Γράφει ο Αθ. Χ. Παπανδρόπουλος
Το να μείνει κανείς στην Μόσχα μία ημέρα δεν είναι αρκετό για να πληροφορηθεί σε βάθος τι πραγματικά συμβαίνει σε αυτή την ευρωπαϊκή μεγαλούπολη, με τα περισσότερα από 11 εκατομμύρια κατοίκους. Όμως, αν κάποιος γνώρισε και ανέλυσε τον σοβιετικό ολοκληρωτισμό, μπορεί, μέσα σε μία ώρα, να βγάλει πολλά συμπεράσματα για το τί συμβαίνει στην σημερινή Ρωσία.
Σίγουρα, η χώρα που πριν 15 χρόνια βγήκε από τον κομμουνισμό, δεν αποτελεί πρότυπο δημοκρατίας. Και ο πρόεδρός της, κ. Βλαδίμηρος Πούτιν, δεν είναι ο άνθρωπος που θα μπορούσε να κάνει δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις στην Ρωσία. Μία χώρα, εξάλλου, η οποία ποτέ δεν γνώρισε την δυτικού τύπου δημοκρατία. Ίσως, η πιο δημοκρατική της στιγμή ήταν τότε που την κυβέρνησε ο Α. Κερένσκυ, τον οποίο ανέτρεψαν με πραξικόπημα οι μπολσεβίκοι του Λένιν και ονόμασαν την πράξη τους αυτή «επανάσταση».
Παρ’ όλα αυτά και εις πείσμα της μη δημοκρατικής παραδόσεώς τους, οι σημερινοί Ρώσοι ακολουθούν τον δρόμο της δημοκρατίας. Προς αυτήν δε την κατεύθυνση τούς οδηγεί η ελεύθερη οικονομία, η οποία συνεχώς κερδίζει έδαφος στην ρωσική πραγματικότητα.
Η εποχή των αποκαλούμενων ολιγαρχών ξεπερνάται από τα γεγονότα και από τους νόμους της αγοράς. Ασφαλώς, οι παλαιοί νομενκλατουρίστες που έγιναν πάμπλουτοι ελέω καπιταλισμού, υπήρχαν και θα υπάρχουν, όμως ο ρόλος τους στην ρωσική οικονομική ζωή φθίνει. Πρώτον, διότι πολλές από τις δραστηριότητές τους επανακρατικοποιήθηκαν. Δεύτερον, διότι στην σημερινή Ρωσία παρατηρείται εκπληκτική έκρηξη της επιχειρηματικότητας, με αποτέλεσμα σε περιοχές όπως η Μόσχα και η Αγία Πετρούπολη η ανεργία να είναι μηδενική. Το κατά κεφαλήν εισόδημα στις περιοχές αυτές είναι πολύ κοντά στο ελληνικό. Ακόμα περισσότερο, στις δύο προαναφερόμενες περιοχές η νεανική επιχειρηματικότητα εκδηλώνεται σε τομείς υψηλής τεχνολογίας και δεν θα μας εκπλήξει καθόλου αν προκύψει αύριο από την Μόσχα ένας νέος Μπιλ Γκαίητς.
Εντυπωσιακό είναι, επίσης, το γεγονός ότι, μέσα από την έκρηξη της επιχειρηματικότητας, μειώνεται συνεχώς στην Ρωσία και η διαφθορά. Με βάση το 100, η οικονομική εγκληματικότητα στην Ρωσία έχει χάσει τριάντα μονάδες. Ακριβώς το αντίθετο, ειρήσθω εν παρόδω, με ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα… Μιλήσαμε με Ρώσους νέους επιχειρηματίες και μας εντυπωσίασε η αποστροφή τους για την διαφθορά και το πνεύμα της κομπίνας. Αυτό σημαίνει ότι το κλεπτοκρατικό κράτος που είχε εκτραφεί από τον κομμουνισμό πνέει τα λοίσθια, αργά αλλά σταθερά.
Ετσι, στον βαθμό που οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου θα είναι υψηλές, η Ρωσία θα έχει όλα τα πλεονεκτήματα να γίνει οικονομική υπερδύναμη. Αποκαλυπτικά είναι, στο επίπεδο αυτό, τα λόγια κορυφαίου υπουργού, ο οποίος υποστηρίζει ότι «η Ρωσία φιλοδοξεί να γίνει ενεργειακή και οικονομική υπερδύναμη και δεν εμπλέκεται πλέον σε ανταγωνισμούς εξοπλισμών ή σε γεωπολιτικά παιχνίδια με αντίπαλο τις ΗΠΑ». Από την άλλη πλευρά, η ρωσική κυβέρνηση ενισχύει τις σχέσεις της με την Κίνα και την Τουρκία και Ρώσοι αξιωματούχοι θεωρούν ότι οι δύο αυτές χώρες θα είναι κλειδιά στις μελλοντικές ευρωπαϊκές και παγκόσμιες εξελίξεις.
Στην βάση όσων προηγούνται, μπορούμε να πούμε ότι η Ρωσία θα παίξει πολύ σοβαρό ρόλο στο ευρωπαϊκό οικονομικό γίγνεσθαι. Είναι δε αρνητικό για την χώρα μας το γεγονός ότι, από οικονομικής πλευράς, δεν κάνει σχεδόν καμμία σοβαρή προσπάθεια να είναι παρούσα σε μία αγορά που υπόσχεται πολλά. Πριν λίγες δε ημέρες, ο πρόεδρος Πούτιν εξήγγειλε και νέες οικονομικές μεταρρυθμίσεις, στο επίκεντρο των οποίων βρίσκονται η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και η αναβάθμιση του ρωσικού δικαστικού συστήματος. Είναι έτσι σαφές ότι η Ρωσία θα είναι αύριο σοβαρός γεωοικονομικός παίκτης.
(Aπό την εφημερίδα ΕΣΤΙΑ)