Την παραγωγή υγρών βιοκαυσίμων από μικροφύκη, σε επιλεγμένες χώρες της Μεσογείου, μελετά η ακαδημαϊκή κοινότητα συνολικά 12 οργανισμών από έξι χώρες. Το αυξημένο ενδιαφέρον έχει να κάνει με την εμπορική αξιοποίηση των αλγών με σκοπό την παραγωγή βιοκαυσίμων, αφού θεωρείται ως εναλλακτική λύση έναντι του πετρελαίου. Στην έρευνα συμμετέχουν ερευνητικοί οργανισμοί, ακαδημαϊκά ιδρύματα, ενεργειακά γραφεία, ιδιωτικοί οργανισμοί από Κύπρο, Ελλάδα, Ιταλία, Μάλτα, Λίβανο και Αίγυπτο.
Πρόσφατα το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών και το Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών διοργάνωσαν ημερίδα για παρουσίαση των πρώτων αποτελεσμάτων του έργου γνωστού ως MED ALGAE. Πρόκειται για ένα έργο νέας τεχνολογίας, το οποίο μπορεί να συμβάλει στους στόχους της μακροπρόθεσμης στρατηγικής της ΕΕ για την «αλλαγή του κλίματος και την ενέργεια». Τα ευρήματα παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Σύμφωνα με τον δρα Πολύκαρπο Πολυκάρπου, πρώτο λειτουργό Γεωργικών Ερευνών, ορισμένα είδη μικροφυκιών μπορούν να παράγουν έως 60% του ξηρού βάρους τους σε μορφή λαδιού που μπορεί να μετατραπεί σε βιοντίζελ.
Παρουσιάζοντας τα πλεονεκτήματα της καλλιέργειας μικροφυκιών στην ημερίδα αυτή, ο δρ Πολυκάρπου υπογράμμισε ότι τα φύκια μπορούν να αναπτυχθούν 20 έως 30 φορές πιο γρήγορα από ότι καλλιέργειες στη ξηρά. Τα φύκια μπορούν να παράγουν έως και 300 φορές περισσότερο καύσιμο ανά στρέμμα από συμβατικές καλλιέργειες, όπως η ελαιοκράμβη, φοίνικες, σόγια, ή jatropha. Καθώς τα φύκια έχουν κύκλο συγκομιδής 1-10 ημερών, επιτρέπονται πολλές συγκομιδές σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Επειδή τα κύτταρα αναπτύσσονται σε υδατικό εναιώρημα, όπου έχουν πιο αποτελεσματική πρόσβαση σε νερό, CO2 και διαλυμένες θρεπτικές ουσίες, τα μικροφύκη είναι ικανά να παράγουν μεγάλες ποσότητες βιομάζας και λαδιού είτε σε ανοικτές λίμνες (open ponds) ή σε φωτοβιοαντιδραστήρες (photobioreactors).
Μικροφύκη μπορεί επίσης να καλλιεργούνται σε εκτάσεις που δεν είναι κατάλληλες για άλλες καθιερωμένες καλλιέργειες, για παράδειγμα, άγονη γη, γη με υπερβολικά αλατούχα εδάφη, κ.λπ. Σημαντικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη με προοπτική εφαρμογής καλλιέργειας μικροφυκών στην Κύπρο, παρουσιάζεται σε βιομηχανίες από τις οποίες εκλύεται CO2 στην ατμόσφαιρα, από σταθμούς παραγωγής ηλεκτρισμού, σε βιομηχανίες τσιμεντοποιίας, από ξηραντήρια με χρήση βιομάζας, από μεγάλες εγκαταστάσεις θέρμανσης (θερμοκήπια, ξενοδοχεία), επεξεργασία υγρών αποβλήτων. Το έργο για την παραγωγή υγρών βιοκαυσίμων από μικροφύκη στη Μεσόγειο (θαλάσσιο νερό) συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Μεσογειακής Λεκάνης ENPI Med.
