Ακούμε συνεχώς τη λέξη «φούσκα» για το χαρακτηρισμό βιομηχανιών με ραγδαία και μη διατηρήσιμη άνοδο τιμών. Έτσι, είχαμε τη «φούσκα» του Ίντερνετ, του χρηματιστηρίου και τώρα, λένε ορισμένοι, της αγοράς στέγης. Όμως, για κάποιο μυστηριώδη λόγο, ουδείς κάνει λόγο για φούσκα πετρελαίου, αν και οι τιμές τριπλασιάστηκαν σε μία διετία, αγγίζοντας μέχρι και τα 70 δολάρια το βαρέλι.
Η καλύτερη απόδειξη για πετρελαϊκή φούσκα πηγάζει απ' όσα γνώρισε η Αμερική στις τελευταίες έξι ενεργειακές κρίσεις που αρχίζουν από το 19ο αιώνα. Όλες αυτές οι κρίσεις ακολούθησαν σχεδόν την ίδια πορεία. Στην αρχή η κρίση αρχίζει με άλμα των τιμών λόγω προβλημάτων προσφοράς.
Κατόπιν, παρατηρείται κρατική παρέμβαση χωρίς αποτέλεσμα και στο τέλος η έλευση νέας τεχνολογίας και νέων πετρελαϊκών ανακαλύψεων τερματίζει την κρίση.
Αν η βενζίνη κόστιζε σήμερα όσο είχε κοστίσει σε μια οικογένεια του 1900 (σε σχέση πάντα με το εισόδημα), τότε οι Αμερικανοί θα έπρεπε να πληρώνουν όχι 3, αλλά 10 δολάρια το γαλόνι. Η σειρά καινοτομιών στη διαδικασία εξόρυξης έφερε την τιμή χαμηλότερα κατά 90% σήμερα, στα 35 σεντ το βαρέλι.
Πριν από 50 χρόνια ο κόσμος θα γελούσε εάν άκουγε ότι μπορεί να γίνει εξόρυξη από τον πυθμένα της θάλασσας ή σε εδάφη κάτω από άμμο. Θα πρέπει να τονιστεί ότι το κόστος για υποθαλάσσια εξόρυξη πετρελαίου από βάθος 10.000 ποδών πλησιάζει το κόστος για εξόρυξη από βάθος 100 ποδών σε περιοχές του Τέξας ή της Σ. Αραβίας προ 40 ετών.
Οι αποκαλούμενοι ειδήμονες περί το ενεργειακό θεωρούν ότι η Κίνα, η Ινδία και άλλες χώρες θα καλύψουν την αυξανόμενη όρεξή τους για πετρέλαιο, οδηγώντας τη ζήτηση και τις τιμές ακόμη υψηλότερα.
Βραχυπρόθεσμα, ναι. Αλλά μακροπρόθεσμα, καθώς οι Κινέζοι αποκτούν μεγαλύτερη ευημερία μέσα από το περιβάλλον της ανοικτής αγοράς θα υπάρχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και νέες πηγές ενέργειας.
Όσοι υποστηρίζουν ότι επιβάλλεται κυβερνητική παρέμβαση στην αγορά ενέργειας δεν αντιλαμβάνονται ότι οι υπό κρατικό έλεγχο οικονομίες των τελευταίων 50 ετών ήταν μακράν οι μεγαλύτεροι καταναλωτές (και με την υψηλότερη μόλυνση) ενεργειακών προϊόντων.
Ο περιβαλλοντολόγος Μάιρον Εμπελ γράφει ότι περίπου το 90% του πετρελαίου στον πλανήτη βρίσκεται σε υπό κρατικό έλεγχο εκτάσεις και οι πόροι αυτοί τυγχάνουν της πλέον απίθανης διαχείρισης.
(Ναυτεμπορική, 13/10/05)