Το πρώτο πλωτό
τέρμιναλ αποθήκευσης και αεριοποίησης
LNG στη Μεσόγειο,
γνωστό στην διεθνή ορολογία ως
FSRU, είναι γεγονός.
Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του έγκυρου αμερικανικού περιοδικού
Oil &
Gas
στο Λιβόρνο της
Ιταλίας βρίσκεται εδώ και ένα μήνα ο πλωτός σταθμός αεριοποίησης φυσικού
αερίου, FRSU Toscana, ο οποίος περνάει πλέον από δοκιμές ώστε να τεθεί σε
εμπορική λειτουργία το συντομότερο δυνατό.
Σημειώνεται ότι ο
πλωτός σταθμός έχει δυναμικότητα 3,75 δις. κ.μ. ετησίως και δυνατότητα
αποθήκευσης 137.500 κ.μ. και με τον τρόπο αυτό θα είναι σε θέση να καλύψει κάθε
χρόνο το 4% της ζήτησης της Ιταλίας για φυσικό αέριο. Όπως είναι φυσικό, η
εγκατάσταση του σταθμού έχει σημασία για το σύνολο της περιοχής, διότι είναι η
πρώτη φορά που χρησιμοποιείται στην περιοχή της Μεσογείου πλωτός σταθμός
αεριοποίησης. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο
FSRU Toscana έχει μήκος 288 μέτρων και ναυπηγήθηκε στα ναυπηγεία της
Drydock World στο Ντουμπάι για λογαριασμό της Saipem και της OLT Offshore LNG
Toscana SPA, που είναι και η διαχειρίστρια εταιρεία.
Η έναρξη
λειτουργίας της ανωτέρω μονάδας
FRSU έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελληνική αγορά
LNG καθ’ ότι ως
γνωστό έχουν ήδη κατατεθεί δύο ολοκληρωμένες προτάσεις για εγκατάσταση ανάλογων
μονάδων στην Βόρειο Ελλάδα. Συγκεκριμένα ο Όμιλος Κοπελούζου, μέσω της
θυγατρικής
Gastrade
S.
A.,τον Ιανουάριο
του 2012 κατέθεσε πρόταση στην ΡΑΕ για την εγκατάσταση και λειτουργία μονάδας
FSRU 20 χλμ ανοικτά την Αλεξανδρούπολης. Η εν λόγω μονάδα
αποτελείται από δύο βασικά τμήματα. Το πρώτο αφορά την αποθήκη μεγέθους 135,000
κ.β. και ετήσιας τροφοδοτικής δυναμικότητας 2,6 δις κ.β. Η μονάδα αφορά παλαιό
πλοίο
LNG το οποίο θα μετασκευασθεί κατάλληλα
σε ναυπηγεία εκτός Ελλάδος με την τοποθέτηση μιας μονάδας αεριοποίησης και το
σύστημα φόρτωσης
LNG το οποίο θα παραλαμβάνεται
από πλοίο
LNG του προμηθευτή. Το δεύτερο σκέλος
της μονάδας αποτελείται από υποθαλάσσιο αγωγό μήκους 24,2 χλμ και χερσαίο αγωγό
4,5 οι οποίοι θα μεταφέρουν το αέριο στο εθνικό δίκτυο ανάλογα με τις
προκύπτουσες ανάγκες τροφοδοσίας. Επίσης προβλέπεται επίγειος μετρητικός
σταθμός.
Η προτεινόμενη
FSRU μονάδα της
Gastrade
S.
A., για την οποία
έχει ήδη υποβληθεί λεπτομερής μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, φιλοδοξεί να
αξιοποιήσει το γεωγραφικό πλεονέκτημα της περιοχής μέσω της οποίας ως γνωστό
ήδη διέρχεται ο Ελληνό – Τουρκικός αγωγός φυσικού αερίου και σύντομα, δηλαδή το
2015, θα καταλήγει ο Ελληνό – Βουλγαρικός διασυνδετήριος αγωγός Κομοτηνή –
Storia
Zagora. Ακόμη για το 2017/18 είναι δρομολογημένος ο ΤΑΡ ο οποίος και αυτός
θα διέλθει από την ίδια περιοχή. Η εγγύτητα της εν λόγω μονάδας
FSRU στις περιφερειακές αγορές Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Β.
Ελλάδας και Τουρκίας μπορεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις να εγγυηθεί αρκετά
ανταγωνιστικές τιμές πράγμα που θα επιτρέψει την υλοποίηση της επένδυσης η
οποία είναι της τάξης των 220 με 230 εκατ. ευρώ.
