Λίγο καιρό πριν τεθεί σε ισχύ το εμπάργκο της Ε.Ε. κατά του
Ιράν, αλλά και σειρά μέτρων της Ουάσιγκτον, η τιμή του πετρελαίου έχει πάρει
την κατιούσα διεθνώς, από τα 120 δολάρια τον Μάρτιο στα 105 δολάρια τις
τελευταίες ημέρες. Τα μηνύματα όμως από διάφορες πηγές μαρτυρούν ότι πρόκειται
για μια προσωρινή ανάσα, η οποία δεν θα διαρκέσει πολύ.
Αναφέρουμε τρία ενδεικτικά στοιχεία που συνηγορούν υπέρ μιας
αύξησης της τιμής μεσοπρόθεσμα, κυρίως μετά το τέλος του 2012:
Α. Με βάση τα στοιχεία του
OPEC και του ΙΕΑ, η υπερβάλλουσα
παραγωγική δυνατότητα του καρτέλ βρίσκεται σήμερα στα χαμηλότερα επίπεδα από το
2008. Με άλλα λόγια, το μαξιλαράκι ασφαλείας που διαθέτει ο
OPEC (βασικά η Σαουδική Αραβία) είναι
μικρότερο από ότι στο παρελθόν και η αγορά παραδοσιακά αντιδρά με φόβο απέναντι
σε ανάλογες εξελίξεις.
Β. Η Μεταμόρφωση του ΙΕΑ. Ο οργανισμός έχει αλλάξει τροπάριο
το τελευταίο έτος όσον αφορά το πετρέλαιο και έχει υιοθετήσει μια πολύ πιο
πεσιμιστική άποψη. Σε δεκάδες ανακοινώσεις και εκθέσεις του έχει υπογραμμίσει
τα προβλήματα που παρουσιάζονται στην παγκόσμια παραγωγή, υιοθετώντας συχνά την
άποψη των θιασωτών του
peak
oil
όσον αφορά το μέλλον.
Γ. Πρόσφατα, στο συνέδριο του ΙΕΝΕ στη Θεσσαλονίκη, η
εκπρόσωπος του ΙΕΑ αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας της απαριθμώντας τα
διάφορα μέτρα που μπορεί να λάβει ο οργανισμός σε περίπτωση ανάγκης ή έλλειψης
στην αγορά πετρελαίου ή φυσικού αερίου. Ίσως να είναι καθαρά συγκυριακό, αλλά
ίσως να θέλει ο οργανισμός να μας προετοιμάσει για μια δύσκολη συνέχεια.
Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλά θα κριθούν από την
διακύμανση της τιμής στους επόμενους μήνες. Ο πρόεδρος Ομπάμα είναι
αποφασισμένος να μην αφήσει το ακριβό πετρέλαιο να τον εμποδίσει από μια
δεύτερη θητεία και έχει αποδείξει ότι θα χρησιμοποιήσει κάθε μέσο προς αυτό τον
σκοπό, ακόμα και την αποδέσμευση ποσοτήτων από τα στρατηγικά αποθέματα της
χώρας του. (Παρεπιπτόντως, το γεγονός ότι ο πρόεδρος Ομπάμα θέλει να αποφύγει
οικονομικές περιπέτειες φέτος, συνηγορεί υπέρ και της παραμονής της Ελλάδας
στην ευρωζώνη, τουλάχιστον μέχρι το 2013).
Κατά συνέπεια, μια πιθανή άνοδος των τιμων στα επίπεδα άνω
των 115-120 δολαρίων θα συμβεί μόνο μετά το τέλος του φετινού έτους, ώστε να
μην δημιουργήσει πολιτικό κόστος. Το θέμα όμως είναι ότι αν στο μεταξύ
παρατηρηθεί κάποια έντονη άνοδος της τιμής του πετρελαίου, αυτό θα σημαίνει ότι
είναι πέραν του ελέγχου της Ουάσιγκτον και θα μαρτυρά τα ακριβή όρια των
πολιτικών δυνάμεων στην προσπάθειά τους να «τιθασεύσουν» την αγορά.