Οι Αγορές δεν πείθονται από τα πακέτα διασώσεων από την επομένη της
συνάντησης κορυφής Μέρκελ-Σαρκοζί στην Ντοβίλ τον Οκτώβριο του 2010,
τότε που υιοθετήθηκε ως εργαλείο αντιμετώπισης της δημοσιονομικής κρίσης
η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα (ελεγχόμενη χρεοκοπία), μια πρόνοια την
αποσταθεροποιητική επίδραση της οποίας ομολόγησαν δημόσια πέρσι στο
τέλος του χρόνου οι εμπνευστές της.
Μέχρι τότε η διάσωση της Ελλάδας αλλά και η σύσταση του Ευρωπαϊκού
Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας EFSF, το Μάιο της ίδιας χρονιάς
είχαν οδηγήσει στην αποκλιμάκωση των πιέσεων και είχαν τροφοδοτήσει την
προσδοκία ότι δεν θα υπήρχε δυναμικό ντόμινο της δημοσιονομικής κρίσης.
Η διάσωση της Ισπανίας -σήμερα του τραπεζικού της συστήματος και
προσεχώς του ισπανικού κράτους- αντιμετωπίσθηκε με την ίδια και
μεγαλύτερη δυσπιστία με τις διασώσεις της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας,
ως άρνηση πρώτα απ' όλα δηλαδή της Γερμανίας να συναινέσει σε συνολική
λύση αλλά και ως επανάληψη μιας συνταγής που με διαφορά χρόνου οδηγεί
στο φαύλο κύκλο της ύφεσης, της ανεργίας, της κοινωνικής ανάφλεξης και
της πολιτικής αποσταθεροποίησης.
Προχθές και χθες είδαμε τη δυναμική της Αυτοεκπληρούμενης Προφητείας να
ξεδιπλώνεται σε όλο της το μεγαλείο: Η εγγραφή στο δημόσιο χρέος της
Ισπανίας του ποσού των 100 δισ. ευρώ που χορηγείται στο τραπεζικό
σύστημα της χώρας, οδήγησε στην περαιτέρω άνοδο των επιτοκίων δανεισμού
και εκτόξευσε τα CDS στα ύψη. Ετσι, όπως εύστοχα σημειώνεται χθες σε
σχόλιο της Eurointelligence, η διάσωση του τραπεζικού συστήματος της
Ισπανίας όχι μόνον δεν αποτρέπει την κρίση δανεισμού του ισπανικού
κράτους, αλλά τη φέρνει πιο κοντά και επιπλέον πολλαπλασιάζει το κόστος
της.
Εύλογα τίθεται το ερώτημα γιατί επελέγη η φόρμουλα της διάσωσης με
δόσεις η οποία αντί να κατασιγάζει πολλαπλασιάζει τη δυσπιστία των
Αγορών και των Οίκων Αξιολόγησης. Η απάντηση βρίσκεται στις διαφορετικές
πολιτικές σκοπιμότητες που επηρεάζουν τη λήψη αποφάσεων από τις
κυβερνήσεις στην Ισπανία και τη Γερμανία:
Στη Μαδρίτη ο Ραχόι έδωσε σκληρή μάχη για να πείσει, χωρίς αποτέλεσμα
απ' ό,τι φαίνεται, την κοινή γνώμη της χώρας ότι η χώρα του έχει
διαφορετική αντιμετώπιση από ό,τι η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία.
Αν σήμερα καταναλώθηκε η ολιγόμηνη μετεκλογική του αξιοπιστία είναι
βέβαιο ότι όταν θα χρειασθεί σύντομα διάσωση του ισπανικού κράτους θα
τεθεί και θέμα παραμονής της σημερινής κυβέρνησης στην εξουσία.
Στο Βερολίνο η σταδιακή στήριξη-διάσωση της Ισπανίας ταιριάζει με την
πολιτική καθυστέρησης των Μέρκελ-Σόιμπλε που προφανώς προεξοφλούν την
κατάρρευση της Ιταλίας και την εξάσκηση ασφυκτικών πιέσεων επί της
Γαλλίας για να επιβάλουν το σχέδιο Οικονομική Διακυβέρνηση - Πολιτική
Ενωση με γερμανικές προδιαγραφές και με τις μικρότερες δυνατόν
παραχωρήσεις. Επιπλέον σε επικοινωνιακό επίπεδο η διάσωση της Μαδρίτης
με δόσεις κάνει πιο διαχειρίσιμο το πρόβλημα απέναντι στους
Ευρωσκεπτικιστές του κυβερνητικού συνασπισμού.
Πέραν της καθυστέρησης που αποβλέπει σε διαπραγμάτευση από θέση ισχύος,
το Βερολίνο έχει ένα ακόμη σημαντικό κίνητρο να μεταθέτει χρονικά την
πολιτική λύση: Τα γερμανικά ομόλογα γίνονται η μόνη ασφαλής επένδυση στο
δημόσιο χρέος της Ευρωζώνης, ενώ η φυγή καταθέσεων από την Ισπανία και
την Ιταλία έχει κατά κύριο λόγο ως τελικό προορισμό τη Γερμανία.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 13/06/2012)