Τόσο κατά την προεκλογική περίοδο των εθνικών εκλογών της
6ης Μαΐου, όσο και αυτής της 17ης Ιουνίου, η Αποκλειστική
Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) αναδείχθηκε σε κεντρικό θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης από
δύο τουλάχιστον κόμματα, ενώ η φιλολογία και η συνομωσιολογία που ανεπτύχθη
γύρω από την υποτιθέμενη ανάγκη μονομερούς ανακήρυξης ΑΟΖ από την Ελλάδα
ξεπέρασε κάθε όριο. Αρκετοί πολιτικοί έφθασαν μάλιστα σε σημείο να υποστηρίξουν
ότι η μη ανακήρυξη ΑΟΖ αποτελεί τον ουσιαστικό λόγο γιατί η Ελλάδα απέχει από
τις έρευνες υδρογονανθράκων.
Εδήλωναν με έπαρση μάλιστα ότι «όταν το κόμμα τους
αναλάβει την εξουσία, όχι μόνο η κυβέρνηση (τους) θα ανακηρύξει αυτοστιγμή ΑΟΖ
στο Αιγαίο και νοτίως της Κρήτης, αλλά σε λίγους μόνο μήνες θα ξεκινήσει και η παραγωγή
από τα τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου που διαθέτει η χώρα τα οποία και θα
σώσουν την Ελλάδα από την οικονομική καταστροφή».
Για τους ανθρώπους που γνωρίζουν τα πράγματα στο χώρο των
υδρογονανθράκων μπορεί τα ανωτέρω να ακούγονται εξωπραγματικά, όμως αποτελούν
μέρος της πολιτικής πλατφόρμας και αναμφίβολα προσέλκυσαν χιλιάδες ψήφους.
Πράγμα το οποίο είναι αποκαλυπτικό για το πώς ένα σημαντικό μέρος της κοινής
γνώμης εκλαμβάνει τον ρόλο των υδρογονανθράκων και της πιθανής αξιοποίησής των.
Όμως και χωρίς ΑΟΖ – μία εξαιρετική ανάλυση για το θέμα
ανήρτησε πρόσφατα το
energia.
gr μέσω άρθρου του γεωλόγου πετρελαίου Δρ. Ντίνου Νικολάου
– οι δυνατότητες που έχει σήμερα η Ελλάδα να εκμεταλλευτεί τα κοιτάσματα
υδρογονανθράκων που διαθέτει δεν είναι ευκαταφρόνητες, αφού μεγάλο μέρος αυτών
ευρίσκονται στην ενδοχώρα ή σε θαλάσσιες περιοχές πλησίον των ακτών, εντός της
υφαλοκρηπίδας στην περίπτωση της Δυτικής Ελλάδας (όπου και έχει αυτή
χωροθετηθεί σε συνεννόηση με την Ιταλία) και των χωρικών υδάτων εντός των 6
ν.μ. στο Αιγαίο (αντί να τίθεται θέμα ΑΟΖ η ανακήρυξη της οποίας νομοτελειακά
θα γίνει αργά ή γρήγορα, πολύ περισσότερο επείγον και αναγκαίο είναι η επέκταση
των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. σε όλο το Αιγαίο και Κρήτη, βάσει του καθεστώτος
που μας αναγνωρίζει το Νέο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (
UNCLOS). Αφού τα 12 ν.μ.,
βάσει των διατάξεων του
UNCLOS, προσφέρουν στην Ελλάδα κυριαρχικά δικαιώματα, σε
αντίθεση με την ΑΟΖ που αναγνωρίζει απλώς μόνο δικαιώματα εκμετάλλευσης).
Σήμερα ευρίσκεται σε εξέλιξη ο διαγωνισμός που έχει εδώ
και μήνες ανακοινώσει το ΥΠΕΚΑ για παραχωρήσεις συγκεκριμένων εκτάσεων, δηλαδή
οικοπέδων, στη Δυτική Ελλάδα. Ο εν λόγω διαγωνισμός έχει καταληκτική ημερομηνία
τις 2 Ιουλίου, ημερομηνία κατά την οποία οι εταιρείες που έχουν εκφράσει
ενδιαφέρον καλούνται να καταθέσουν προσφορές για τις περιοχές Κατάκολου (
offshore), Δυτικού
Πατραϊκού (
offshore) και Ιωαννίνων (
onshore). Έχει
ενδιαφέρον η διαπίστωση ότι παρά την πολιτική αστάθεια των τελευταίων μηνών και
τις ατυχείς ανακοινώσεις της απελθούσης πολιτικής ηγεσία του ΥΠΕΚΑ περί
αποτίμησης της δυναμικότητας των ανωτέρω περιοχών – ασυνήθιστο για την διεθνή
πρακτική αφού η δυναμικότητα αυτή θα διαπιστωθεί τελικά μέσω ερευνών που θα
αναληφθούν από τις εταιρείες – έχει υπάρξει διεθνές ενδιαφέρον για συμμετοχή
στον διαγωνισμό.
