμανίας.

Το πρόσφατο παρελθόν μας βοηθά να καταλάβουμε πώς κινούνται Μαδρίτη και Ρώμη απέναντι στο γαλλογερμανικό δίδυμο:

Την Άνοιξη του 2003 Αθνάρ και Μπερλουσκόνι στήριξαν την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ, προφανώς με την παραδοχή ότι η Διατλαντική Σχέση, η εμπλοκή των ΗΠΑ στις ευρωπαϊκές ισορροπίες διασφαλίζει τα ζωτικά τους συμφέροντα καλύτερα από ό,τι μια γαλλογερμανική Ευρώπη.

Οταν ο Σαρκοζί αμέσως μετά την εκλογή του την Άνοιξη του 2007 άρχισε να κινείται ταχύτατα για τη συγκρότηση Μεσογειακής Ένωσης-Νότιας Ευρώπης συν οι απέναντι Μεσογειακές Χώρες, την πρωτοβουλία τορπίλισε η Μέρκελ με την πλήρη στήριξη του Θαπατέρο και του Πρόντι, που έβλεπαν την κίνηση του Γάλλου προέδρου ως απειλή για τα ζωτικά τους συμφέροντα στην ίδια περιοχή.

Τούτων λεχθέντων η πρωτοβουλία Μόντι υπηρετεί μια μακρά ιταλική διπλωματική σταθερά από το 1914 μέχρι και σήμερα: Τη σκληρή διαπραγμάτευση και την επαμφοτερίζουσα στάση ανάμεσα στη Γερμανία και στο κύριο αντίβαρό της στις ευρωπαϊκές ισορροπίες, τη Γαλλία.

Αλλωστε στις 31 Αυγούστου του 1939 ο Μουσολίνι δεν ετοιμαζόταν να πολεμήσει στο πλευρό του Βερολίνου, αλλά να συγκαλέσει διάσκεψη των τεσσάρων -Ιταλία, Γερμανία, Βρετανία, Γαλλία- για ένα δεύτερο Μόναχο, αυτή τη φορά σε βάρος της Πολωνίας.