Η Ανθή Χαραλάμπους, διευθύντρια στο Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών, ανέφερε ότι έχουν κατασκευαστεί ήδη στην Κύπρο, στον Λίβανο και στην Αίγυπτο οι πρώτες πιλοτικές εγκαταστάσεις για την ανάπτυξη των μικροφυκών και κατασκευάζονται αυτό το διάστημα στην Μάλτα και την Ιταλία. Στόχος του έργου είναι η ενίσχυση της παραγωγής και χρήσης εναλλακτικού καυσίμου από μικροφύκη μέσω της δημιουργίας εξειδικευμένων εργαστηρίων αλλά και πιλοτικών εγκαταστάσεων συμπεριλαμβανομένου ενός Μεσογειακού Περιφερειακού Κέντρου Βιοπαραγωγής στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και δοκιμής σχετικού παραγόμενου βιοντίζελ. Όπως ανέφερε κα Χαραλάμπους, το κέντρο θα διαθέτει μονάδα καλλιέργειας μικροφυκιών για την παραγωγή βιοντίζελ και θα ενεργεί ως κέντρο εκπαίδευσης, επίδειξης και συνεδριάσεων για όλη την περιοχή.
Μέχρι το τέλος του χρόνου, είπε, θα υπάρχουν σημαντικά αποτελέσματα από τη δοκιμή του παραγόμενου βιοντίζελ. Στο παρόν στάδιο βρίσκεται σε εξέλιξη η χαρτογράφηση των καταλληλότερων σημείων για την συλλογή και επεξεργασία μικροφυκών για την πιθανή παράγωγη βιοντίζελ.
Πλειάδα εφαρμογών και ευκαιριών
Ο Μιχάλης Ομήρου του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών αναφέρθηκε στην απομόνωση και αξιολόγηση γηγενών ανθισμάτων μικροφυκών στην παραγωγή βιοκαυσίμων. Εξήγησε ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας επιβάλλονται από τη στιγμή που η χρήση των ορυκτών καυσίμων δεν είναι αειφόρος. Πρόσθεσε ότι η κρίση των τιμών καυσίμων στην παγκόσμια αγορά δημιουργεί σημαντική πίεση σε οικονομίες υπό ύφεση. Σύμφωνα με τον κ. Ομήρου, η οικονομική κρίση επιβάλλει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη μείωση του κόστους παραγωγής. Επιπλέον, είπε, η κλιματική αλλαγή επιβάλλει τη δραστική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Αναφερόμενος στις μελλοντικές ευκαιρίες, έκανε λόγο για τη δέσμευση αερίων θερμοκηπίου από τη βιομηχανία, όπως είναι η ΑΗΚ, η παραγωγή βιοδραστικών ενώσεων από τις φαρμακευτικές εταιρείες, η παραγωγή χρωστικών από τη βιομηχανία τροφίμων, η εκμετάλλευση υδάτων τριτοβάθμιας επεξεργασίας από τα Συμβούλια Αποχετεύσεως και η παραγωγή υψηλής ποιότητας ζωοτροφών.
Μέσα από την έρευνα στην περιοχή της μαρίνας Λάρνακας και του Ποταμού Λιοπετρίου, όπου υπάρχει ευτροφισμός, διαπιστώνεται στις κυπριακές θάλασσες πλούσια ποικιλότητα όπου δημιουργήθηκαν 33 διαφορετικά ανθίσματα. Στο 25% των ανθισμάτων διαπιστώθηκε περιεκτικότητα σε έλαιο πάνω από 30% με ικανοποιητική παραγωγή βιομάζας. Διαπιστώθηκε ότι ανάλογα με την εποχή επηρεάζεται σημαντικά η παραγωγή βιομάζας και σε χαμηλές θερμοκρασίες υπάρχει επηρεάζεται αρνητικά. Ο ειδικός ρυθμός αύξησης μειώνεται δραματικά στους 16 βαθμούς Κελσίου. Στατιστικά υπάρχει σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ εποχής και διαθεσιμότητας θρεπτικών στοιχείων στην περιεκτικότητα σε λιπαρά και η παραγωγή χρωστικών προϋποθέτει την αύξηση παροχής αζώτου σε καλλιέργειες.
(από την εφημερίδα "Φιλελεύθερος")