Μέτρα για τον
αποκλεισμό των ρωσικών επιχειρήσεων από τις ευρωπαϊκές χρηματοπιστωτικές αγορές
θα προτείνει σήμερα, κατά την ειδική συνεδρίασή της Κομισιόν, με στόχο την
κλιμάκωση των κυρώσεων εις βάρος της Μόσχας. Επίσης, οι προτάσεις της περιλαμβάνουν περιορισμό εξαγωγών εξοπλισμού απαραίτητου για τον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας. Αυτό αναφέρει σημερινό δημοσίευμα
των Financial Times, που επικαλείται δεκασέλιδο σημείωμα της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, που διενεμήθη στα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Σύμφωνα με την
εφημερίδα, στις προτεινόμενες κυρώσεις,
που κρίνονται ως ιδιαίτερα σοβαρές, περιλαμβάνεται η απαγόρευση στις
ρωσικές τράπεζες να εκδώσουν νέα επενδυτικά προϊόντα σε ευρωπαϊκά νομίσματα - εμποδίζοντάς
τες να χρησιμοποιούν το Λονδίνο ή άλλες χρηματιστηριακές αγορές της ΕΕ για τη
συγκέντρωση κεφαλαίων από μη-Ευρωπαίους - αλλά και η απαγόρευση σε όλους τους Ευρωπαίους
να αγοράζουν ομόλογα και μετοχές των τραπεζών της Ρωσίας.
«Το μέτρο θα προβλέπει την απαγόρευση σε κάθε πρόσωπο της ΕΕ να επενδύει σε χρέος, μετοχές και παρεμφερή χρηματοπιστωτικά μέσα με διάρκεια μεγαλύτερη των 90 ημερών, που έχουν εκδοθεί από κρατικά ρωσικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα… οπουδήποτε στον κόσμο», αναφέρει το υπόμνημα.
Η πρόταση της Κομισιόν
δεν θα περιλαμβάνει αρχικά παρόμοια απαγόρευση για τα κρατικά ρωσικά ομόλογα, λόγω
του ενδεχομένου το Κρεμλίνο να προβεί σε αντίποινα δίνοντας εντολή για διακοπή της
αγοράς ομολόγων από χώρες της ΕΕ, αναφέρει το έγγραφο.
Πρέπει να σημειωθεί
ότι οι προτεινόμενες κυρώσεις είναι πολύ πιο εκτεταμένες από αυτές που
επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ νωρίτερα αυτό το μήνα, και οι οποίες στόχευαν μόνο δύο
ρωσικές τράπεζες, τις Gazprombank και VEB, δεδομένου ότι η πρόταση της ΕΕ αφορά
όλες τις τράπεζες με περισσότερα από 50% συμμετοχή του ρωσικού κράτους στο
μετοχικό τους κεφάλαιο.
Τα ελεγχόμενα από το
κράτος χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κατέχουν την πλειοψηφία των τραπεζικών
περιουσιακών στοιχείων στη Ρωσία, και το έγγραφο υπολογίζει ότι € 7,5 δισ. από
τα € 15.8 δις σε ομόλογα που εκδίδονται από τις ρωσικές κρατικές τράπεζες
βρίσκονταν πέρυσι στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τέλος, παρά το γεγονός ότι οι προτεινόμενες απαγορεύσεις
θα επηρεάσει μόνο τις πρωτογενείς και δευτερογενείς συναλλαγές της αγοράς των
νεοεκδιδόμενων ρωσικών ομολόγων - που σημαίνει ότι δεν θα αφορούν τις υπάρχουσες
μετοχές και ομόλογα - θα αποτρέψουν, επίσης, συμβούλους από χώρες της ΕΕ από την παροχή υποστήριξης
υπηρεσιών ή επενδύσεων για οποιαδήποτε από τις τράπεζες που καλύπτονται από αυτές.
«Ο περιορισμός της πρόσβασης στις κεφαλαιαγορές για
τα ρωσικά κρατικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα αυξήσει το κόστος συγκέντρωσης
κεφαλαίων και θα περιορίσει τη δυνατότητα για τη χρηματοδότηση της ρωσικής
οικονομίας, εκτός εάν οι ρωσικές δημόσιες αρχές τους παρέχουν οι ίδιες τη
χρηματοδότηση», ανέφερε το έγγραφο της Κομισιόν. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, όπως επισημαίνει
το έγγραφο, θα σημάνει «περαιτέρω αποστράγγιση
του προϋπολογισμού της κυβέρνησης» σε κεφάλαια.
