Η Ε.E. θέλει να απεξαρτηθεί από τον άνθρακα. Επιδιώκει χαμηλές
εκπομπές ρύπων, αλλά περιορίζει την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Την ίδια στιγμή
παθαίνει αλλεργία με την πυρηνική παραγωγή, αλλά εμφανίζεται και
εξαιρετικά συγκρατημένη στην αξιοποίηση του shale gas, αποσείοντας από
πάνω της μια κεντρική πολιτική για το θέμα αυτό. Από την άλλη
αντιμετωπίζει και ένα σημαντικό πρόβλημα με την εξάρτηση της από
εισαγωγές ενέργειας, καθώς η αξιοποίηση εγχώριων πηγών απαιτεί πολύ
χρόνο ακόμη προκειμένου να δώσει ουσιαστικά και απτά αποτελέσματα. Και
το «κερασάκι στην τούρτα» είναι η βαθιά οικονομική ύφεση που αγγίζει όλο
και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, με τη ζήτηση ενέργειας να κάνει
βουτιά, το ενεργειακό κόστος της βιομηχανίας να «ροκανίζει» την
ανταγωνιστικότητα της και τα νοικοκυριά να καλούνται να πληρώνουν ακριβά
την ενέργεια που καταναλώνουν.
Πώς θα καταφέρει η Ευρώπη να τα
συνδυάσει όλα αυτά, να συγκεράσει διαφορετικές επιδιώξεις και
σκοπιμότητες, να σχεδιάσει αποτελεσματικές πολιτικές για το Κλίμα και να
έχει ταυτόχρονα ευχαριστημένες τόσο τη βιομηχανία της, όσο και την
ηλεκτρική βιομηχανία και τους καταναλωτές;
Ουδέποτε άλλοτε η Ε.Ε.
βρέθηκε ενώπιον τόσο σύνθετων ζητημάτων που απαιτούν λύση, με τους
παίκτες της αγοράς να τραβούν ο καθένας το δικό του «σχοινί», λέγε με,
συμφέροντα, και κράτη-μέλη να εμφανίζονται με τη δική τους ατζέντα, που
δεν «κουμπώνει» απαραίτητα με την κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική, όποια κι
αν είναι αυτή σε αυτή τη φάση.
Μόλις πρόσφατα η Κομισιόν
δημοσιοποίησε μια αναφορά 70 σελίδων, με την οποία προσπαθεί να ανακόψει
την απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης να δώσει «πράσινο φως» για την
κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στο Hinkley Point, εγκαλώντας την για
παράνομες κρατικές επιδοτήσεις. Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με υπάρχουσες
πληροφορίες, το συγκεκριμένο εργοστάσιο θα είναι το πρώτο από τα 50 που
σχεδιάζονται να γίνουν τις επόμενες δεκαετίες σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Αντιλαμβάνεται κανείς τι θα σημάνει κάτι τέτοιο για την ασφάλεια του
περιβάλλοντος στην Ευρώπη, αν βέβαια επαληθευθούν αυτές οι πληροφορίες. Βέβαια, η
Βρετανία υποστηρίζει τη λύση αυτή, υποστηρίζοντας ότι η πυρηνική
ενέργεια δεν συνεπάγεται ρύπους, συνεπώς, εμφανίζεται εναρμονισμένη με
τους πρόσφατους στόχους που ανακοίνωσε η Κομισιόν για μείωση των
εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% ως το 2030.
Στις αρχές
του έτους και πριν από τη δημοσιοποίηση της Λευκής Βίβλου της Κομισιόν
για την Ενέργεια και το Κλίμα, η Γερμανία δια στόματος του υπουργού
Περιβάλλοντος Peter Altmaier διαμήνυσε ότι δεν προτίθεται να επιστρέψει
στην πυρηνική ενέργεια. Το θέμα είναι, όμως, πώς θα καλύψει τις
ενεργειακές ανάγκες της μόνον με τις ΑΠΕ, καθώς ήδη αναγκάζεται να
εισάγει άνθρακα από τις ΗΠΑ, ενώ αντιμετωπίζει και υψηλές τιμές στον
ηλεκτρισμό.
Είναι σαφές ότι η επόμενη Κομισιόν, αλλά και το
Ευρωκοινοβούλιο, θα κληθούν να λύσουν δύσκολες εξισώσεις, όταν ήδη
ασκούνται τρομερές πιέσεις από διάφορες πλευρές της αγοράς. Η βιομηχανία
θέλει φθηνή ενέργεια και τη θέλει τώρα, απειλώντας με τη βιωσιμότητα
της, ο κλάδος των ΑΠΕ θέλει να ενισχύσει το μερίδιο του ακόμη
περισσότερο, παραβλέποντας ότι οι μαζικές επενδύσεις που έγιναν ήταν σε
μια άλλη εποχή, σαφώς καλύτερη οικονομικά και τώρα η συγκεκριμένη
ενέργεια καταλήγει, λόγω της οικονομικής κρίσης, να είναι πολύ ακριβή
για τους καταναλωτές, η παραδοσιακή βιομηχανία παραγωγής ενέργειας
νοιώθει να απειλείται, καθώς παραγκωνίζεται από τις ΑΠΕ και ζητά
επαναπροσανατολισμό της ευρωπαϊκής ενεργειακής στρατηγικής και η
οικονομία της Ευρώπης τραβά την ανηφόρα της.
Συνεπώς, το
περιεχόμενο της Λευκής Βίβλου φαίνεται ότι θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό
από τη σύσταση του νέου Ευρωκοινοβουλίου και της Κομισιόν και θα περάσει
από σαράντα κύματα έως ότου εγκριθεί οριστικά και μετατραπεί σε
νομοθετικό πλαίσιο. Το μεγάλο ερώτημα βέβαια είναι ποιος θα αναδειχθεί
«νικητής» σε αυτήν την κούρσα του διαγκωνισμού συμφερόντων και
σκοπιμοτήτων, που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη στο μεσοδιάστημα ως τις
εκλογές του Μαΐου. Το Κλίμα και η προστασία του Περιβάλλοντος ή η
κερδοφορία και γαία πυρί μιχθήτω;