Με την ίδια
λογική, δηλαδή της αξιοποίησης του γεωγραφικού πλεονεκτήματος, προχωράει ο
σχεδιασμός της ΔΕΠΑ για την εγκατάσταση μιας ακόμη μονάδας
FSRU ανοικτά της Καβάλας. Το
project της ΔΕΠΑ για πλωτή μονάδα
LNG περιλαμβάνει
επίσης ένα παλαιό σκάφος
LNG χωρητικότητας
150,000 κ.β. το οποίο θα μετασκευασθεί για την εγκατάσταση μονάδων αεριοποίησης
και φόρτωσης. Με λίγο μεγαλύτερο προβλεπόμενο κόστος στα €250 – 270 η μονάδα
αυτή προβλέπεται να τροφοδοτεί με αέριο το σύστημα μεταξύ 3 και 5 δις κ.β. κατ’
έτος. Σύμφωνα με πληροφορίες του
energia.
gr η διοίκηση της ΔΕΠΑ ευρίσκεται σε αναζήτηση
επενδυτών για το συγκεκριμένο έργο το οποίο θεωρεί συμπληρωματικό του αγωγού
IGB. Η ΔΕΠΑ αποβλέπει στη διατήρηση μειοψηφικού μετοχικού πακέτου και την ανάληψη του μάνατζμεντ της μονάδος. Σχετικές επαφές με πιθανούς επενδυτές πραγματοποιούνται ήδη, κυρίως στο εξωτερικό, ενώ, παράλληλα, η διοίκηση της ΔΕΠΑ αξιολογεί τις δυνατότητες διάθεσης του αερίου από την μονάδα FSRU με αγοραστές στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Ήδη η ΔΕΠΑ έχει παρουσιάσει το προτεινόμενο έργο FSRU στους τοπικούς παράγοντες της Καβάλας, έχοντας εισπράξει θετική υποδοχή.
Η ύπαρξη δύο κατ’
ουσία ανταγωνιστικών έργων
FSRU στην ίδια περιοχή είναι ενδεικτική του πολύ μεγάλου
ενδιαφέροντος που υπάρχει από Ελληνικές και διεθνείς εταιρείες οι οποίες επιθυμούν
να τοποθετηθούν στην αγορά αερίου της ΝΑ Ευρώπης η οποία προβλέπεται να ανοίξει
εντυπωσιακά μετά την κατασκευή του
South
Stream στον Βορρά και του ΤΑΡ στον Νότο. Είναι άγνωστο ακόμη ποια από τις δύο μονάδες θα καταφέρει να προχωρήσει στο στάδιο
της υλοποίησης αφού η οικονομική λειτουργία τους εξαρτάται από μια σειρά
μεταβλητών που είναι δύσκολο να αξιολογηθούν με ακρίβεια με τα σημερινά δεδομένα.
Αυτά περιλαμβάνουν την εκτιμώμενη ζήτηση αερίου σε περιφερειακό επίπεδο , το
κόστος προμήθειας
LNG και τις τεχνικές
δυνατότητες του συνολικού δικτύου το οποίο θα πρέπει να διαθέτει μεγάλη
ευελιξία με ενισχυμένες δυνατότητες
reverse
flow. Τέλος, όπως παρατηρούν παράγοντες της αγοράς
αερίου, οι μονάδες
FSRU προσφέρουν
σήμερα μια σημαντική ευελιξία καθ’ ότι δεν δεσμεύονται με μακροχρόνια συμβόλαια
προμήθειας αερίου και άρα μπορούν να λειτουργήσουν σε μεσοπρόθεσμη βάση και εν
ανάγκη ν’ αλλάξουν τοποθεσία εάν χρειασθεί, επιδιώκοντας πλέον ευνοϊκούς όρους
λειτουργίας, μετά από ένα αρχικό χρονικό διάστημα 3 έως 5 ετών. Έτσι μια μονάδα
FSRU μπορεί να ξεκινήσει την λειτουργία της
στη βόρεια Ελλάδα και αύριο εάν το επιτρέψουν οι συνθήκες να μεταφερθεί στην
Ρόδο ή στην Κρήτη ή και εκτός Ελλάδος όπου διαμορφωθούν οι πλέον κατάλληλες
συνθήκες.
Η δυνατότητα αξιοποίησης μονάδων FSRU στον ελλαδικό χώρο απασχολεί ευρύτερα εδώ και καιρό τα επιστημονικά επιτελεία των ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ, καθ΄ότι εκτιμούν ότι η εγκατάταση και λειτουργία τέτοιων μονάδων αποτελεί κλειδί για την δεύρυνση της χρήσης φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Ήδη έχουν διατυπωθεί προτάσεις σε εσωτερικό επίπεδο για τη χρησιμοποίηση μικρότερων σε εκτόπισμα μονάδων FSRU για κάλυψη αναγκών σε νησιά, αλλά και σε περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδος, όπου το κόστος επέκτασης του διά ξηράς δικτύου κρίνεται απαγορευτικό.