Όπως αναφέρουν οι
Financial
Times, την ύπαρξη του συγκεκριμένου εγγράφου
της Κομισιόν, που έχει τίτλο «Περίγραμμα του αρχικού πακέτου στοχευμένων μέτρων
στους τομείς της πρόσβασης στις αγορές κεφαλαίου, την άμυνα, τα αγαθά διπλής
χρήσης και σε ευαίσθητες τεχνολογίες», ανέφερε για πρώτη φορά σε δημοσίευμά της
η ελληνική εφημερίδα «Το Βήμα». Το αντίγραφο που περιήλθε στην κατοχή των
Financial
Times
ήταν
η τελική έκδοση που εστάλη στους διπλωμάτες των κρατών-μελών αργά την Τετάρτη.
Εκτός από τις χρηματοπιστωτικές απαγορεύσεις, ένα
από τα πιο επαχθή μέτρα που περιλαμβάνονται στο έγγραφο είναι ο προτεινόμενος
περιορισμός στην εξαγωγή «ευαίσθητων τεχνολογιών», που θα περιλαμβάνει στοιχεία
που είναι απαραίτητα στον κρίσιμο για την Ρωσία τομέα της ενέργειας.
Η απαγόρευση παρόμοιων τεχνολογιών αναμένεται να
περιλάβει ένα σύστημα αδειοδότησης παρόμοιο με εκείνη που χρησιμοποιείται στις κυρώσεις
κατά του Ιράν, και θα αφορά τον εξοπλισμό σε τρεις τομείς: σε αυτόν των βαθέων
γεωτρήσεων, της εξερεύνησης στην Αρκτική και στην εξόρυξη πετρελαίου
σχιστόλιθου. Παρά το γεγονός ότι υπήρξαν σκέψεις και μέτρα σχετικά με τις
τεχνολογίες φυσικού αερίου, στο τελικό κείμενο της πρότασης δεν περιλαμβάνονται
τα έργα φυσικού αερίου .
Παρά το γεγονός ότι το έγγραφο αναφέρει πως οι
τεχνολογίες που σχετίζονται με την ενέργεια αντιπροσωπεύουν μόνο € 150
εκατομμύρια από τις ετήσιες εξαγωγές της ΕΕ προς τη Ρωσία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
θεωρεί ότι οι περιορισμοί, για την επιβολή των οποίων πιέζουν έντονα οι ΗΠΑ, θα
μπορούσαν να πλήξουν σκληρά τις ρωσικές εταιρείες, δεδομένου ότι δεν θα είναι
σε θέση να βρουν βασικά στοιχεία του εξοπλισμού από άλλες πηγές.
Άλλες επιλογές που περιλαμβάνονται στο συγκεκριμένο
έγγραφο είναι ένα εμπάργκο όπλων, αν και, σύμφωνα με το έγγραφο, η ΕΕ εξάγει όπλα
αξίας μόλις € 300 εκατ. περίπου προς τη Ρωσία και θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τους
εξοπλισμούς, ύψους € 3,2 δις που εισάγει από τη Ρωσία η Ευρώπη, καθώς πολλές
χώρες του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας εξακολουθούν να βασίζονται σε ρωσικής
κατασκευής στρατιωτικό εξοπλισμό.
Η Επιτροπή υπολογίζει, επίσης, όπως αναφέρει το
έγγραφο, σε περίπου € 20 δις τις εξαγωγές ειδών διπλής χρήσης – δηλαδή αγαθά
που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και από στρατιωτικούς και από μη στρατιωτικούς
κατασκευαστές – στις οποίες θα μπορούσε να επιβληθούν κυρώσεις, αλλά συνιστά, αρχικά,
την εφαρμογή τους σε «ιδιαίτερα ευαίσθητα» προϊόντα αξίας περίπου € 4 δις, όπως
εργαλειομηχανές και «υψηλής απόδοσης υπολογιστές και ηλεκτρονικά».