Το σχέδιο που, σύμφωνα με τα χθεσινά (03/06) δημοσιεύματα
του Reuters και της γερμανικής εφημερίδας Welt am Sonntag, επεξεργάζονται οι
επικεφαλής τεσσάρων ευρωπαϊκών θεσμών (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Κομισιόν, E.Κ.Τ και
Eurogroup), επιβεβαιώνει την διαπίστωση ότι η Γερμανία επιχειρεί να προωθήσει,
με αφορμή την κρίση χρέους που μαστίζει την Ευρωζώνη, μία σειρά θεσμικών
αλλαγών που θα ενισχύουν την ηγεμονική της θέση στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Στο “συνολικό σχέδιο” που φέρονται να καταρτίζουν οι κκ.
Ρομπάι, Μπαρόζο, Ντράγκι και Γιούνκερ, και που χαρακτηρίστηκε ως “oδικός χάρτης” προς την πλήρη οικονομική ενοποίηση,
περιλαμβάνονται προτάσεις, όπως:
-η ενίσχυση των εξουσιών των θεσμών της ΕΕ, έναντι της κατάρτισης των εθνικών
προϋπολογισμών.
-η δημιουργία πανευρωπαϊκής εποπτικής Αρχής για τις τράπεζες, με πρωτόγνωρες
εξουσίες.
-η εναρμόνιση των εθνικών φορολογικών πολιτικών, σε επίπεδο ευρωπαϊκό και
παρόμοιες ρυθμίσεις για την εξωτερική πολιτική και την πολιτικής ασφάλειας.
Επίσης, υπάρχει επεξεργασία σειράς προτάσεων, που άπτονται του τομέα της
κοινωνικής ασφάλισης.
Οι παραπάνω προτάσεις συνιστούν ιδιαίτερα προωθημένα
ενοποιητικά βήματα, σε μία περίοδο κατά την οποία υπάρχει η ανάγκη για πολύ πιο
απτές και άμεσες και πυροσβεστικές λύσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης
χρέους, όπως η θέσπιση των ευρωομολόγων και η ενίσχυση της ρευστότητας από την
Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Όπως έχουμε γράψει και παλαιότερα, σε περιόδους παροξυσμού
της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, η Γερμανία συζητά, μόλις την τελευταία στιγμή, λύσεις
που ενισχύουν την δική της σχετική θέση. Έτσι και σήμερα, με τον πανικό σχετικά
με τις εξελίξεις στην Ισπανία και την αβεβαιότητα για το αποτέλεσμα των επικείμενων
ελληνικών εκλογών, οι παραπάνω προτάσεις, που είναι φανερό ότι γίνονται υπό
γερμανική πίεση, τίθενται επί τάπητος εν όψει της Συνόδου Κορυφής στο τέλος του
μήνα (28-29 Ιουνίου).
Ενδεικτικές των προθέσεων του Βερολίνου είναι οι δηλώσεις
Γερμανού κυβερνητικού αξιωματούχου για το θέμα: “Το θεμελιώδες ερώτημα είναι
σχετικά απλό. Οι εταίροι μας θέλουν πραγματικά περισσότερη Ευρώπη ή απλά θέλουν
πιο πολλά γερμανικά χρήματα;”
Είναι πολύ πιθανόν αυτός ο “oδικός χάρτης” προς την πλήρη
οικονομική ενοποίηση να βρει ευήκοον ους από την Ισπανία, η οποία βρίσκεται στα
πρόθυρα της κατάρρευσης, ενώ, αντίθετα, αναμένεται να φέρει σε δύσκολη θέση τον
νεοεκλεγέντα Γάλλο πρόεδρο Ολάντ. Κι αυτό γιατί οι μεταβιβάσεις εθνικής
κυριαρχίας προς τα κοινοτικά όργανα, που προϋποθέτει το σχέδιο αυτό, δύσκολα
μπορούν να γίνουν δεκτές χωρίς αντιδράσεις στην Γαλλία, με την ισχυρή
κρατοκεντρική παράδοση, ενώ, παράλληλα, συνιστούν κίνηση ματ της Μέρκελ, η
οποία εμφανίζεται πρόθυμη να μιλήσει στο όνομα μίας στενότερης ευρωπαϊκής ενοποίησης,
που συχνά, έστω στη ρητορική, υπερασπίζονταν πολλοί Γάλλοι πολιτικοί.
Κυρίως, όμως, το πρόβλημα του Φρανσουά Ολάντ είναι, εν όψει
και της μίνι Συνόδου Κορυφής στη Ρώμη, στις 22 Ιουνίου, με τη συμμετοχή της
Ιταλίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ισπανίας, ότι ο “oδικός χάρτης”
αυτός χάρτης απομακρύνει από την ατζέντα το ζήτημα της ανάπτυξης σε επίπεδο
ευρωζώνης, με την “σημαία” του οποίου εξελέγη, μειώνει τις πιθανότητες δημιουργίας
συμμαχιών με χώρες που επείγονται για “πυροσβεστικές” λύσεις (όρα Ισπανία) και
θέτει σε πρώτο πλάνο την αλλαγή των θεσμών, εντός, όμως, του σημερινού πλαισίου
οικονομικής πολιτικής.
Το σχέδιο που επεξεργάζονται οι επικεφαλής των τεσσάρων
ευρωπαϊκών θεσμών έρχεται σε μία στιγμή κατά την οποία η Ευρωζώνη μαστίζεται
από ύφεση (-0,1% η πρόβλεψη του ΟΟΣΑ για εφέτος). Αντί, όμως, να εκφράζει την
ανάγκη για ανάπτυξη, αντικατοπτρίζει τις διαφορές επιπέδου ανάμεσα στις ισχυρές
οικονομίες του ευρωπαϊκού Βορρά και στις αδύναμες της περιφέρειας. Το ότι
προσπαθεί να τις παγιώσει και σε θεσμικό επίπεδο αποτελεί ανησυχητικό σημάδι
και για το ευρωπαϊκό ενοποιητικό εγχείρημα, αλλά και για την παγκόσμια
οικονομία.