Οι εταιρείες που αγόρασαν από το υπουργείο το πακέτο των
σεισμικών στοιχείων, έναντι του όχι τόσο ευτελούς ποσού των 70.000 ευρώ, έχουν
προχωρήσει στην ανάλυση των διαθεσίμων δεδομένων προκειμένου να ετοιμάσουν τις
προσφορές τους. Βάσει των όρων του διαγωνισμού οι εταιρείες μπορεί να
υποβάλλουν ξεχωριστές προσφορές για έρευνα
και εκμετάλλευση καθεμίας των ανωτέρω περιοχών μόνες τους ή ως μέρη
κοινοπραξιών.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές μέχρι στιγμής έχουν
επισκεφθεί το
data
room
του ΥΠΕΚΑ περισσότερες από 12 εταιρείες, ενώ έχουν
αγοράσει το πακέτο των δεδομένων οκτώ (8) εταιρείες, αρκετές από τις οποίες
έχουν πραγματοποιήσει και τα απαραίτητα
field
trips για επιτόπια
διερεύνηση και εξοικείωση με τις περιοχές. Μεταξύ των εταιρειών που αγόρασαν το
πακέτο και έχουν δηλώσει ενδιαφέρον να υποβάλλουν προσφορές περιλαμβάνονται και
γνωστά ονόματα όπως οι Ελληνικές
Energean
Oil
and
Gas
και ΕΛ.ΠΕ., η Βρετανική
Premier
Oil, η Αμερικάνικη
Conoco, η Βρετανική
Kern, η Ιταλική
Edison, ενώ ενδιαφέρον
έχει εκφράσει και η πολυεθνική
Chevron
κ.α. Παράγοντες των
εταιρειών αυτών με τους οποίους επικοινώνησε το
Energia.
gr δηλώνουν
συγκρατημένη αισιοδοξία για την έκβαση του διαγωνισμού ο οποίος και θα
αποτελέσει ένα πρώτο
test για την ικανότητα της Ελλάδας να επιστρέψει στο διεθνές
ερευνητικό περιβάλλον στον τομέα των υδρογονανθράκων.
Με δεδομένα τα τεράστια
ποσά που επενδύονται σε έρευνες διεθνώς, και του γεγονότος ότι η χώρα μας
προσφέρει ένα σχετικά σταθερό περιβάλλον, τόσο από νομικής πλευράς όσο και από
άποψη ασφάλειας, η επιτυχής διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού με την διαδικασία του
Open
Door, όπως αυτού στη Δυτική Ελλάδα, αναμφίβολα θα εκπέμψει
ένα θετικό μήνυμα και θα επαναφέρει την Ελλάδα στη διεθνή ερευνητική σκηνή. Για
αυτό παράγοντες του χώρου τονίζουν ότι η νέα κυβέρνηση έχει υποχρέωση να
συνεχίσει και ολοκληρώσει τον διαγωνισμό στη Δυτική Ελλάδα και ούτε πρέπει να
διανοηθεί έστω και προς στιγμή αναβολή ή τυχόν ακύρωσή του. Κάτι τέτοιο θα ήτο
όχι απλώς ατυχές αλλά απόλυτα καταστροφικό για τις μετέπειτα εξελίξεις.
Το ίδιο ισχύει και για το διαγωνισμό
για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών στις θαλάσσιες περιοχές Ιονίου Πελάγους και
Νότια της Κρήτης, που ως γνωστόν αν και ολοκληρώθηκε με την υποβολή προσφορών,
η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και άρα η ολοκλήρωσή του, ανεστάλη με
πρωτοβουλία της απελθούσης πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΚΑ για μετά τις εκλογές.
Και εδώ σύμφωνα με τους ανωτέρω παράγοντες προέχει η ολοκλήρωση του διαγωνισμού
(έχει ήδη ετοιμασθεί το πόρισμα με την αξιολόγηση του διαγωνισμού από την
Επιτροπή του Υπουργείου) και η ανάθεση των εργασιών στην επιτυχούσα εταιρεία το
συντομότερο δυνατό. Έτσι θα μπορέσει να αξιοποιηθεί η θερμή καλοκαιρινή
περίοδος και να τρέξουν πραγματικά οι σεισμικές έρευνες έτσι ώστε μέχρι τα τέλη
του έτους να υπάρχουν αποτελέσματα και γνώση για τις πραγματικές δυνατότητες
και μέγεθος των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων.
