Η επίσκεψη που πραγματοποιεί ο Ισραηλινός πρόεδρος, Σιμόν Πέρες,
στη χώρα μας αυτή την εβδομάδα αποτελεί καλή ευκαιρία για μια αποτίμηση της γεωστρατηγικής
προσέγγισης Ελλάδος-Ισραήλ-Κύπρου στη ΝΑ Μεσόγειο, η οποία ως γνωστόν έχει δύο
βασικούς άξονες: Πρώτον, τα κοινά ενεργειακά σχέδια με αιχμή την ανάπτυξη των
κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στον θαλάσσιο χώρο και δεύτερον την ανάσχεση της Τουρκίας.
Αναμφίβολα, η αναθέρμανση των σχέσεων με το Ισραήλ μετά από
δεκαετίες άσκοπου «παγετού» συνιστά μια θετική εξέλιξη, ιδίως υπό το βάρος του ηγεμονικού
ρόλου που διεκδικεί η Τουρκία στη Μέση Ανατολή και στην περιοχή της Μεσογείου.
Σε καμία περίπτωση όμως δεν θα πρέπει να εναποθέσουμε όλες μας τις ελπίδες σε
αυτή τη συμμαχία, ούτε να αναμένουμε από τους Ισραηλινούς ότι θα αναλάβουν το κύριο
βάρος αυτής σε ότι έχει να κάνει με την Άγκυρα. Παράλληλα, η Αθήνα θα πρέπει να
είναι προσεκτική ώστε να μην αναλάβει στο μέλλον το Ισραήλ τον ρόλο του
de
facto
προστάτη
της Κύπρου.
Τα όποια θετικά αποτελέσματα προκύψουν από την στρατηγική
συνεργασία θα υπάρξουν εφόσον την αντιμετωπίσουμε μονάχα ως ένα κομμάτι της ελληνικής
στρατηγικής. Ένα συμπλήρωμα και όχι βασικό κομμάτι της. Υπό αυτό το φως, είναι
εξαιρετικά επικίνδυνα δημοσιεύματα τα οποία πετυχαίνει κανείς συχνά στο ελληνικό
διαδίκτυο, τα οποία θέλουν τα ισραηλινά
F-16 να προστατεύουν τις ελληνικές θάλασσες ενάντια στην τουρκική
απειλή. Το Τελ Αβίβ ποτέ δεν άφησε να εννοηθεί ότι θα ρισκάρει μια ανάφλεξη με
την Τουρκία για να προασπίσει τα δικά μας συμφέροντα ή ακόμα και αυτά της Κύπρου.
Το ενδιαφέρον του στο στρατιωτικό κομμάτι περιορίζεται κυρίως στην προστασία της
κυπριακής ΑΟΖ, ιδίως στο κομμάτι που συνορεύει με την ισραηλινή ζώνη.
Θα λέγαμε ότι η τριμερής συνεργασία έχει πολύ μεγαλύτερο νόημα
στο ενεργειακό σκέλος, όπου ήδη έχουν υπογραφεί σημαντικές συμφωνίες ακόμα και
για την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου. Στα κοιτάσματα της κυπριακής ΑΟΖ υπάρχει
έντονο ισραηλινό ενδιαφέρον για εξασφάλιση δικαιωμάτων ερευνών και προχωρούν οι
επαφές για τον σταθμό
LNG
που ενδέχεται να κατασκευαστεί στη νήσο.
Τι κάνει όμως η Αθήνα σε σχέση με όλα αυτά; Ο αποκλεισμός του
Αιγαίου και της ευρύτερης περιοχής του Καστελόριζου από τις έρευνες υδρογονανθράκων
και τους χάρτες του υπουργείου δημιουργεί αναπόφευκτα ένα στρατηγικό κενό το
οποίο παρεμβάλλεται ανάμεσα στους συμμάχους, την σημασία του οποίου έχουν
υπογραμμίσει επανειλημμένα Έλληνες και ξένοι αναλυτές. Η Αθήνα συνεχίζει να
διακατέχεται από φοβικά σύνδρομα όσον αφορά την Τουρκία, πράγμα που της στερεί
μια σπουδαία ευκαιρία για να δημιουργήσει θετικά τετελεσμένα και να κατοχυρώσει
με πράξεις την κυριαρχία της στη ΝΑ Μεσόγειο. Αυτό είναι κάτι που σίγουρα θα
λειτουργήσει εναντίον μας κάποια στιγμή στο μέλλον…